Nowe dane ZNP: 19 tys. nauczycieli ofiarami reformy edukacji. Do tego 5 tysięcy nauczycieli "objazdowych"

Rozumowanie Zalewskiej: Kiedy obecna VI klasa zamiast iść do gimnazjum zostanie we wrześniu 2017 w podstawówce, to oddziałów (popularnie – klas) przybędzie, bo oddziały w szkołach podstawowych są mniej liczne (wg GUS w roku szkolnym 2015/2016 miały średnio po 18 uczniów, wobec 22 w gimnazjach). Tę samą liczbę uczniów dzielimy na mniejsze oddziały, więc godzin lekcyjnych będzie więcej, czyli pracy dla nauczycieli przybywa.

Do tych kalkulacji minister edukacji wybrała wskaźnik wielkości klas. Nie zajrzała do tej samej samej tabeli GUS, z której wynika, że w gimnazjach na jednego nauczyciela przypada 11 uczniów, a w podstawówkach 13.

Czyli tę samą liczbę uczniów w podstawówce obsługuje nie więcej, lecz mniej nauczycieli.

Minister - poza niedbałością w interpretacji danych - popełniła jeszcze kilka błędów.

Po pierwsze, nie uwzględniła, że dodatkową pracę, jaka pojawi się w szkołach podstawowych w związku z wydłużeniem kształcenia, wezmą przede wszystkim nauczyciele pracujący dotąd na niepełnych etatach. Z danych GUS wynika, że w roku szkolnym 2015/2016 nauczyciele niepełnozatrudnieni stanowili: 13 proc. kadry szkół podstawowych, 19 proc. – w gimnazjach i aż 26,5 proc. – w liceach. W sumie nauczyciele pracujący w niepełnym wymiarze godzin "pokrywali" 54 tys. etatów, czyli było ich znacznie więcej.

Po drugie, nauczyciele widząc zamieszanie w oświacie i bojąc się zwolnień, masowo uciekali na tzw. urlop na poratowanie zdrowia (co w interpelacji trafnie zauważyła Anna Sobecka). Maksymalnie rok oddechu przysługuje nauczycielom zatrudnionym na czas nieokreślony po minimum siedmiu latach pracy w szkole, czyli znacznej większości kadry. Urlopy utrudniają zwalnianie, a zarazem blokują etaty.

W 2016 roku "ratujących zdrowie" miało być już 13 tys., o jedną trzecią więcej niż w poprzednich latach. W 2017 może być jeszcze więcej, choć MEN chce urlopy ukrócić (np. miałby ich udzielać lekarz medycyny pracy, a nie lekarz pierwszego kontaktu).

Po trzecie, wyliczenia minister Zalewskiej opierały się na optymistycznym założeniu, że z obecnych gimnazjów powstanie tyle ile trzeba szkół podstawowych, a reszta zamieni się w licea, co będzie ważne, gdy nauka w szkołach ponadgimnazjalnych wydłuży się o rok. Tymczasem, jak wynika z informacji m.in. z Krakowa,

rodzice wolą posyłać dzieci do tych samych szkół co do tej pory i do wielu nowych podstawówek nie ma po prostu chętnych.

Także wiele samorządów wyliczyło, że bardziej opłaca im się dopchnąć uczniów do starych podstawówek niż zamieniać gimnazja w podstawówki, a nawet otwierać w nich filie szkół podstawowych (np. klasy VI-VIII). Oba te czynniki sprawiają, że w "starych" szkołach podstawowych oddziały (popularnie - klasy) są liczniejsze niż poprzednio i cała kalkulacja: "mniejsze oddziały, więcej pracy dla nauczycieli" bierze w łeb.