„Kto spośród osób rządzących ma największy wpływ na losy Polski?” – zapytał IPSOS w marcowym sondażu OKO.press. Daliśmy badanym do wyboru dziewięć nazwisk: prezydenta, siedmioro członków rządu i zwykłego posła. Można było wybrać jedną osobę. Odpowiedzi nie zostawiają złudzeń.
Kto spośród osób rządzących ma największy wpływ na losy Polski? Odpowiedzi (w proc.) wszystkich badanych
Prezydent (7,5 proc.) i premier rządu (9 proc.) byli wybierani wielokrotnie rzadziej niż prezes PiS. Poza tą trójką jeszcze tylko wicepremier Mateusz Morawiecki i PiS-owski enfant terrible Antoni Macierewicz byli zostali wskazywani choć tylko przez 3 proc. badanych (każdy). Reszta – dystansujący się czasem do PiS wicepremier Gowin, były premier techniczny Gliński, i dwaj ministrowie od przemocy Ziobro i Błaszczak – dostała mniej niż 1 proc. wskazań. Dlatego ich słupków na wykresie nie widać. Odpowiedź „trudno powiedzieć” (9 proc.) – pominięto.
Interesujące, że Jarosława Kaczyńskiego jako głównego sprawcę polityki wskazało 72 proc. mężczyzn i tylko 65 proc. kobiet. Polki z kolei częściej niż Polacy wybierały Beatę Szydło (12 proc. do 7 proc.) i Andrzeja Dudę (9 proc. do 6 proc.).
Postrzeganie dominacji Kaczyńskiego rosło wraz z wykształceniem: od 53 proc. wśród osób z podstawowym, do 83 proc. – z wyższym.
Elektorat PiS widzi swą partię trochę inaczej
Nieco inne są odpowiedzi zwolenników PiS, czyli 32 proc. osób, które zadeklarowały, że głosowałyby na PiS. Ich obraz partii jest bardziej demokratyczny. Kaczyński ma największy wpływ według „tylko” 53 proc., mocniejsza jest za to pozycja premier (20 proc.) i prezydenta (13 proc.).
Kto spośród osób rządzących ma największy wpływ na losy Polski? Odpowiedzi (w proc.) wyborców PiS
Dlaczego tak jest? OKO.press ma trzy hipotezy:
- (1) może elektorat PiS jest bliżej partii i dostrzega, że wpływ Jarosława Kaczyńskiego nie jest w rzeczywistości aż tak duży jak się wydaje,
- (2) może zwolennicy PiS są bardziej skłonni wierzyć w deklaracje prezydenta (który lubi wychwalać samego siebie) i premier, że to oni podejmują najważniejsze decyzje,
- (3) może zwolennicy PiS popierając często bezkrytycznie swą partię jednocześnie nie koniecznie lubią Kaczyńskiego.
Trudno OKO.press ocenić, jak jest naprawdę z pozycją Kaczyńskiego w partii i rządzie, ale nie wydaje się, by hipoteza (1) była trafna. W grę wchodzi raczej efekt postaw wobec samego Kaczyńskiego z jednej i Dudy oraz Szydło z drugiej strony. Występuje tu bowiem zasadnicza dysproporcja.
Jak wynika z marcowego sondażu CBOS, największym zaufaniem wśród wszystkich polskich polityków i polityczek cieszy się dziś prezydent Duda (58 proc. mu ufa, 29 proc. nie ufa) oraz premier Szydło (51 do 35 proc.).
Oboje są zatem na solidnym plusie: Duda – 29 pkt. proc. i Szydło – 16 pkt proc. Jarosław Kaczyński natomiast jest na samym dole tabeli: ufa mu 34 proc. ale nie ufa aż 53 proc. Lider PiS jest na minusie – 19 pkt proc.
Gorzej oceniany jest tylko Macierewicz (26 proc. mu ufa, 60 proc. nie ufa, jest na minusie 34 proc.
CBOS nie podaje wyników w rozbiciu na elektoraty, ale z pewnością oceny Kaczyńskiego także wśród wyborców PiS są gorsze niż Dudy czy Szydło.
Spojrzenie z zewnątrz: tylko Kaczyński
Badani, którzy nie popierają PiS w ogromnej większości widzą w Kaczyńskim demiurga polskiej polityki. Może także dlatego, że „korekta sympatii” wobec Dudy czy Szydło działa słabiej, bo także oni są oceniani często negatywnie.
Kto spośród osób rządzących ma największy wpływ na losy Polski? Odpowiedzi (w proc.) wszystkich badanych poza wyborcami PiS
Elektorat Kukiz 15 jest najbliższy PiS: 12 proc. kukizowców wybrało Szydło, a 6 proc. Dudę. Wyborcy PO, .N i Razem w 88-89 proc. wskazywali na Kaczyńskiego.
Sondaż IPSOS dla OKO.press 17-19 marca, metodą CATI (telefonicznie), na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie 1001 osób.