Obywatele wiedzą lepiej. W Warszawie odbędzie się obywatelski panel klimatyczny. Pierwszy w Polsce

"Po spotkaniu prezydenta Rafała Trzaskowkiego z Młodzieżowym Strajkiem Klimatycznym zorganizujemy obywatelski panel klimatyczny. Zaprosimy strony, które są zgodne, że trzeba działać szybko i w skoordynowany sposób" - poinformował na Twitterze Kamil Dąbrowa rzecznik stołecznego ratusza. Poza Młodzieżowym Strajkiem Klimatycznym o organizację panelu zabiegały też inne organizacje i grupy, w tym stowarzyszenie Miasto Jest Nasze oraz nieformalna grupa Extinction Rebellion Polska.

"Ów panel w sposób jawny, kompleksowy i ambitny mógłby podjąć decyzję, jak Stolica powinna się włączyć w walkę o naszą przyszłość - o przyszłość całej Polski, o przyszłość wszystkich ludzi na planecie" - napisał na Facebooku Młodzieżowy Strajk Klimatyczny. Nie ma jeszcze wyznaczonej daty panelu, zostanie ona ustalona wspólnie z magistratem.

Czym jest panel obywatelski?

Panel obywatelski polega na tym, że do zajęcia się społecznie ważnym problemem zaprasza się losowo wyłonioną, reprezentatywną grupę obywateli. Ta grupa zapoznaje się z tematem słuchając wystąpień ekspertów, przedstawicieli urzędów, instytucji i organizacji pozarządowych.

Druga część panelu ma już charakter deliberacyjny: jego uczestnicy dyskutują nad problemem i proponowanymi przez ekspertów rozwiązaniami. Tutaj powstają już konkretne rekomendacje dla władzy. Bo panel obywatelski nie jest tylko konsultacją, ale sposobem aktywnego kreowania polityki przez obywateli.

W Polsce już organizowano panele obywatelskie - w Gdańsku już trzykrotnie (m.in. o wspieraniu aktywności obywatelskiej) i raz w Lublinie (o poprawie jakości powietrza). We wszystkich przypadkach władze podeszły całkowicie serio do inicjatywy i zobowiązały się do wdrożenia wypracowanych przez mieszkańców rekomendacji. W Gdańsku przyjęto zasadę, że w życie wejdą tylko takie, które zyskały aprobatę 80 proc. uczestników paneli.

Panel obywatelski jest więc uniwersalnym narzędziem, które może być użyte również dla wypracowania rekomendacji do tego, jak Warszawa ma sobie radzić z wyzwaniem, jakim jest postępująca katastrofa klimatyczna.

W Irlandii się udało

Doświadczenia Irlandii pokazują, że możliwa jest organizacja panelu obywatelskiego dotyczącego klimatu nawet na ogólnokrajowym poziomie. W irlandzkim panelu udział wzięło 99 losowo wybranych osób, które wybrano uwzględniając m.in. takie cechy jak wiek i płeć. Wypracowano 13 rekomendacji i wniosków, m.in.:

1. zmiany klimatyczne powinny być uwzględniane przy podejmowaniu decyzji politycznych;
2. państwo powinno być liderem i wzorem dla innych w zakresie transformacji energetycznej;
3. państwo powinno zezwolić na sprzedaż do sieci energii wyprodukowanej w domowych instalacjach fotowoltaicznych lub wiatrowych;
4. państwo powinno natychmiast wstrzymać dotację do wydobycia torfu;
5. państwo powinno energicznie wspierać elektromobilność.

Niniejsza publikacja powstała dzięki współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie. Zawarte w niej poglądy i konkluzje wyrażają opinie autora i nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Fundacji im. Heinricha Bölla.