Wybory 2023 na żywo. Duda o szkodliwych sojuszach, narodowcy o komunistach. Kaczyński o zawsze złych Niemcach

Do wyborów parlamentarnych w Polsce zostało 46 dni. Oto, co warto zapamiętać z kampanii wyborczej we wtorek 30 sierpnia.

Co ważnego się wydarzyło?

Tusk potwierdził poparcie dla związków partnerskich i legalizacją aborcji do 12 tygodnia ciąży. Lider Koalicji Obywatelskiej i Platformy Obywatelskiej Donald Tusk zapowiedział podczas Campusu Polska Przyszłości w Olsztynie, że 9 września jego formacja przedstawi 100 konkretów na pierwsze 100 dni rządów. Wśród nich ma się znaleźć ustawa legalizująca zabiegi aborcji do 12 tygodnia ciąży oraz ustawa o związkach partnerskich. Wśród priorytetów nie znajdzie się prawo do małżeństw dla par jednopłciowych.

• O prawie do aborcji Tusk mówił następująco:

„Wiem, ilu ludzi, którzy są na listach KO, mają trochę inny pogląd w tej kwestii, ale też wiem, że każdy z nich zobowiązał się, że będzie przestrzegał dyscypliny. Priorytetem Platformy Obywatelskiej i Koalicji Obywatelskiej, i to będzie projekt przedstawiony w Sejmie w ciągu pierwszych 100 dni, jest prawo kobiety do decydowania o przerwaniu ciąży do 12 tygodnia. Zobowiązałem i doprowadzę do końca ten projekt, choć on nie jest zachwycający dla wszystkich – dla niektórych jest zbyt radykalny, dla niektórych jest niewystarczający”.

• Tusk o związkach partnerskich:

„ Chcę uczciwie wam powiedzieć, że to zobowiązanie dotyczące związków partnerskich wydaje mi się wykonalne i uznaję je za priorytet, za zadanie na pierwsze 100 dni rządów”.

• Tusk o małżeństwach par jednopłciowych:

„Śluby jednopłciowe ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami i kontrowersjami są o wiele trudniejszym projektem i nie jestem pewien, że w przyszłym Sejmie znajdzie się większość, by uchwalić takie prawo”.

W tym wpisie naszej relacji przeczytacie więcej o wystąpieniu Tuska podczas Campusu Polska Przyszłości.

Sejm wybrał członków komisji lex Tusk. Kandydatów tylko zgłosił tylko PiS, opozycja zbojkotowała prace Sejmu w tej sprawie. To komisja teoretycznie powołana do badania wpływów rosyjskich w Polsce, w praktyce ma jasny propagandowy cel polityczny przed wyborami: jest wymierzona w lidera największej partii opozycyjnej Donalda Tuska. W pierwotnej wersji według najdalej idących interpretacji mogła nawet uniemożliwić Tuskowi start w wyborach. Obecnie nie ma takiego zagrożenia, ale rządzący mogą ją wykorzystać do próby dyskredytacji lidera największej partii opozycyjnej. Powołanie komisji będzie miało również skutki międzynarodowe dla Polski: we wtorek (29 sierpnia) Komisja Europejska ogłosiła, że jeśli komisja ds. wpływów rozpocznie prace, uruchomiony zostanie kolejny etap procedury naruszeniowej wobec Polski. Została ona wszczęta przez KE w czerwcu – zaraz po podpisaniu przez prezydenta Andrzeja Dudę pierwszej wersji ustawy o komisji ds. wpływów.

W tym wpisie naszej relacji przeczytacie więcej o wyborze członków komisji lex Tusk.

Roman Giertych jednak wystartuje z list KO. Były założyciel współczesnej odsłony radykalnie prawicowej Młodzieży Wszechpolskiej i były wicepremier w rządzie Jarosława Kaczyńskiego będzie kandydatem startującym z list Koalicji Obywatelskiej w okręgu świętokrzyskiej. Podczas Campusu Polska Przyszłości zadeklarował to de facto Donald Tusk. Warunkiem miało być pierwotnie poparcie Giertycha dla ustawy legalizującej aborcję, ostatecznie ten konserwatywny polityk zadeklarował tylko, że będzie przestrzegał dyscypliny klubowej, jeśli zostanie wybrany do Sejmu.

Cytaty dnia

Roman Giertych:

„Ponieważ już wypowiedzieli się wszyscy na temat moich poglądów na aborcję, to czas na mnie. Poglądu w tej sprawie nie zmieniam. Uważam aborcję za coś złego, choć czasem dopuszczalnego (np. stan wyższej konieczności). Uważam wyrok Przyłębskiej za nieistniejący, zły, głupi i mający wyłącznie tragiczne skutki. (...) Nie każda aborcja musi być penalizowana. Zakres tej penalizacji moim zdaniem najlepiej oddaje wyrok TK wydany przed laty przez nestora obecnej opozycji prof. Andrzeja Zolla. Był to funkcjonujący kompromis, który nikogo nie zadawalał, ale trwał i chronił nas przed konfliktem o te kwestie. (...) Po wyborach, jeżeli zostanę wybrany, będę lojalnym i przestrzegającym dyscypliny członkiem klubu”.

Donald Tusk, PO:

„Trzeba być sprytnym, bezwzględnym, szybszym, szukać manewrów, forteli, ani przez sekundę nie odpoczywać oraz im nie dać odpocząć. Część z was odczuwa dyskomfort z powodu tego ostatniego miejsca dla Romana Giertycha? To wam powiem: ja też. Ale większy dyskomfort ma Kaczyński. Ludzie, rachunek jest prosty. Roman Giertych nie będzie wpływał na naszą politykę dotyczącą edukacji czy praw kobiet. On ma swoje poglądy, ja nie chcę, żeby ktoś swoje poglądy zmieniał. Dzisiaj Giertych publicznie zadeklarował, a wcześniej się zobowiązał wobec mnie: jeśli wejdzie do parlamentu, będzie przestrzegał dyscypliny w głosowaniu”.

Sławomir Mentzen, Konfederacja:

„Roman Giertych? Jest zdecydowanie bardziej radykalny ode mnie. Ja od kilku miesięcy słucham hejtu ze strony Platformy za to, że nie wszędzie się z nimi zgadzam w sprawach światopoglądowych, po czym ludzie, którzy mnie obrażają, biorą na listy Romana Giertycha. Jest to bardzo dziwne. Nie wiem, jak Tusk zamierza to wytłumaczyć swoim wyborcom”.

Bronisław Komorowski, b. prezydent:

„Roman Giertych i Michał Kołodziejczak deklarowali w przeszłości bardzo zdecydowany sprzeciw wobec aborcji na życzenie. Jeśli przeciwstawiliby się nieładnej tendencji do łamania sumień, to może wpłynęliby na mechanizmy w Platformie i Koalicji Obywatelskiej”.

To warto przeczytać dziś w OKO.press

• Finansowany przez Ministerstwo Edukacji projekt „Odnaleźć Siebie” uczy młodzież, jak tropić marksizm w Unii Europejskiej i feminizmie, sączy przekaz z teorii spiskowych i zachwala wartości chrześcijańskie. Resort Przemysława Czarnka od września będzie promować go w szkołach – śledztwo Marii Pankowskiej.
• Czy rzeczywiście na PiS zagłosuje połowa Polek i Polaków (wg CBOS) albo 43 proc. (wg Kantar Public)? Rzucamy wyniki dwóch pracowni na szersze sondażowe tło i szukamy przyczyn anomalii, które wprowadziły prodemokratyczną opinię publiczną w rozedrganie – analiza Piotra Pacewicza.
• Rzecznik Komisji Europejskiej Christian Wigand, powołując się na wypowiedź Didiera Reyndersa, komisarza UE ds. sprawiedliwości, powiedział: „Nawet, jeśli poprawki wprowadzają szereg ulepszeń, to ustawa [lex Tusk] nadal budzi poważne obawy w świetle zgodności z prawem UE, jeśli komisja zacznie działać przed wyborami”. Wigand wezwał w związku z tym polskie władze „do niepodejmowania takich kroków w kontekście nadchodzących wyborów”. Uprzedził też, że jeśli stanie się inaczej, Komisja Europejska „nie zawaha się podjąć kolejnego kroku” w postępowaniu naruszeniowym w sprawie Polski – analiza Pauliny Pacuły.

– Trzeba być sprytnym, bezwzględnym, szybszym, szukać manewrów, forteli, ani przez sekundę nie spoczywać i im nie dać odpocząć. Odczuwa część z was dyskomfort z powodu tego ostatniego miejsca dla Romana Giertycha? To wam powiem: ja też. Ale większy dyskomfort ma Kaczyński. Rachunek jest prosty – mówił Donald Tusk w Olsztynie podczas Campus Polska Przyszłości.

W czasie debaty z Rafałem Trzaskowskim i uczestnikami Campusu Tusk zdradził kilka ze “100 konkretów na 100 dni”, które Koalicja Obywatelska chce zrealizować zaraz po wygranych wyborach. Znalazły się wśród nich projekty ustaw dotyczących aborcji do 12. tygodnia ciąży oraz związków partnerskich. „To zobowiązanie, jeśli chodzi o związki partnerskie, wydaje mi się wykonalne i uznaję je za priorytet” – mówił Tusk.

Tusk: Trzeba wygrać z „politycznym Wschodem”

W rozgrzanej, dusznej i gęsto wypełnionej sali zgromadziło się ok. tysiąca uczestników i uczestniczek tegorocznej, trzeciej edycji Campus Polska Przyszłości.

Tusk i Trzaskowski, hucznie witani przez tłum, wchodzili na scenę przy dźwiękach „Lily Was Here” Davida Stewarta, hitu z roku 1990., kiedy większości zgromadzonych na sali nie było jeszcze na świecie.

– Wiem, że na tego gościa wszyscy czekali ze specjalny utęsknieniem – zaczął prezydent Warszawy i gospodarz Campusu Rafał Trzaskowski.

Tusk na wstępie ustawił podział na „my” i „oni”, próbował przekonać młode uczestniczki i uczestników Campusu, że Polska, o której marzą, życie takie, jaki znają z Zachodu może zapewnić tylko Koalicja Obywatelska. – Mówicie często o potrzebach, o wartościach zachodnich. Że chcecie władzy, które nie wtrąca się w niczyje życie, ale jak jest potrzeba, nagła dramatyczna sytuacja: wojna, kryzys, pandemia, to ta władza jest aktywna, obecna, pomaga ludziom – mówił Tusk.

Obóz władzy porównał do „Wschodu politycznego”, który oznacza wtrącanie się władzy w codzienne życie i chęć kontroli oraz brak reakcji i pomocy, kiedy naprawdę jest potrzeba.

– Jestem wiernym uczniem tego Wałęsy z tamtych dawnych lat, który miał obsesję, że trzeba wygrać, że nie można się poddawać, być pięknoduchem, że idzie się na poważną, ciężką walkę, ciężki trud. Trzeba używać różnych sposobów. Więc chcę wam powiedzieć, że zrobię wszystko, żeby wygrać, a nie żeby wam życie urządzać, żeby wolność i demokracja, o które moje pokolenie walczyło, było też waszym udziałem" – deklarował Tusk.

Z kolei Trzaskowski przekonywał, że PiS zajmuje się wymyślonymi, nieaktualnymi problemami, tymczasem to tutaj, na Campusie widać, jakie prawdziwe problemy mają Polski i Polacy.

– Jak dzisiejsi rządzący są oderwani od rzeczywistości, widać po tym, jakie nam szykują pytania referendalne, dlatego że próbują rozstrzygać problemy albo takie, które zostały już dawno rozstrzygnięte, bo nikt nie chce podwyższać wieku emerytalnego, albo takie, które dzisiaj nie istnieją – mówił prezydent Warszawy. – Koncentrujemy się na przyszłości i na bardzo konkretnych rozwiązaniach konkretnych problemów – dodał wiceszef PO.

Cały ich przekaz skupiał się na podziale na „my”, w domyśle KO, oraz „oni”, obóz Zjednoczonej Prawicy.

Tusk: W sprawie aborcji będzie dyscyplina partyjna

„Wytłumacz się z Giertycha” – rzucił ktoś z sali, kiedy była już pora na zadawanie pytań. Tusk podjął rękawicę.

– Kaczyński uciekł przede mną i chciał się schować w Góry Świętokrzyskie. Giertych pisze do mnie: „Będę miał dla niego dużo niespodzianek, mógłbym się zdecydować, nawet z ostatniego miejsca, dopadnę go tam" – mówił szef Platformy.

– Trzeba być sprytnym, bezwzględnym, szybszym, szukać manewrów, forteli, ani przez sekundę nie spoczywać i im nie dać odpocząć.

Rachunek jest prosty – tłumaczył się Tusk.

Przy okazji lider KO złożył deklarację dotyczącą prawa aborcyjnego. – Priorytetem Platformy Obywatelskiej i Koalicji Obywatelskiej, i to będzie projekt w ciągu pierwszych 100 dni [rządów] w postaci projektu ustawy przedstawiony w Sejmie, to jest prawo kobiety do decydowania o przerwaniu ciąży do 12. tygodnia.

Nie oczekuję od kandydatek i kandydatów Koalicji Obywatelskiej, żeby wszyscy stanęli w jednym szeregu i powiedzieli, że są zwolennikami aborcji czy że kochają aborcję albo uważają aborcję w każdym tygodniu, miesiącu ciąży za podstawowe prawo kobiety. Nie gniewajcie się, ale jesteśmy precyzyjni, ja wiem, ilu ludzi, którzy są na listach, mają trochę inny pogląd w tej kwestii, ale też wiem, że

Zaznaczył, że do dyscypliny w głosowaniu nad tą ustawą zobowiązał się również Giertych.

Związki partnerskie tak, małżeństwa jednopłciowe nie

A co z równością małżeńską, panie przewodniczący, pytali uczestnicy Campus Polska. Tusk zapowiedział, że na pewno jednym z projektów ustaw na pierwsze 100 dni po wygranych wyborach będzie ustawa wprowadzająca związki partnerskie.

– Chcę uczciwie wam powiedzieć, że to zobowiązanie, jeśli chodzi o związki partnerskie, wydaje mi się wykonalne i uznaję je za priorytet, za zadanie na pierwsze 100 dni – mówił Tusk. A małżeństwa osób tej samej płci? Tutaj Tusk wyraźnie postawił granicę. Jego zdaniem, są one „ciągle w przestrzeni kontrowersji” w wielu partiach politycznych, również w PO.

– Śluby jednopłciowe ze wszystkimi wynikającymi z tego konsekwencjami, kontrowersjami są o wiele trudniejszym projektem i nie jestem pewien, że w przyszłym Sejmie czy znajdzie się na to większość – stwierdził Tusk.

Co się wydarzyło? Na prawdopodobnie ostatnim posiedzeniu kończącej się kadencji Sejm wybrał członków komisji ds. badania wpływów rosyjskich. Ponieważ komisja jest politycznie wymierzona głównie w szefa Platformy Obywatelskiej, jej zwyczajowa nazwa to komisja lex Tusk. Wybór członków ostatecznie zakończył ciągnący się od maja 2023 proces tworzenia komisji.

Kandydatów do komisji przedstawiło tylko Prawo i Sprawiedliwość, opozycja nie zgłosiła swoich propozycji, uznając komisję za narzędzie politycznego ataku, a nie ciało powołane do ujawnienia i wyjaśnienia wpływów Rosji w Polsce. Nad kandydaturami głosowali tylko posłowie PiS (za każdym razem za) i Konfederacji (za każdym razem przeciw). KO, Polska 2050, PSL i Lewica zbojkotowały również głosowanie.

Kto będzie zasiadał w komisji? Komisja będzie miała 9 członków, tworzą ją:

• Sławomir Cenckiewicz – historyk, współtwórca serialu TVP „Reset”,
• Andrzej Zybertowicz – socjolog, doradca prezydenta Andrzeja Dudy,
• Łukasz Cięgotura – zastępca dyrektora Wojskowego Biura Historycznego,
• Michał Wojnowski – historyk bizantynista zajmujący się też naukowo rosyjską myślą geopolityczną i teorią wojen informacyjnych, publikujący w periodyku wydawanym przez ABW, zatrudniony w Kancelarii Premiera,
• Przemysław Żurawski vel Grajewski – politolog, przewodniczący Rady ds. Bezpieczeństwa i Obronności przy Kancelarii Prezydenta,
• Marek Szymaniak – historyk, wieloletni pracownik Instytutu Pamięci Narodowej, obecnie zastępca dyrektora w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku,
• Andrzej Kowalski – były Szef Służby Wywiadu Wojskowego,
• Arkadiusz Puławski – zastępca dyrektora w Departamencie Bezpieczeństwa Narodowego.
• i Józef Brynkus, historyk, poseł Kukiz'15 w latach 2015-19, który w ostatniej chwili zastąpił Marka Czeszkiewicza, byłego prokurator, który wsławił się m.in. umorzeniem śledztwa w sprawie nawoływania do nienawiści przez Jacka Międlara).

Dlaczego to ważne? „Ustawa o Państwowej Komisji ds. badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne RP w latach 2007-2022” narusza polską konstytucję i unijne przepisy zawierające gwarancje ochrony praw człowieka. Członkom Komisji zapewnia bezkarność i brak odpowiedzialności w rozumieniu prawa cywilnego za jakiekolwiek delikty, także odpowiedzialności odszkodowawczej. W ekspertyzie przygotowanej dla Senatu szczegółowo wyjaśniała to prawniczka prof. Teresa Gardocka, prorektor Uniwersytetu SWPS. Również nowelizacja przygotowana przez prezydenta Dudę nie naprawiła większości wad tej nowo powołanej instytucji.

Po wtóre, komisja ma jasny cel polityczny: jest wymierzona w lidera największej partii opozycyjnej Donalda Tuska. W pierwotnej wersji według najdalej idących interpretacji mogła nawet uniemożliwić Tuskowi start w wyborach. Obecnie nie ma takiego zagrożenia, komisja przed wyborami prawdopodobnie nie zdoła nawet przesłuchać żadnego świadka, a tym bardziej przedstawić konkluzji, które poczatkowo miał być przedstawione już 17 września.

Ale komisja lex Tusk może mieć znaczenie również po wyborach, zwłaszcza wtedy, jeśli – co bardzo prawdopodobne – PiS straci władzę. Jak wskazywaliśmy w OKO.press, wybrana przez PiS komisja mogłaby się stać bardzo przydatnym narzędziem dla PiS-u będącego już opozycji – jako umieszczony w kancelarii nowego już premiera koń trojański z dziewięcioma PiS-owskimi członkami komisji w środku. Każdy z nich będzie miał rangę sekretarza stanu w KPRM, sowitą pensję i bardzo rozległe uprawnienia. A nowy premier nie będzie mógł się ich ot tak, po prostu, pozbyć, wręczając im dymisję. Do tego potrzebna będzie bowiem zmiana ustawy w Sejmie, a następnie podpis pod nią prezydenta.

Powołanie komisji będzie miało również skutki międzynarodowe dla Polski: we wtorek (29 sierpnia) Komisja Europejska ogłosiła, że jeśli komisja ds. wpływów rozpocznie prace, uruchomiony zostanie kolejny etap procedury naruszeniowej wobec Polski. Została ona wszczęta przez KE w czerwcu – zaraz po podpisaniu przez prezydenta Andrzeja Dudę pierwszej wersji ustawy o komisji ds. wpływów.