Parlament UE poparł uruchomienie art. 7 wobec Polski. Sześcioro europosłów PO za

Rezolucja popiera uruchomienie art. 7 i ponagla Komisję i Radę Europejską do działań w tym kierunku. Tym samym oficjalnie rozpoczął się pierwszy etap art. 7 wobec Polski.

Głosowało 617 europosłów: 422 było za, 147 przeciw, a 48 wstrzymało się od głosu. Europosłowie PiS głosowali przeciwko rezolucji, SLD wstrzymało się od głosu, a zarząd Platformy Obywatelskiej zarekomendował, żeby europosłowie PO w ogóle nie brali udziału w głosowaniu. Pomimo to sześciu europosłów tego ugrupowania zagłosowało za, w tym Róża Thun, Michał Boni, Danuta Hübner, Danuta Jazłowiecka, Barbara Kudrycka.

Dzisiejsze głosowanie (1 marca 2018) w Europarlamencie było poprzedzone debatą, która odbyła się w środę 28 lutego. We wtorek, 27 lutego na temat praworządności w Polsce debatowała też Rada ds. Ogólnych, czyli ministrowie ds. europejskich wszystkich krajów członkowskich.

Frans Timmermans, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, który przedstawiał stanowisko KE Radzie ds. Ogólnych podkreślał, że „Trójpodział władzy jest podstawową zasadą demokracji. Jeśli obie strony zgodzą się z tym stwierdzeniem, to możemy wtedy razem z rządem polskim pracować nad wspólnymi, konkretnymi rozwiązaniami tego problemu. Ale nie mogę tego stwierdzić przed przeczytaniem dokumentu strony polskiej”.

Ostatnia szansa dla Polski kończy się 20 marca

Przypomnijmy: 20 grudnia 2017 Komisja Europejska ogłosiła uruchomienie przeciwko Polsce procedury z art. 7 Traktatu o UE, który przewiduje sankcje za naruszenie podstawowych wartości Unii – ale jednocześnie dała rządowi PiS kolejną „ostatnią szansę”. Komisja wycofa wniosek o uruchomienie procedury, jeśli w ciągu trzech miesięcy rządzący dostosują się do rekomendacji – czyli wycofają się ze zmian w KRS, SN, TK i sądach powszechnych. Termin mija 20 marca.

Wydanie czwartej rekomendacji było zaskoczeniem. Dlaczego? Tzw. procedura kontroli praworządności, która prowadzona jest w sprawie Polski już od dwóch lat, przewiduje tylko trzy rekomendacje. Komisja wyczerpała więc limit rekomendacji wobec Polski.

„Politico”, najbardziej opiniotwórczy portal piszący o sprawach europejskich, komentuje, że rozmowy z Warszawą się przedłużają, a Francja i Niemcy są bardzo sceptyczne co do ich wyniku. I pyta wprost: „Czy to znaczy, że Warszawa wygrywa? Nowy rząd nie wycofał się ani na jotę z ustaw sądowych, a jedynie używa w komunikacji z Brukselą bardziej stonowanego języka, jednocześnie nakręcając retorykę w innych sprawach, np. najnowszej ustawie o Holokauście”.

Artykuł 7 Traktatu o Unii Europejskiej mówi o ochronie podstawowych wartości Unii Europejskiej – „szacunku dla ludzkiej godności, wolności, demokracji, równości, poszanowania praworządności, praw człowieka oraz praw mniejszości”, i o tym, co robić, jeśli państwo członkowskie je narusza.

8 marca o art. 7, praworządności i reformie sądownictwa premier Morawiecki będzie rozmawiał z przewodniczącym Komisji Europejskiej, Jean-Claudem Junckerem.

Urzędnicy UE: Szkoda już się dokonała

Urzędnicy Komisji zajmujący się tematem praworządności w Polsce przyznają, że sytuacja jest wyjątkowa. Jak dowiedzieliśmy się nieoficjalnie w Brukseli, teraz tak naprawdę wszystko jest możliwe –prawo unijne w tym aspekcie po raz pierwszy jest sprawdzane w praktyce.

„Od czasu rekonstrukcji rządu PiS czujemy nowego ducha i chęć dialogu, ale na razie żadnej zmiany w treści tego, co mówi rząd. Czekamy na odpowiedź Polski na naszą ostatnią rezolucję, którą z pewnością dokładnie przeanalizujemy” – dodaje jeden z wyższych urzędników Komisji.

W Brukseli panuje jednak powszechne przekonanie, że Polska zniszczyła już swoją reputację i moc sprawczą w Europie. Wysoki urzędnik unijny powiedział OKO.press: „Tak naprawdę nie ma znaczenia, czy na Polskę zostaną nałożone sankcje w związku z artykułem 7, czy nie. Szkoda już się wydarzyła, a jej naprawa będzie trwała długie lata. Wystarczył fakt, że po raz pierwszy trzeba było ten artykuł uruchomić – nikt w Unii nie wierzył, że kiedykolwiek będzie to konieczne. W Unii Europejskiej ścierają się interesy państw członkowskich, ale jest też to wspólnota zbudowana na zaufaniu. To skomplikowana, delikatna struktura, w której trzeba umieć się poruszać. Polska zachowuje się obecnie jak słoń w składzie porcelany: nasz rząd stracił zaufanie u swoich europejskich partnerów, w związku z czym polskie stanowisko po prostu nie będzie brane pod uwagę w najważniejszych dla nas kwestiach. A żaden Polak nie zostanie znów wybrany na wysokie stanowisko w unijnych strukturach”.

Najbliższy test już niedługo – w związku z negocjacjami dotyczących długofalowego budżetu po roku 2020, czyli tzw. długotrwałej struktury finansowej.