"Nie podważajmy sojuszu euroatlantyckiego. Brońmy zachodnich wartości!" - apelują przywódcy USA i UE

Oświadczenie ukazało się jednocześnie w "The New York Times", "Gazecie Wyborczej" i wielu gazetach europejskich. Publikujemy za GW.

My, niżej podpisani, jesteśmy wdzięcznymi spadkobiercami powojennego porządku bezpieczeństwa transatlantyckiego otrzymanego jako dar od amerykańskich i europejskich przywódców – wizjonerów, dla których inspiracją były wspólne wartości i którzy zjednoczyli się przeciwko tym samym zagrożeniom. Zabieramy dziś głos w obronie tego cennego dla nas sojuszu krajów demokratycznych oraz będących jego częścią międzynarodowych traktatów, instytucji i norm – sojuszu, który od zakończenia zimnej wojny aż do dziś służy zachowaniu pokoju i prowadzi do dobrobytu. Znając historię, zbyt dobrze wiemy, jak straszną cenę trzeba było zapłacić, kiedy zasady te nie były szanowane i chronione.

Zdeterminowani, by utrzymać ten kluczowy dla nas sojusz – przy jednoczesnym braku przyzwolenia na to, by różnice, które nieuchronnie pojawiają się nawet w relacjach pomiędzy bliskimi partnerami naraziły na szwank łączące nas więzi – dziś, kiedy podstawowe założenia sojuszu są podważane lub nawet deprecjonowane, korzystamy z okazji, by ponownie zadeklarować wierność wspólnym ideałom i wartościom, w których nasze narody znajdowały oparcie od zakończenia drugiej wojny światowej.

Jednogłośnie potwierdzamy:

• Nasze zobowiązanie do zachowania porządku międzynarodowego opartego na normach prawnych, w którym przestrzega się standardów gwarantujących ochronę powszechnie obowiązujących praw człowieka, nieuzasadnione naruszenie granic jest karane, a mechanizmy prawne pozwalają stawiać czoło globalnym wyzwaniom, respektując jednocześnie suwerenność narodową;
• Nasze zaufanie do NATO, które od ponad siedemdziesięciu lat stanowi niezastąpioną ostoję pokoju i bezpieczeństwa, a także nasze przekonanie o nieocenionej wartości strategicznej paktu dla Stanów Zjednoczonych i ich dwudziestu ośmiu transatlantyckich sojuszników;
• Nasz szacunek dla Unii Europejskiej, która od momentu powstania jako Europejska Wspólnota Węgla i Stali aż do dziś, kiedy tworzy ją dwadzieścia osiem państw członkowskich, scala Europę, pełną napięć w swych dziejach, we wspólnotę wolności; ta właśnie Unia dowodnie pokazała, że jest najbardziej ambitnym i udanym projektem pokojowym we współczesnej historii;
• Naszą determinację, by zapewnić integralność zachodnich instytucji wywiadowczych, służb specjalnych oraz wymiaru sprawiedliwości, na których profesjonalizmie, współpracy i zdolności reagowania polegamy i które chronią nas przed zagrożeniami zewnętrznymi oraz wewnętrznymi wynikającymi z działań prowadzonych przez państwa oraz podmioty niepaństwowe;
• Nasze zaangażowanie na rzecz obrony demokracji i poparcie dla odpowiednich działań mających na celu zwalczanie ekstremizmu, ksenofobii i innych form fanatyzmu, obronę wolności i niezależności prasy, udaremnianie cyberataków i zapobieganie im, a także uniemożliwianie prób ingerencji w wyniki wyborów.

W tym kluczowym momencie zachęcamy innych, którzy podzielają nasze obawy i przekonania, by przyłączyli się do naszej deklaracji oraz by – jako przedstawiciele demokratycznych społeczeństw – stanęli razem z nami, zjednoczeni w obliczu wspólnych zagrożeń oraz w dążeniu do wykorzystania wspólnych dla nas szans w zmieniającym się świecie.

26 lipca 2018

Inicjatywa American Jewish Committee (AJC)

Madeleine Albright, sekretarz stanu USA 1997-2001; John Baird, minister spraw zagranicznych Kanady 2011-15; Joe Biden, wiceprezydent USA 2009-17; Tony Blair, premier Wielkiej Brytanii 1997-2007; John Boehner, przewodniczący Izby Reprezentantów USA 2011-15; Bob Dole, kandydat na prezydenta 1996, senator USA 1969-96; Joschka Fischer, wicekanclerz i minister spraw zagranicznych Niemiec 1998-2005; Franco Frattini, minister spraw zagranicznych Włoch 2002-04 oraz 2008-11, komisarz UE ds. sprawiedliwości, wolności i bezpieczeństwa 2004-08; Paolo Gentiloni, premier Włoch 2016-18; Stephen Hadley, doradca prezydenta USA ds. bezpieczeństwa narodowego 2005-09; Toomas Ilves, prezydent Estonii 2006-16; Wolfgang Ischinger, przewodniczący monachijskiej konferencji bezpieczeństwa od 2008 r., ambasador Niemiec w USA 2001-06; Ioannis Kasoulides, minister spraw zagranicznych Cypru 1997-2003 oraz 2013-18; Bronisław Komorowski, prezydent Polski 2010-15; Aleksander Kwaśniewski, prezydent Polski 1995-2005; Joe Lieberman, kandydat na wiceprezydenta w 2000 r., senator USA 1989-2013; Daniel Mitov, minister spraw zagranicznych Bułgarii 2014-17; Miguel Angel Moratinos, minister spraw zagranicznych Hiszpanii 2004-10; Sam Nunn, przewodniczący komisji sił zbrojnych Senatu USA 1987-95, senator USA, 1972-97; Ana de Palacio y del Valle-Lersundi, minister spraw zagranicznych Hiszpanii 2002-04; Leon Panetta, sekretarz obrony USA 2011-13, dyrektor CIA 2009-11; Solomon Passy, minister spraw zagranicznych Bułgarii 2001-05; Susan Rice, doradca ds. bezpieczeństwa narodowego USA 2013-17; Antonis Samaras, premier Grecji 2012-15; George Shultz, sekretarz stanu USA 1982-89; Radosław Sikorski, minister spraw zagranicznych Polski 2007-14; Giulio Terzi di Sant’Agata, minister spraw zagranicznych Włoch 2011-13; Manuel Valls, premier Francji 2014-16; Vaira Vike-Freiberga, prezydent Łotwy 1999-2007; Alexandr Vondra, minister obrony Republiki Czeskiej 2010-12; Emanuelis Zingeris, przewodniczący komisji spraw zagranicznych w Parlamencie Litwy od 2010 r.