Polska przed ONZ: rozszerzymy przepisy o przestępstwach z nienawiści i mowie nienawiści w kodeksie karnym, ale nie będzie związków partnerskich. Zdaniem rządu ustawa antyterrorystyczna jest dobra, TK funkcjonuje bez przeszkód, urząd Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości nie zostanie rozdzielony
W piątek 22 września 2017 roku na 36. posiedzeniu Rady Praw Człowieka ONZ w Genewie przyjęto ostateczne rekomendacje w stosunku do Polski w ramach procedury Powszechnego Przeglądu Okresowego (PPO).
Na tym forum polski rząd zobowiązał się do nowelizacji kodeksu karnego dotyczącego przestępstw z nienawiści i mowy nienawiści, rozszerzając katalog o orientację seksualną i tożsamość płciową, a także do zmian w prawie karnym, które zapewnią ochronę przed dyskryminacją osobom LGBTQI (rekomendacje 120.72-120.64).
Jednocześnie podkreślił, że Polska nie zamierza wprowadzać związków partnerskich ani małżeństw osób tej samej płci.
Polski rząd nie planuje też przywrócenia Rady do spraw przeciwdziałania dyskryminacji rasowej, ksenofobii i związanej z nimi nietolerancji (rekomendacje 120.34- 120.40). Rada funkcjonowała od 2013 do kwietnia 2016 roku.
Polska konsekwentnie utrzymuje na forum międzynarodowym, że reforma systemu sprawiedliwości jest zgodna z europejskimi standardami, Trybunał Konstytucyjny funkcjonuje bez przeszkód, ustawa antyterrorystyczna nie ogranicza praw i wolności obywateli, a połączenie urzędu Prokuratura Generalnego i Ministra Sprawiedliwości to dobre rozwiązanie, ponieważ pozwala na poprawę bezpieczeństwa wewnętrznego (odpowiedzi odrzucające rekomendacje 120.91-99.)
Czy deklaracja nowelizacji kodeksu karnego jest prawnie wiążąca? Niestety nie. Polska może w praktyce przeciągać jej wypełnienie. Za niewypełnienie rekomendacji w systemie ONZ nie czekają też Polski żadne twarde sankcje.
Rada Praw Człowieka ONZ jest ciałem politycznym, co oznacza, że jej rekomendacje nie są prawnie wiążące. Natomiast fakt przynależności do rodziny Narodów Zjednoczonych przez Polskę oznacza, że Polska jest politycznie zobowiązana do wypełniania tych rekomendacji i z tego zobowiązania będzie rozliczana w kolejnym cyklu Powszechnego Przeglądu Okresowego - cykl trwa 4 lata.
Jeśli państwo uporczywie odmawia wypełnienia rekomendacji i nie współpracuje z Radą Praw Człowieka ONZ, Rada zwiększa naciski dyplomatyczne na niepokorne państwo. Nie jest jednak w stanie wprowadzić żadnych twardych sankcji.
Stanowisko polskiego rządu ws. Powszechnego Przeglądu Okresowego komentuje adwokat Zuzanna Rudzińska-Bluszcz z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich:
"Rząd Polski wskazał m.in., że nie zamierza rozdzielać urzędu Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości, że nie zamierza wprowadzać związków partnerskich, a także, że uważa, że prawo antydyskryminacyjne w pełni chroni pokrzywdzonych. Rząd przyjął kilka rekomendacji, których wykonaniu będzie się przyglądał Rzecznik Praw Obywatelskich, jak na przykład wprowadzenie definicji tortur do polskiego ustawodawstwa czy rozszerzenie przestępstwa dotyczącego zbrodni nienawiści i mowy nienawiści o przesłankę orientacji seksualnej".
Na 36. Radzie Praw Człowieka ONZ dyskutowana jest odpowiedź Polski na 185 rekomendacji. Odpowiedzi polskiej delegacji brzmią następująco:
Rada Praw Człowieka ONZ to od 2006 roku najważniejszy organ polityczny systemu ochrony praw człowieka Narodów Zjednoczonych. W Radzie zasiada 47 państw członkowskich ONZ wybieranych na okres 3 lat przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Rada obraduje w czasie cyklicznych spotkań.
Proces Powszechnego Przeglądu Okresowego (PPO) to nowy (wprowadzony w 2006 roku) mechanizm monitorowania i oceniania stanu przestrzegania praw człowieka we wszystkich 193 państwach członkowskich ONZ. Został on wprowadzony m.in. po to, aby umożliwić dokonanie przeglądu stanu przestrzegania praw człowieka we wszystkich krajach ONZ - także w tych, które tak jak np. Chiny wcześniej unikały procedury kontroli.
Ocena stanu przestrzegania praw człowieka w procedurze PPO dokonywana jest na podstawie:
Elementem oceny jest także dialog między delegacją rządową prezentującą sprawozdanie a członkami Grupy Roboczej do spraw Powszechnego Przeglądu Okresowego, która formułuje ostateczne rekomendacje wobec państwa.
W marcu 2017 rząd przygotował raport dla ONZ. W raporcie pominięto m.in. takie kwestie jak:
Te kwestie nie umknęły jednak uwadze dobrze poinformowanego Biura Wysokiego Komisarza Praw Człowieka. W jego raporcie wydanym w maju 2017 wyrażono zaniepokojenie bieżącą sytuacją w Polsce, m.in.:
Zalecono również zmiany w statusie prawnym par jednopłciowych, aby efektywnie zapobiec ich dyskryminacji w polskim porządku prawnym, a także środki zmierzające do zmniejszenia skali tymczasowego zatrudnienia oraz zatrudnienia na umowach cywilno-prawnych.
Udostępnij:
Pisze o praworządności, demokracji, prawie praw człowieka. Współzałożycielka Archiwum Osiatyńskiego i Rule of Law in Poland. Doktor nauk prawnych. Pracuje w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Stypendystka Fundacji Humboldta, prowadzi badania w Instytucie Maxa Plancka Porównawczego Prawa Publicznego i Międzynarodowego w Heidelbergu.
Pisze o praworządności, demokracji, prawie praw człowieka. Współzałożycielka Archiwum Osiatyńskiego i Rule of Law in Poland. Doktor nauk prawnych. Pracuje w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Stypendystka Fundacji Humboldta, prowadzi badania w Instytucie Maxa Plancka Porównawczego Prawa Publicznego i Międzynarodowego w Heidelbergu.
Komentarze