Kto w PRL był marginesem społecznym według IPN? Hipisi, świadkowie Jehowy, nie-katolicy

Konferencja „Margines społeczny w komunistycznej Warszawie (1945-1989)” została zorganizowana przez przez Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN. Odbędzie się 22 listopada 2017 w „Przystanku Historia”, centrum edukacyjnym IPN przy Marszałkowskiej 21/25 w Warszawie.

Konferencję otwiera podzielony na dwie części panel. Pierwszy z nich jest zatytułowany „subkultury” i składa się z dwóch referatów - poświęconych bikiniarzom (młodzieżowej subkulturze z lat 50.) i hipisom.

Najciekawszy jest panel drugi, zatytułowany „mniejszości etniczne, sekty”.

Oto tytuły referatów:

• dr Przemysław Gasztold (IPN Centrala) – „Bejrut w Warszawie. Arabski półświatek nad Wisłą”
• dr Tomasz Bugaj (Uniwersytet Śląski) - „»Szpiedzy imperializmu siejący histerię wojenną« – wyznanie Świadków Jehowy wobec komunistycznej polityki Warszawy w latach 1945-1989”
• prof. Patryk Pleskot (IPN Warszawa, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Oświęcimiu) - „»Adwent«. Wyznania nie-rzymskokatolickie w Warszawie z perspektywy SB”.

W ten sposób IPN zaliczył hurtem do „marginesu społecznego” - przypomnijmy, że te referaty otwierają konferencję pod takim tytułem - m.in:

• hipisów,
• Arabów,
• świadków Jehowy,
• wyznania nie-rzymskokatolickie.

Inne referaty nie pozostawiają wątpliwości, z kim organizatorzy konferencji zestawiają te grupy społeczne. Kolejne wystąpienia poświęcone są kradzieżom z włamaniem, prostytucji, przestępczości gospodarczej oraz ludziom uchylającym się od pracy (co w PRL, ustroju nieustannie cierpiącym na brak rąk do pracy, było naruszeniem prawa).

„Myślę, że byłoby interesujące, gdyby przedstawiciele tych grup marginesu społecznego odwiedzili centrum Przystanek Historia rzeczonego dnia, aby się czegoś o sobie dowiedzieć” - napisał w e-mailu otrzymanym przez OKO.press znany historyk, który dostał rozsyłane przez IPN zaproszenie na konferencję i się oburzył.

W konferencji bierze udział tylko dwóch historyków z powszechnie znanym dorobkiem - prof. Patryk Pleskot z IPN, autor licznych książek (m.in. o kontrwywiadzie oraz morderstwach politycznych), oraz prof. Krzysztof Kosiński z Instytutu Historii PAN, autor m.in. książek o życiu młodzieży w komunistycznej Polsce oraz „Historii pijaństwa w PRL”. Pozostałe referaty wygłoszą szerzej nieznani naukowcy. Obszerny i ceniony dorobek z zakresu historii społecznej ma spośród kilkunastu referentów tylko prof. Kosiński.

IPN od swojego powstania radził sobie średnio z historią społeczną PRL - a kiedy w ogóle na moment przestawał zajmować się martyrologią i próbował podejmować tematy z tej dziedziny, wchodził na polityczne miny.

W poprzednich latach jednak drażnił prawicę. Najbardziej znanym epizodem była konferencja o kobietach w PRL z 2012 roku. Wydany później (w 2014) tom z referatami „Płeć buntu. Kobiety w oporze społecznym w Polsce w latach 1944-1989 na tle porównawczym” wzbudził zarzuty o szerzenie przez IPN złowrogiej „ideologii gender”.

Jeszcze większe zgorszenie wywołał tom „Kłopoty z seksem w PRL”, którego IPN był współwydawcą. Znalazło się w nim np. obszerne studium akcji „W”, prowadzonej przez władze w latach 40. masowej akcji zwalczania chorób przenoszonych drogą płciową, które po wojnie były w Polsce plagą.

„Z pieniędzy podatników w IPN zainicjowano lewacki kierunek badań naukowych – gender studies – który ma nie tylko zrewidować i zinterpretować polskie dzieje przez pryzmat płci społeczno-kulturowej, ale także promuje homoseksualizm, aborcję i walkę z rzekomą opresją Kościoła katolickiego” – grzmiał wówczas w „Do Rzeczy” dr hab. Sławomir Cenckiewicz, związany z PiS historyk i współpracownik Antoniego Macierewicza.

OKO.press czuje się jednak w obowiązku przypomnieć, że historycy z IPN powinni uważać z hipisami - jednym z nich był na początku lat 70. Ryszard Terlecki, dziś profesor historii i jeden z najbardziej wpływowych polityków PiS, odpowiadający m.in. za politykę historyczną tej partii. Miał pseudonim„Pies” i podobno nawet uczył piosenkarkę Korę palenia trawki.