PiS atakuje OKO.press za tekst o "przypadkowej dekryminalizacji". Ale sensownych wyjaśnień brak

W nowelizacji kodeksu karnego, którą wczoraj (16 maja) przegłosowywano w Sejmie, znalazł się zapis o uchyleniu paragrafu 2 z art. 199. Przepis ten przewiduje karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat dla osoby, która doprowadza do obcowania płciowego osobę małoletnią. Paragraf 3 art. 199 przewiduje, że takiej samej karze podlega ten, kto doprowadza osobę małoletnią do obcowania poprzez nadużycie zaufania lub w zamian za korzyść majątkową.

Ten zastanawiający błąd legislacyjny opisało wczoraj na łamach OKO.press dwóch prawników, Bohdan Widła i Jacek Duda. Sprawa jest o tyle istotna, że według doniesień prasowych jeden z prominentnych polityków PiS miał w jednej z podkarpackich "agencji towarzyskich" dopuścić się obcowania z nieletnią.

Przepis wykreślający paragraf 2 z artykułu 199 kodeksu karnego został ostatecznie odrzucony w drugim czytaniu, ale pytania pozostają aktualne. Kto go zamieścił w w projekcie ustawy? Dlaczego nie próbowano nawet dostosowywać do niego paragrafu 3, choć było to ewidentne przeoczenie?

Ministerstwo Sprawiedliwości nie odniosło się oficjalnie do sprawy, ograniczając się do retweetowania wpisów swojego pracownika, Sebastiana Kalety, który nazywa całą sytuację "fejkiem" i to "potwornym". Argumenty radnego PiS i kandydata do PE nie rozwiewają jednak żadnych wątpliwości wokół tajemniczej poprawki.

Poniżej publikujemy odpowiedź Bohdana Widły i Jacka Dudy na wpis Sebastiana Kalety.

W normalnych warunkach kolejność powinna być taka: najpierw poważna dyskusja na temat projektu zmian w kodeksie karnym, konsultacje, potem poważne prace w Sejmie, potem (być może) uchwalenie nowelizacji. Ponieważ po raz kolejny wszystko stoi na głowie, odpowiadamy na uzasadnienie odrzuconej zmiany, którą omawialiśmy wczoraj, opublikowane na Twitterze pana Sebastiana Kalety już po uchwaleniu skorygowanej na szczęście ustawy.

Po poprawieniu pisowni uzasadnienie dziwnego niedopatrzenia PiS brzmi tak: „Odpowiedzialność za opisane przestępstwo została zaostrzona, a skreślenia art. 199 §2 i powrót miały związek ze zmianami art. 200 i jego konsekwencjami (poprawka 16->15 [przywracająca wiek zgody z 16 lat na 15 lat – przyp. nasz] determinowała powrót do 199 §2 k.k.).

Niestety, to niczego nie wyjaśnia i to nie tylko dlatego, że napisane jest jak rebus.

Po pierwsze: nie chodzi o samo skreślenie §2 z art. 199 kodeksu karnego. Chodzi o to, że

Po drugie, pamiętajmy, że art. 199 dotyczy wszystkich małoletnich, czyli osób, które nie ukończyły 18 lat. Z kolei art. 200 dotyczy tylko osób, które nie ukończyły 15 lat (względnie 16 lat, jak wynikało z rządowego projektu). To znaczy, że zmiana w art. 200 wpływała na zakres art. 199 §2 i §3 k.k., który zmieniłby się „o rok w górę”. Szczególną ochroną byłyby w nim objęte szesnastolatki i siedemnastolatki. Polegałoby to na ostrzejszym karaniu m.in. za doprowadzenie do obcowania płciowego przez wykorzystanie stosunku zależności (§2) oraz za doprowadzenie do obcowania płciowego w zamian za korzyść majątkową (§3).

I wreszcie po trzecie: skoro między skasowaniem art. 199 §2 i podniesieniem wieku zgody w art. 200 istniał taki ścisły związek, to dlaczego ze zmiany wieku zgody zrezygnowano już w Komisji Ustawodawczej, a ze skasowania art. 199 §2 zrezygnowano dopiero w drugim czytaniu?

Gdyby chodziło o uczciwe, racjonalne dopasowanie do innych zmian, przy usunięciu art. 199 §2 k.k. konieczne byłoby przynajmniej odpowiednie dostosowanie jego §3. Tego nikt nawet nie próbował zrobić. A istotą naszych wątpliwości było właśnie to, że usuwanie §2 bez jednoczesnych zmian w §3 nie ma żadnego zwykłego, racjonalnego wyjaśnienia.

Wypowiedź pana Sebastiana Kalety takiego wyjaśnienia nie daje. Dlatego warto spytać jeszcze raz:

• skąd w ogóle wzięła się ta poprawka?
• Kto ją wprowadził do projektu ustawy pomiędzy kwietniem (ostatni publicznie dostępny projekt rządowy) a połową maja (projekt złożony w Sejmie)?
• I kto ją wycofał i dlaczego?

Naprawdę chętnie się dowiemy – na pewno zadziałałoby to na korzyść jawności w życiu publicznym.

Bohdan Widła jest radcą prawnym specjalizującym się w prawie nowych technologii. W wolnych chwilach prowadzi fanpage Ceiling Sejm – Kot Sejmowy.

Jacek Duda jest absolwentem studiów doktoranckich w Katedrze Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego i prowadzi fanpage Populizm po polsku, poświęcony populizmowi penalnemu.