0:00
0:00

0:00

"Mamy do czynienia ze skoordynowaną kampanią, prowadzoną przez rządzącą w Polsce partię. Ta kampania ma na celu prześladowanie znanego i szanowanego naukowca, którego przekonywująca krytyka sytuacji we własnym kraju rozdrażniła władze" - pisze światowa czołówka profesorów prawa i innych akademików z Harvardu, Yale, Oxfordu, Cambridge, uniwersytetów w Nowym Jorku, Berlinie, Paryżu, Kopenhadze, Barcelonie, Bukareszcie, Florencji, Singapurze, Sydney... w liście opublikowanym 6 maja 2019 na prestiżowej stronie debat europejskich prawników Verfassungsblog. Przedrukowała go także strona Rule of Law in Poland, najnowsza inicjatywa Archiwum Osiatyńskiego. Podpisują go kolejni akademicy.

"Czy polskie władze rzeczywiście chcą kontynuować tę niepotrzebną i kosztowną kampanię prześladowania za pomocą pozwów, przewlekłych postępowań sądowych, które będą prowadzić aż do trybunałów w Luksemburgu i Strasburgu? Doprowadzi to przecież do kolejnych głośnych i wiążących rozstrzygnięć przeciwko polskim władzom" - akademicy próbują też apelować władzom do rozsądku.

"Wolność wypowiedzi gwarantuje prawo do szczegółowej krytyki działań rządu i polityków - zwłaszcza w kontekście formułowanej przez niezależnych obserwatorów krytyki działań władz krajowych, które prowadzą do podważenia rządów prawa - stwierdzają.

Piszemy, aby otwarcie opowiedzieć się za tą wolnością".

(poniżej cały list ze 115 podpisami; cały czas dołączają kolejni uczeni)

Przed sąd za dwa Tweety

Prof. Wojciech Sadurski to konstytucjonalista, profesor na Uniwersytecie w Sydney i w Centrum Europejskim Uniwersytetu Warszawskiego. Był rektorem Wydziału Prawa Europejskiego Instytut Uniwersyteckiego we Florencji. Zasiada w Radzie Programowej Archiwum Osiatyńskiego. Słynie z błyskotliwych wystąpień i artykułów naukowych.

Szerszemu gronu odbiorców w Polsce jest znany jako zaangażowany publicysta i śmiało korzystający z wolności słowa komentator na Twitterze. Nie stroni od zdecydowanych sądów, metafor i interakcji z innymi użytkownikami Twittera. W szybkim czasie zebrał kilkanaście tysięcy obserwujących, a wpisy w mediach społecznościowych często cytują polskie media.

Dwa tweety stały się podstawą do wytoczenia prof. Sadurskiemu procesów przez partię Prawo i Sprawiedliwość oraz Telewizję Publiczną.

W listopadzie 2018, w przeddzień Marszu Niepodległości, Sadurski nawoływał do jego bojkotu, określając marsz jako "ustawkę" , zorganizowaną przez "obrońców białej rasy" w zmowie z "zorganizowaną grupą przestępczą PiS". Za to określenie Prawo i Sprawiedliwość w styczniu 2019 roku wytoczyło Sadurskiemu pozew o naruszenie dóbr osobistych partii. Oskarżają też Sadurskiego o zniesławienie tysięcy członków partii. Pozew podpisał Jarosław Kaczyński.

View post on Twitter

PiS domaga się od Sadurskiego publicznych przeprosin w postaci tzw. „przypiętego tweetu”, wyrażającego ubolewania za naruszenie jej dobrego imienia, wpłacenia wysokiej kwoty na cel dobroczynny, a także zobowiązania się do zaniechania dalszych podobnych wypowiedzi na temat PiS.

W styczniu 2019 roku, krótko po tragicznej śmierci prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza, Sadurski napisał, że polityk został zamordowany po zaszczuciu przez media rządowe. Dodał, że

żaden demokrata ani polityk opozycyjny nie powinien przekroczyć progu telewizji publicznej, którą określił jako "medium Goebbelsowskie".

TVP domaga się, żeby Sadurski zapłacił karę pieniężną, wpłacił pieniądze na cel charytatywny i publicznie przeprosił przez zamieszczenie kosztownego ogłoszenia w jednym z najbardziej poczytnych polskich portali internetowych.

View post on Twitter

Międzynarodowa społeczność akademicka już wcześniej publikowała głosy wsparcia dla prof. Wojciecha Sadurskiego i innych krytyków zmian w sądownictwie. W marcu 2019 roku guru prawa konstytucyjnego, prof. Armin von Bogdandy, dyrektor Instytutu Maxa Plancka w Heidelbergu, pisał, że działania "odwetowe" wobec prof. Wojciecha Sadurskiego, Rzecznika Praw Obywatelskich Adama Bodnara i prof. Andrzeja Rzeplińskiego stanowią dowód na pogłębianie represji wobec społeczeństwa obywatelskiego w Polsce. Von Bogdandy zaznaczył, że ataki na prawników w Polsce są nie tylko wewnętrzną sprawą polską, ale kwestią o znaczeniu dla całej Unii Europejskiej - ponieważ podważają podstawy unijnego porządku prawnego, w tym zasadę praworządności, która obejmuje też prawa i wolności obywatelskie takie jak wolność słowa.

Majowy list w obronie prof. Sadurskiego został opublikowany po angielsku na prestiżowej stronie debat europejskich prawników Verfassungsblog, gdzie można dodać swój podpis. Przedrukowała go także strona Rule of Law in Poland, najnowsza inicjatywa Archiwum Osiatyńskiego.

Świat patrzy

Sygnatariusze Listu Otwartego wskazują, że choć wierzą, że sędziowie rozpatrujący sprawy Sadurskiego orzekną niezawiśle, to te wyroki zapadną w szerszym kontekście ataku na praworządność w Polsce, za pomocą m.in. ataków na niezawisłość sądów i próby uciszania sędziów przez postępowania dyscyplinarne.

Zagraniczni profesorowie prawa apelują do Prawa i Sprawiedliwości, aby wycofało swój pozew i nakłoniło podporządkowaną mu Telewizję Publiczną do wycofania także jej dwóch pozwów przeciwko Sadurskiemu.

Eksperci zwracają uwagę, że wycofanie się leży w interesie obozu rządzącego. Jeśli sprawy dotrą do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka lub Trybunału Sprawiedliwości UE, te, zgodnie z wypracowaną przez siebie doktryną, stwierdzą naruszenie wolności słowa. To będzie kolejna porażka PiS w sprawie, którą obserwuje cały świat.

"Publikujemy ten list nie tylko jako wyraz wsparcia dla naszego kolegi Wojciecha Sadurskiego, ale także, aby podkreślić, że jakiekolwiek kroki zmierzające do uciszenia jednego z nas, naukowców, zmierzają do uciszenia i represjonowania nas wszystkich, całej społeczności naukowej.

Wolność wypowiedzi gwarantuje prawo do szczegółowej krytyki działań rządu i polityków - zwłaszcza w kontekście formułowanej przez niezależnych obserwatorów krytyki działań władz krajowych, które prowadzą do podważenia rządów prawa.

Piszemy, aby otwarcie opowiedzieć się za tą wolnością" - zwracają się do polskich władz prawnicy z całego świata.

Oto cały dokument.

List Otwarty poparcia dla Profesora Wojciech Sadurskiego,wzywający polskie władze i osoby je wspierające do porzucenia represyjnych środków procesowych, które naruszają wolność wypowiedzi

Te represje uderzają w nas wszystkich

Dwa miesiące temu Armin von Bogdandy i Luke Dimitrios Spieker zwrócili uwagę na walkę naszego akademickiego kolegi Wojciecha Sadurskiego, wybitnego profesora prawa na Uniwersytetach w Sydney i w Warszawie, a wcześniej w Europejskim Instytucie Uniwersyteckim we Florencji.

Przeciwko Profesorowi Sadurskiemu toczą się w Polsce liczne postępowania sądowe w związku z jego otwartą krytyką działań rządzącego Prawa i Sprawiedliwości. Von Bogdandy i Spieker zauważyli, że stosowanie takich metod nie jest wyłącznie kwestią polskiego prawa, ale także prawa Unii Europejskiej i europejskiego prawa praw człowieka, zwłaszcza kontekście zastosowanie przeciwko Polsce Artykułu 7 Traktatu o Unii Europejskiej.

Sytuacja Sadurskiego od tego czasu uległa pogorszeniu.

Toczą się przeciwko niemu aż trzy postępowania sądowe, które mają na celu uciszenie go i ukaranie za publiczną krytykę obecnej władzy.

Nasz List Otwarty ma na celu zwrócenie uwagi na prawne prześladowanie Profesora Sadurskiego przez polskie władze i ich sprzymierzeńców, a także na prawo naukowców w całej Unii Europejskiej do wolności wypowiedzi i krytykowania władzy. Chcemy też publicznie wyrazić nasze poparcie dla Wojciech Sadurskiego.

Tło sprawy jest następujące.

10 listopada 2018 roku Wojciech Sadurski wezwał do bojkotu tzw. „Marszu Niepodległości”, mającego odbyć się w Warszawie. Napisał w tweecie: “Jeśli ktoś miał jeszcze jakieś wątpliwości, to po ustawce z ostatnich 2 dni powinno być jasne: żaden przyzwoity człowiek nie powinien iść w paradzie obrońców białej rasy, którzy na chwilę schowali swoje falangi i swastyki, w zmowie ze zorganizowaną grupą przestępczą PiS”.

13 stycznia 2019 roku, krótko po zamordowaniu Prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza, Sadurski napisał w tweecie, że polityk został zamordowany po zaszczuciu go przez media rządowe. Dodał, że żaden demokrata ani polityk opozycyjny nie powinien przekroczyć progu telewizji publicznej, którą określił jako "medium Goebbelsowskie".

View post on Twitter

Te dwa tweety stały się podstawą do wytoczenia prof. Wojciechowi Sadurskiemu trzech spraw.

W pierwszej sprawie, wytoczonej z powództwa cywilnego 21 stycznia 2019 roku przez Prawo i Sprawiedliwość (z podpisem przewodniczącego partii Jarosława Kaczyńskiego na pozwie), Sadurskiemu stawia się zarzuty, że naruszył dobra osobiste PiS przez określenie tej partii jako „zorganizowanej grupy przestępczej”. PiS ocenił także, że to określenie obraziło tysiące członków partii.

Prawo i Sprawiedliwości domaga się od Sadurskiego publicznych przeprosin w postaci tzw. „przypiętego tweetu”, wyrażającego ubolewania za naruszenie jej dobrego imienia, wpłacenia wysokiej kwoty na cel dobroczynny, a także zobowiązania się do zaniechania dalszych podobnych wypowiedzi na temat PiS.

Drugi tweet był podstawą do wniesienia przez telewizję publiczną TVP 21 stycznia 2019 roku oskarżenia prywatnego na gruncie prawa karnego i 20 marca 2019 roku powództwa cywilnego. W obu pozwach argumentowano, że tweet Sadurskiego stanowił świadome i celowe zniesławienie, a także naruszenie dóbr osobistych stacji telewizyjnej, ze względu na domniemany związek pomiędzy programami emitowanymi przez stację a morderstwem Prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza. TVP twierdzi także, że tweet mógł mieć negatywny wpływ na reputację TVP oraz na działania komercyjnych partnerów TVP, w szczególności reklamodawców. TVP domaga się, żeby Sadurski zapłacił karę pieniężną, wpłacił pieniądze na cel charytatywny i publicznie przeprosił przez zamieszczenie kosztownego ogłoszenia w jednym z najbardziej poczytnych polskich portali internetowych.

Te trzy sprawy są w toku.

Szanujemy i wspieramy niezależność polskich sądów i mamy nadzieję, że będą one mogły wypełniać swoją funkcję swobodnie i bez nacisków. Jednak nasze zaniepokojenie budzi obecna sytuacja w Polsce - w której

podważa się niezależność sądownictwa i stosuje polityczną kontrolę nad sądami przez postępowania dyscyplinarne wobec sędziów.

Dla obserwatorów sytuacji w Polsce, mających choćby podstawową wiedzę w zakresie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i prawa UE,

jest oczywiste, że te trzy zarzuty przeciwko Profesorowi Sadurskiemu zostałyby ocenione negatywnie przez trybunał w Strasbourgu (Europejski Trybunał Praw Człowieka) lub w Luksemburgu (Trybunał Sprawiedliwości UE).

Mamy do czynienia ze skoordynowaną kampanią, prowadzoną przez rządzącą w Polsce partię. Ta kampania ma na celu prześladowanie znanego i szanowanego naukowca, którego przekonywująca krytyka sytuacji we własnym kraju rozdrażniła władze.

Czy polskie władze rzeczywiście chcą kontynuować tę niepotrzebną i kosztowną kampanię prześladowania za pomocą pozwów, przewlekłych postępowań sądowych, które będą prowadzić aż do trybunałów w Luksemburgu i Strasburgu? Doprowadzi to przecież do kolejnych głośnych i wiążących rozstrzygnięć przeciwko polskim władzom.

Mamy nadzieję, że tak nie jest. Że polskie władze postąpią rozsądnie - nawet dla własnego interesu.

Wzywamy PiS do ponownego przemyślenia swojego stanowiska i do natychmiastowego wycofania się z postępowań przeciwko Wojciechowi Sadurskiemu, a także do skłonienia telewizji publicznej TVP do podjęcia takiego samego kroku i wycofania dwóch spraw wytoczonych przez TVP przeciwko Profesorowi Sadurskiemu.

Publikujemy ten list nie tylko jako wyraz wsparcia dla naszego kolegi Wojciecha Sadurskiego, ale także, aby podkreślić, że jakiekolwiek kroki zmierzające do uciszenia jednego z nas, naukowców, zmierzają do uciszenia i represjonowania nas wszystkich, całej społeczności naukowej.

Wolność wypowiedzi gwarantuje prawo do szczegółowej krytyki działań rządu i polityków - zwłaszcza w kontekście formułowanej przez niezależnych obserwatorów krytyki działań władz krajowych, które prowadzą do podważenia rządów prawa.

Piszemy, aby otwarcie opowiedzieć się za tą wolnością.

Podpisali:

Floyd Abrams, Senior Counsel Cahill Gordon & Reindel LLP and Yale Law School

Bruce Ackerman, Sterling Professor of Law and Political Science, Yale University

Alberto Alemanno, HEC Paris

Philip Alston, New York University

Jack M. Balkin, Yale Law School

Petra Bárd, Central European University

Christine Bell, University of Edinburgh

Bojan Bugaric Professor of Law, Department of law, Sheffield University

Gráinne de Búrca, New York University

Daniela Caruso, Boston University

Sujit Choudhry, WZB Social Science Center, Center for Global Constitutionalism, Berlin

Paul Craig, University of Oxford

Deirdre Curtin, Professor of European Law, European University Institute Florence

Tom Gerald Daly, MLS Fellow, Melbourne Law School

Bruno De Witte, Professor of European Union law, Maastricht University

Oran Doyle, Trinity College Dublin

Cynthia Estlund, New York University

Owen Fiss, Yale Law School

Janneke Gerards, Professor of Fundamental Rights Law, Utrecht University

Laurence Gormley, University of Groningen

Samuel Issacharoff, New York University

Gábor Halmai, European University Institute

Aileen Kavanagh, Oxford University

Daniel Kelemen, Professor of Political Science and Law, Rutgers University

David Kenny, Assistant Professor Law, Trinity College Dublin

Tarun Khaitan, Associate Professor, University of Oxford/University of Melbourne

David Kinley, Professor of Human Rights Law, Sydney Law School

Claire Kilpatrick, Professor of International and European Labour and Social Law, Dean of Graduate Studies, European University Institute,Florence, Italy

Dimitry Kochenov, University of Groningen

Tomasz Koncewicz, University of Gdańsk

Kriszta Kovács, ELTE/WZB Berlin

Martin Krygier, Gordon Samuels Professor of Law and Social Theory, University of New South Wales

Mattias Kumm, Professor for Global Public Law, WZB Berlin & Humboldt University, Inge Rennert Professor of Law New York University

Christine Landfried, University of Hamburg

Rick Lawson, University of Leiden

Brian Leiter, Karl N. Llewellyn Professor of Jurisprudence, Director, Center for Law, Philosophy & Human Values, University of Chicago

Susanna Mancini, Full Professor and Chair of Comparative Constitutional Law, University of Bologna

Daniel Markovits, Guido Calabresi Professor of Law, Founding Director, Center for the Study of Private Law, Yale Law School

Frank Michelman, Robert Walmsley University Professor, Emeritus Harvard University

John Morijn, University of Groningen

Jan-Werner Mueller, Professor, Princeton University

Kalypso Nicolaïdis, Professor of International Relations, University of Oxford

Gianluigi Palombella, Professor of Applied Legal Theory and Philosophy of Law, Sant’Anna School of Advanced Studies, Pisa

Laurent Pech, Middlesex University

Richard H. Pildes, Sudler Family Professor of Constitutional Law, NYU School of Law

Gianfranco Poggi, Professor Emeritus of Sociology, University of Virginia

Robert Post, Sterling Professor of Law, Yale Law School

Judith Resnik, Yale Law School

Susan Rose-Ackerman, Henry R. Luce Professor of Law, Emeritus, and Professorial Lecturer, Yale Law School

Michel Rosenfeld, University Professor of Law and Comparative Democracy, Justice Sydney L. Robins Professor of Human Rights, Cardozo Law School

Ruth Rubio Marin, University of Sevilla and European University Institute, Florence

Ben Saul, Challis Chair of International Law, University of Sydney and Chair of Australian Studies, Harvard University

Joanne Scott, Professor of European Union Law, European University Institute, Florence, Italy

Kim Lane Scheppele, Princeton University

Michael Sevel, Senior Lecturer in Jurisprudence, Sydney Law School

Maximilian Steinbeis, Verfassungsblog

Alec Stone Sweet, Centennial Professor of Law, National University of Singapore

John Tasioulas, Director, Yeoh Tiong Lay Centre for Politics, Philosophy, and Law, the Dickson Poon School of Law, King’s College London

Gábor Attila Tóth, Humboldt University Berlin

Antoine Vauchez, Professor, Université de Paris 1-Sorbonne

Jeremy Waldron, New York University

Neil Walker, Edinburgh Law School

Kevin Walton, Director of the Julius Stone Institute of Jurisprudence, University of Sydney

Stephen Weatherill, Jacques Delors Professor of European Law Somerville College and Law Faculty University of Oxford

Jan Wouters, University of Leuven

Samuel Moyn, Yale University

Henri de Waele, Radboud University Nijmegen/University of Antwerp

Eva Julia Lohse, Lehrstuhl für Öffentliches Recht, Europarecht und Rechtsvergleichung, Universität Bayreuth

Raul Sanchez Urribarri, La Trobe University, Melbourne

Darinka Piqani, Leiden University

Steffen Ganghof, University of Potsdam

John Parkinson, Professor of Social & Political Philosophy, Maastricht

Massimo Fichera, Faculty of Law, University of Helsinki

Radosveta Vassileva, UCL

Ming-Sung Kuo, University of Warwick School of Law

Michael Waibel, University of Cambridge

Argelia Queralt-Jiménez, University of Barcelona

Adam Krzywoń, Constitutional Law Departement, University of Warsaw

Eduardo Vírgala-Foruria, Professor of Constitutional Law, University of the Basque Country, Spain

Susana de la Sierra, LL.M. (Bayreuth), Ph.D. (EUI, Florence), University of Castilla-La Mancha, Spain

Ioanna Tourkochoriti, Lecturer Above the Bar, School of Law NUI Galway

José Luis Martí, Associate Professor of Legal Philosophy at Pompeu Fabra University (Spain)

Andrew Drzemczewski, Visiting Professor School of Law Middlesex University London, former Head of the Secretariat of the Parliamentary Assembly’s Committee on Legal Affairs & Human Rights, Council of Europe, Strasbourg

Jernej Letnar Černič, Associate Professor of Constitutional and Human Rights Law, New university, Faculty of Government and European Studies, Slovenia.

Matej Avbelj, New University, Slovenia

Violeta Besirevic, Union University Law School Belgrade & CEU, CELABPeter Oliver

Faculty of Law, University of Ottawa

Marie-Laure Basilien-Gainche, Professor of Lax, University Jean Moulin Lyon 3, Honorarium member of the Institut Universitaire de France

Sébastien Platon, Professor of Public Law, University of Bordeaux

Saša Zagorc, University of Ljubljana

Jurij Toplak, University of Maribor and Alma Mater Europaea

Roxana Vornicu, Fellow, Centre for Good Governance Studies, Babes Bolyay University Cluj-Napoca, Romania

Jiří Přibáň, Cardiff University

Lilian Tsourdi, University of Oxford

Tom Theuns, Utrecht University, The Netherlands

Professor of Law and R. Gordon Butler Scholar in International Law

Kanstantsin Dzehtsiarou, University of Liverpool

Jaakko Husa, Professor in Law and Globalisation, University of Helsinki

Kai Purnhagen, Wageningen University and Erasmus University of Rotterdam

George A. Hay, Charles Frank Reavis Sr. Professor of Law and Professor of Economics Cornell University

Dennis Patterson, Board of Governors Professor of Law and Philosophy, Rutgers University

Jamie Glister, University of Cambridge

Paul James Cardwell, Professor of Law, University of Strathclyde, Glasgow

Mauro Gatti, The Hague University of Applied Sciences

Antoni Abat i Ninet, Prof. Comparative Constitutional Law, University of Copenhagen, Denmark

Jeffrey L. Dunoff, Professor of Law, Temple University Beasley School of Law

Julia Domnick, Kammergericht Berlin

Jo Shaw, University of Edinburgh/Tampere University

Frederick Schauer, David and Mary Harrison Distinguished Professor of Law, University of Virginia

Luis Arroyo Jiménez, Jean Monnet Chair of European Administrative Law, University of Castilla-La Mancha

Agata Fijalkowski, Lancaster University Law School

Antonia Baraggia, University of Milan

Clare Huntington, Joseph M. McLaughlin Professor of Law, Fordham Law School

Germán M. Teruel Lozano, University of Murcia

List sygnatariuszy wciąż rośnie.

;
Na zdjęciu Anna Wójcik
Anna Wójcik

Pisze o praworządności, demokracji, prawie praw człowieka. Współzałożycielka Archiwum Osiatyńskiego i Rule of Law in Poland. Doktor nauk prawnych.

Komentarze