0:00
0:00

0:00

Powiedziałem prezydentowi Dudzie o naszym zaniepokojeniu związanym z pewnymi działaniami i impasem w zakresie Trybunału Konstytucyjnego.

Konferencja prasowa podczas szczytu NATO w Warszawie,08 lipca 2016

Sprawdziliśmy

Racja. Obama ma powody do niepokoju o stan państwa prawa w Polsce.

Wypowiedź prezydenta USA Baracka Obamy zawiera jasną, brutalnie "niedyplomatyczną” opinię: sytuacja wokół Trybunału jest niepokojąca.

Chwilę wcześniej prezydent USA, przed laty wykładowca prawa konstytucyjnego, mówił, że trzeba wspierać “instytucje demokratyczne”. "[To] nie tylko słowa zapisane w konstytucji czy głosowane w wyborach, ale także instytucje, od których zależymy każdego dnia. Praworządność, niezależna władza sądownicza i wolna prasa - to są wartości, na których Stanom Zjednoczonym bardzo zależy. Leżą także u sedna NATO. Praworządność i demokracja - były to wartości, które świętowaliśmy dwa lata temu na Placu Zamkowym".

W kontekście wypowiedź Obamy jest jasna: dla Stanów Zjednoczonych niepokojące jest naruszenie pozycji “demokratycznej instytucji” - czyli Trybunału Konstytucyjnego.

Pytanie, czy to prawda? W ocenie OKO.press to twierdzenie jest dobrze uzasadnione - dlatego warto przypomnieć argumenty tych, którzy twierdzą, w Polsce doszło do naruszenia pozycji Trybunału Konstytucyjnego. a tym samym zasady trójpodziału władzy?

Analizy "Oka" wyraźnie wskazują na naruszanie konstytucji i zasad państwa prawa przez większość sejmową, rząd i prezydenta. Zwracaliśmy uwagę na:

  • zastosowanie przez prezydenta faktycznego weta wobec trójki prawomocnie wybranych przez Sejm sędziów;
  • bezprawne nieopublikowanie przez premier wyroków Trybunału Konstytucyjnego;
  • uchwalenie tuż przed Wigilią 2015 r. ustawy, bez vacatio legis, której niekonstytucyjność była ewidentna od prezentacji pierwszego projektu, co potwierdził TK w wyroku;
  • uchwalenie w ekspresowym tempie (nocą) przez Sejm nowej ustawy o TK w lipcu 2016;
  • konkretne regulacje w nowym projekcie, który miał być ustawą naprawczą, także budzą zasadnicze wątpliwości co do ich konstytucyjności, m.in. : przyznanie organom władzy wykonawczej (prezydentowi i prokuratorowi generalnemu) istotnego wpływu na: wybór prezesa TK i osłabienie jego funkcji; obstrukcję rozstrzygnięć poprzez niestawianie się na rozprawach;
  • ignorowanie krytycznych głosów instytucji obywatelskich, eksperckich i międzynarodowych: m. in. Rzecznika Praw Obywatelskich, Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego, Krajowej Rady Sądownictwa oraz Komisji Weneckiej i Komisji Europejskiej.

Zobacz dziesięć analiz OKO.press poświęconych sprawie Trybunału Konstytucyjnego.

Dołącz do nas. Otwórz OKO.
;
Na zdjęciu Filip Konopczyński
Filip Konopczyński

Zajmuje się w regulacjami sztucznej inteligencji, analizami polityk cyfrowych oraz badaniami biznesowego i społecznego wykorzystania nowych technologii. Współzałożyciel Fundacji Kaleckiego, pracował w IDEAS NCBR, NASK, OKO.press, Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Publikował m.in. w Rzeczpospolitej, Gazecie Wyborczej, Polityce, Krytyce Politycznej, Przekroju, Kulturze Liberalnej, Newsweeku czy Visegrad Insight. Prawnik i kulturoznawca, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego.

Na zdjęciu Piotr Pacewicz
Piotr Pacewicz

Założyciel i redaktor naczelny OKO.press (2016-2024), od czerwca 2024 redaktor i prezes zarządu Fundacji Ośrodek Kontroli Obywatelskiej OKO. Redaktor podziemnego „Tygodnika Mazowsze” (1982–1989), przy Okrągłym Stole sekretarz Bronisława Geremka. Współzakładał „Wyborczą”, jej wicenaczelny (1995–2010). Współtworzył akcje: „Rodzić po ludzku”, „Szkoła z klasą”, „Polska biega”. Autor książek "Psychologiczna analiza rewolucji społecznej", "Zakazane miłości. Seksualność i inne tabu" (z Martą Konarzewską); "Pociąg osobowy".

Komentarze