0:00
0:00

0:00

Chcemy wyrazić nadzieję, by Polska była rzeczywiście bastionem cywilizacji łacińskiej, zachodniej, chrześcijańskiej.

Radio Maryja,18 października 2016

Sprawdziliśmy

Nadużycie. Cywilizacja zachodnia ma tradycje również niechrześcijańskie.

Uważasz inaczej?

Cywilizacja europejska to nie tylko religia - a zwłaszcza nie tylko religia Kościoła katolickiego. Europa ma bogatą tradycję humanizmu, sięgającą korzeniami starożytnej Grecji, ma tradycję Oświecenia - racjonalnego, liberalnego, sceptycznego, demokratycznego, które budowało ład polityczny i społeczny nie na religii, ale na rozumie. Europa ma również tradycję socjalistyczną, która sięga utopijnych myślicieli z XVII-XVIII w., a potem jest rozwijana przez związki zawodowe, rewolucjonistów w XIX, oraz socjaldemokrację w XX wieku.

Europa zawsze była także wielokulturowa i wieloreligijna. Bez religijnych sporów w judaizmie za czasów Cesarstwa Rzymskiego w ogóle nie byłoby chrześcijaństwa, a muzułmanie żyją w Europie niemal od początków tej religii - od VII wieku.

Równia wyznań chrześcijańskich było w Europie zawsze więcej niż jedno: od arian i prawosławnych, przez sekty heretyckie średniowiecza, aż po liczne grupy protestantów, który odrzucili zwierzchnictwo papieża podczas reformacji. Europa nigdy nie była katolicka w całości, ani nie była katolickim monolitem.

Przeczytaj także:

Polska, bastion zróżnicowanych poglądów

Manipulacja Marszu Niepodległości obejmuje także historię Polski, bo średniowieczna i nowożytna Rzeczpospolita była krajem wielokulturowym i wieloreligijnym, w którym katolicy stanowili połowę populacji - a być może nawet mniej (tego nie jesteśmy pewni). Na ten okres przypada czas największej świetności polskiego państwa.

Polska ma też kilkaset lat tradycji świeckiej, tolerancyjnej polityki. W XVI w. polska szlachta, chcąc uniknąć wojen religijnych, które wyniszczały wówczas kraje Zachodu, kazała nowemu królowi kazała przyrzec, że będzie szanował innowierców na równi z katolikami. Polska przyjmowała uciekających z Zachodu uchodźców - w średniowieczu Żydów, później protestantów. Stawała się dzięki nim bogatsza i silniejsza.

Polskie oświecenie należało do najciekawszych i najbardziej płodnych w Europie Środkowej. Nie bez powodu w tym czasie Sejm Wielki uchwalił budowę Świątyni Opatrzności, której nazwę dopiero później zmieniono na “Świątynię Opatrzności Bożej”.

Bogata jest też polska tradycja socjalistyczna. W 1905 r. to dążący do niepodległości socjaliści polscy strzelali na ulicach Warszawy do narodowych bojówek, których lider, Roman Dmowski, był wtedy lojalnym poddanym rosyjskiego cara. Carat wieszał wtedy socjalistów, a nie endeków - a endecy byli w rosyjskiej Dumie.

O tym wszystkim można przeczytać w książkach. “Oko” zachęca narodowców, aby do nich sięgnęli. To nie boli.

;
Na zdjęciu Adam Leszczyński
Adam Leszczyński

Dziennikarz OKO.press, historyk i socjolog, profesor Uniwersytetu SWPS w Warszawie.

Komentarze