0:00
0:00

0:00

Zaskakująco szczere reakcje ministrów Lipińskiego (na fotosie z "Ojca chrzestnego" - ostatni z prawej) oraz Szynkowskiego vel Sęka na słowa Błaszczaka o "paradzie sodomitów" stanowią wyraz lojalności obowiązującej w obozie politycznym, która przypomina honorową zasadę Omerty w mafii sycylijskiej. Zobowiązuje ona do bezwzględnego milczenia o przestępstwach mafii, jej naruszenie oznaczało śmierć. Tę skrajną formę lojalności opisuje znane sycylijskie przysłowie: "Ten, kto jest głuchy, ślepy i niemy, będzie żył sto lat w spokoju".

Minister ds. równego traktowania Adam Lipiński mówił o słowach Mariusza Błaszczaka:

"Nie chcę krytykować członków mojego rządu. Nie jest to ta formuła. Poza tym ja muszę się czuć lojalny wobec mojego rządu.

Każdy ma swoją estetykę wypowiedzi, swoją wrażliwość (...) Unikam [odpowiedzi], bo ja nie chcę wchodzić w konflikty wewnątrz rządu, ile razy mam to powtarzać!".

Podobnie wiceminister spraw zagranicznych Szymon Szynkowski vel Sęk:

"Nie będę krytykował retoryki kolegi z obozu.

Każdy ma swój styl, proszę zostawić swobodę".

Te wypowiedzi (patrz - dalej) wskazują, że jest w pewnym sensie gorzej niż diagnozuje to RPO w oświadczeniu z 16 sierpnia.

RPO: "milcząca akceptacja dla mowy nienawiści"

Adam Bodnar i Sylwia Spurek uznają, że nazwanie przez Mariusza Błaszczaka poznańskiego Marszu Równości "kolejną paradą sodomitów" to "przejaw mowy nienawiści wobec osób LGBT". Podkreślają, że poszanowanie godności każdej osoby jest "bezwzględnym wymogiem zachowania standardów w ramach zróżnicowanego, demokratycznego społeczeństwa".

Rzecznicy oceniają też brak reakcji "aktorów życia publicznego na podobne wypowiedzi". Ich zdaniem oznacza to

"milczącą akceptację dla przejawów dyskryminacji i legitymizację mowy nienawiści".

Wyrażamy stanowczy sprzeciw wobec słów użytych przez pana Mariusza Błaszczaka, ministra obrony narodowej, w toku rozmowy wyemitowanej przez jedną z telewizji, odnoszących się do uczestników Marszu Równości, który 11 sierpnia 2018 r. przeszedł ulicami Poznania. Jego wypowiedź może zostać bowiem oceniona jako przejaw mowy nienawiści ze względu na orientację seksualną wobec osób LGBT.

Należy zwrócić uwagę, że na pełną realizację prawa do życia bez dyskryminacji – w tym ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową – niebagatelny wpływ ma język debaty publicznej. Istotnym wyzwaniem pozostaje wyeliminowanie z tej debaty języka nienawiści, agresji i pogardy, co powinno być przedmiotem wspólnej troski wszystkich organów i instytucji publicznych. Język lekceważenia, czy wręcz poniżenia, odmowy uznania równoprawnego statusu określonej grupy, nie może pozostać bez naszej reakcji.

Dbanie o odpowiedni poziom debaty publicznej, w której priorytetem będzie poszanowanie godności każdego człowieka, stanowi naszą wspólną odpowiedzialność. Szacunek dla każdej osoby, okazywany w przestrzeni publicznej, jest bezwzględnym wymogiem zachowania standardów w ramach zróżnicowanego, demokratycznego społeczeństwa.

Brak stanowczej reakcji ze strony aktorów życia publicznego na wypowiedzi podobne do słów Ministra Błaszczaka może być odbierany jako milcząca akceptacja dla przejawów dyskryminacji i legitymizacja mowy nienawiści przeciwko przedstawicielom różnych grup mniejszościowych. Z tego powodu wszelkie przypadki ataków słownych na takie zgromadzenia, jak Marsz Równości, powinny zostać jednoznacznie potępione.

Ma to również na celu budowanie w ofiarach mowy nienawiści motywowanej uprzedzeniami przekonania o tym, że przypadki naruszeń ich praw podstawowych nie są władzy publicznej obojętne. Zadaniem organów władzy publicznej jest włączanie, a nie wykluczanie.

dr Adam Bodnar, rzecznik praw obywatelskich

dr Sylwia Spurek, zastępczyni RPO ds. Równego Traktowania

Na wypowiedź ministra obrony dla Radia Maryja OKO.press zareagowało 13 sierpnia: "Mariusz Błaszczak w niezwykle agresywny sposób dyskryminuje osoby nieheteroseksualne. W ustach ministra resortu siłowego takie słowa brzmią nie tylko anachronicznie, ale także groźnie".

Ten przejaw tzw. homofobii tradycyjnej, ukazującej orientację homoseksualną jako zboczenie, grzech czy chorobę, skonfrontowaliśmy z tekstem "Dyskryminacja ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową" ze strony pełnomocnika rządu ds. równego traktowania Adama Lipińskiego. Stwierdza on, że takie opinie, jak Błaszczaka to "krzywdzące uprzedzenia" i cytuje całą listę dokumentów, traktatów i konwencji, których Polska powinna przestrzegać, bo dyskryminacja ze względu na orientację seksualną jest niedopuszczalna w krajach UE.

Przeczytaj także:

Lipiński: "muszę czuć się lojalny"

Minister Lipiński ma dbać w rządzie o równe traktowanie, dlatego szczególnie ważna była jego ocena słów Błaszczaka. Lipiński nie wydał jednak żadnego oświadczenia. W wywiadzie dla RMF FM bez najmniejszej żenady przyznał, że nie skrytykuje Błaszczaka, bo obowiązuje go lojalność wobec "kolegi z rządu".

Dopytywany, czy nie powinien jednak zająć stanowiska w obronie obrażanej mniejszości zareagował irytacją.

Oto pełen zapis wywiadu:

Adam Lipiński: "Nie chcę krytykować członków mojego rządu. Nie jest to ta formuła. Poza tym ja muszę się czuć lojalny wobec mojego rządu.

RMF FM: A wobec osób, które ma pan za zadanie bronić?

Ja mam w tej sprawie oficjalne stanowisko, proszę się z nim zapoznać.

Ale to są dokumenty bardzo ogólne.

No, nie wiem, czy ogólne. Niech pan się z nimi zapozna.

Ale czy mówienie o "sodomitach" to właściwe określenie?

Ja będę podejmował jakieś tam działania, ale nie mogę mówić o nich oficjalnie.

Związane z tą wypowiedzią?

Generalnie związane z obroną praw mniejszości, w tym seksualnych.

Pan użyłby takich słów?

Jeszcze raz mówię. Każdy ma swoją estetykę wypowiedzi, swoją wrażliwość.

A panu podoba się ta estetyka o sodomitach?

Ale pan jest naprawdę!

Próbuje dowiedzieć się, a pan tego unika, uważam, że jest...

Unikam, bo ja nie chce wchodzić w konflikty wewnątrz rządu, ile razy mam to powtarzać!

A jak się mają czuć osoby, które zostały nazwane sodomitami. Pan jako pełnomocnik rządu ds. równego traktowania dba o swojego kolegę.

Osoby, które się czują urażone mogą się ze mną skontaktować. Moje biuro jest otwarte, przyjmuję wszelkie tego typu interwencje. Proszę bardzo.

I co pan powie takim osobom?

To już jest moja praktyka zawodowa".

Zdaniem OKO.press minister Lipiński zaprzeczył swej ministerialnej misji i w pewnym sensie sam podał się do dymisji.

Także wiceminister nie będzie krytykował kolegi z obozu

Wiceminister Spraw Zagranicznych Szymon Szynkowski vel Sęk i poznański poseł PiS w wywiadzie dla wielkopolskiej telewizji internetowej WTK.play zareagował podobnie do Lipińskiego. Na pytanie, w jakim stuleciu żyje minister Błaszczak opowiadający o sodomitach, odparł:

"Każdy ma swój styl, proszę zostawić swobodę".

Następnie minister rozwinął swój pogląd zgvodny z tzw. homofobią nowoczesną uznając, że parady równości to "rodzaj propagandy homoseksualnej, promowanie postaw, które nie są chronione przez polską Konstytucję".

Jak piszą Paulina Górska i Małgorzata Mikołajczak z Centrum Badań nad Uprzedzeniami, "tradycyjna homofobia odnosi się do wrogich postaw wobec osób homoseksualnych, które wypływają z moralnych i religijnych przekonań na temat homoseksualizmu. W przypadku nowoczesnej homofobii, wrogi stosunek wobec gejów i lesbijek wynika z kolei z postrzegania ich żądań politycznych jako nieuzasadnionych, rzekomego braku dyskryminacji gejów i lesbijek w społeczeństwie oraz postrzeganej niechęci osób homoseksualnych do asymilacji z heteroseksualną większością".

Dziennikarz dopytuje, "jak długo jeszcze premier będzie tolerował takie słowa".

Szynkowski vel Sęk: "Obóz PiS jest szerokim obozem politycznym. Nie będę krytykował retoryki kolegi z obozu, ma prawo wyrażać swoje poglądy w sposób, jaki uważa za stosowny".

;
Na zdjęciu Piotr Pacewicz
Piotr Pacewicz

Założyciel i redaktor naczelny OKO.press (2016-2024), od czerwca 2024 redaktor i prezes zarządu Fundacji Ośrodek Kontroli Obywatelskiej OKO. Redaktor podziemnego „Tygodnika Mazowsze” (1982–1989), przy Okrągłym Stole sekretarz Bronisława Geremka. Współzakładał „Wyborczą”, jej wicenaczelny (1995–2010). Współtworzył akcje: „Rodzić po ludzku”, „Szkoła z klasą”, „Polska biega”. Autor książek "Psychologiczna analiza rewolucji społecznej", "Zakazane miłości. Seksualność i inne tabu" (z Martą Konarzewską); "Pociąg osobowy".

Komentarze