Reduta Dobrego Imienia pozywa Argentyńczyka. Bez sensu i bezprawnie. Skutek: cała Argentyna przedrukowuje artykuł

2 marca 2018 Reduta Dobrego Imienia złożyła pozew do Sądu Okręgowego w Warszawie przeciwko argentyńskiemu portalowi internetowemu Pagina12 (informację o pozwie można znaleźć na stronie Reduty, o sprawie pisały media, np. „Gazeta Wyborcza”; artykuł argentyńskiego dziennikarza Federico Pavlovsky’ego można przeczytać w oryginale tutaj).

Cała Argentyna dowiedziała się o Jedwabnem

Na wieść o kuriozalnym oskarżeniu w środowisku dziennikarskim Argentyny się zagotowało. Na znak solidarności aż 11 portali argentyńskich przedrukowało tekst i zdjęcie z Pagina12.

Powiadomił o tym na Facebooku ambasador Marek Grela. Oto jego wpis:

"Uwaga - tego chyba „dobra zmiana” nie przewidziała czyli jak działa ustawa o IPN w praktyce: Media argentyńskie wyrażają solidarność z portalem „Pagina 12” i publikują na swych niedzielnych portalach artykuł zamieszczony przez „Pagina 12” w dniu 18 grudnia 2017 wraz ze zdjęciem.

Lista portali jest zapewne niepełna gdyż od rana rośnie. Dzisiejsze wydanie „Pagina 12” ponownie publikuje swój artykuł o Jedwabnem z grudnia 2017 uzupełniony o nowe materiały.

Prowadzimy wojnę z Europą, z Ameryką Północną i z Ameryką Łacińską. Pora zająć się teraz Azją i Afryką. Występuję w roli „sygnalisty” i uprzejmie donoszę, że na liście wrogów Polski jest nie tylko „Pagina 12” ale także ci poniżej wskazani. https://www.ellitoral.com.ar/…/2018-3-3-10-32-0-el-diario-p… https://www.minutouno.com/…/3063845-pagina-12-el-primer-med… https://www.elonce.com/…/538774-pnagina12-fue-denunciado-po… https://www.airedesantafe.com.ar/…/pagina-12-primer-medio-…/ http://www.infoarenales.com/…/pagina-12-es-el-primer-medio-… http://aurora-israel.co.il/pagina-12-primer-medio-denuncia…/ https://www.lanacion.com.ar/2113893-polonia-denuncio-a-pagi… http://www.telam.com.ar/…/255873-pagina-12-denuncia-holocau… http://www.perfil.com/…/el-diario-pagina-12-fue-denunciado-… http://www.elpopular.com.ar/…/polonia-denuncio-a-pagina-12-… https://www.pagina12.com.ar/99300-rostros-familiares https://diarioelsol.com.ar/…/conmocion-mundial-un-diario-a…/"

Co „Reduta” zarzuca argentyńskiemu portalowi?

Że artykuł o zabijaniu przez polskich sąsiadów polskich Żydów w Jedwabnem 10 lipca 1941 roku zilustrował zdjęciem zabitych przez UB „wyklętych” zrobionym w 1950 roku:

Według RDI połączenie fotografii jest „manipulacją, działaniem na szkodę narodu polskiego i naruszeniem dobrego imienia polskich żołnierzy. To celowe nadużycie, które ma potwierdzić i utwierdzić w czytelnikach polski antysemityzm”.

Zawyżają liczbę ofiar, ale piszą zgodnie z IPN

Jasność wywodu nie jest mocna stroną Reduty, bo nie chodzi im przecież o "utwierdzanie polskiego antysemityzmu", ale o propagowanie stereotypu polskich antysemitów.

OKO.press przeczytało artykuł Pavlovsky’ego i nie znalazło w nim nic szczególnie oburzającego. Autor pisze obszernie o losie mordowanych Żydów - „byli zabijani frenetycznie, barbarzyńsko i wieloma narzędziami” - ale informuje na wstępie o tym, że działo się to pod okupacją niemiecką. Pavlovsky pisze także dużo o emocjach, podkreślając wielokrotnie, że tej strasznej zbrodni dokonali „dobrzy obywatele” i sąsiedzi zamordowanych, nie zdradzając śladu „refleksji czy empatii”.

Wszystko to nie jest przyjemne, ale nie odbiega zasadniczo od konkluzji śledztwa przeprowadzonego przez IPN w sprawie Jedwabnego ani konsensusu historyków. Co prawda dziennikarz twierdzi, że zamordowano 1500 osób - było ich najprawdopodobniej kilkaset - ale ta pomyłka nie zmieniłaby wymowy tekstu. Nie o arytmetykę, ale o sam fakt mordu na sąsiadach tutaj przecież chodzi.

O co więc chodzi RDI? W całej sprawie jest kilka dziwnych zagadek.

Pomylone zdjęcie nie ma tu nic do rzeczy

Reduta powołuje się na znowelizowaną ustawę o IPN (zaczęła obowiązywać od 1 marca). Przypomnijmy, że ustawa nakłada kary na każdego, kto „publicznie i wbrew faktom przypisuje polskiemu narodowi lub państwu polskiemu odpowiedzialność lub współodpowiedzialność za zbrodnie popełnione przez III Rzeszę Niemiecką lub inne zbrodnie przeciwko ludzkości, pokojowi i zbrodnie wojenne”.

Nikt w ten sposób „narodu polskiego” nie obciąża, nawet jeżeli myli się, czyli postępuje „wbrew faktom”. Co ma piernik do wiatraka?

Prawo nie działa wstecz (nawet PiS-owskie)

Czy artykuł - opublikowany 18 grudnia 2017 - może być przedmiotem prawa, które weszło w życie 1 marca 2018 roku? Ostatnim razem, kiedy sprawdzaliśmy, prawo nie działało wstecz. Chyba że przeoczyliśmy, że PiS zmienił zapis starożytnej zasady, że lex retro non agit. I znowelizował art. 1 Kodeksu Karnego:

"Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia".

Także art. 42 Konstytucji mówi, że

"Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto dopuścił się czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia".

Tyle że Reduta - podobnie jak cały PiS - konstytucją zanadto się nie przejmuje.

Dlaczego padło na Argentynę? Bezpiecznie się można wykazać

Dlaczego pozwano akurat Argentyńczyków? Wybór był duży. Reduta musi wiedzieć, że szanse na skazanie i ukaranie kogokolwiek z Argentyny są mniej niż nikłe. Pozywanie Argentyńczyka jest jednak bezpieczne.

RDI nie złożyła np. pozwu przeciwko prof. Janowi Tomaszowi Grossowi, który w wywiadach i komentarzach (np. w wywiadzie udzielonym Sławomirowi Sierakowskiemu z „Krytyki Politycznej” w lutym 2018) mówił rzeczy znacznie bardziej nieprzyjemne. Czyżby RDI przestraszyła się międzynarodowego skandalu, który wybuchłby po próbie pozwania profesora Uniwersytetu Princeton i znanego na świecie naukowca? Reakcja amerykańskiego Departamentu Stanu byłaby z pewnością zdecydowana. Reduta zauważyła pewnie, że w osławionej notatce sporządzonej przez urzędników MSZ ze spotkania z Thomasem K. Yazdgerdim, wysłannikiem Departamentu Stanu, mowa także o Grossie:

"TKY powtórzył znane i wielokrotnie sygnalizowane stanowisko, że w przypadku uchwalenia zmian w ustawie o IPN, jak również w przypadku oskarżenia J.T. Grossa Dep. Stanu będzie zmuszony do wyrażenia krytycznego stanowiska"

Proponujemy Reducie lepsze pozwy

Nie posądzając Reduty o lenistwo, zwracamy jednak uwagę, że nie trzeba szukać za oceanem. Można złożyć zawiadomienie nie ruszając się z domu. Chętni do sprawdzenia znowelizowanego prawa - na własnej skórze - zgłaszają się sami.

23 lutego 2018 prof. Padraic Kenney, amerykański historyk z University of Indiana zajmujący się najnowszą historią Polski, napisał w eseju dla „Kultury Liberalnej” wprost:

Padraic Kenney nie jest tak znany opinii publicznej jak Jan Tomasz Gross, chociaż jego prace są cenione wśród specjalistów. Przyznajmy. Jego esej w „Kulturze Liberalnej” jest jak donos na samego siebie do prokuratury, która powinna ścigać go z urzędu. Ale gdyby tego nie zrobiła - Reduta powinna ją ponaglić.

Donos na samego siebie zatytułowany „Do wiadomości P.T Prokuratorów” opublikował 1 marca w „Gazecie Wyborczej” Konstanty Gebert, znany dziennikarz i komentator spraw międzynarodowych (także w OKO.press). Pisał:

Gebert sam podkreślał, że liczne stwierdzenia z jego artykułu mogą stanowić przestępstwa w świetle znowelizowanej ustawy. W dodatku nie ma tu wątpliwości z datą publikacji - 1 marca ustawa obowiązywała nawet jeśli politycy PiS ogłosili jej „zamrożenie”, ale nie wiadomo, co by to miało znaczyć. Z prawnego punktu widzenia - raczej nic.

Deklaracje PiS miały uspokajać żydowskie i amerykańskie obawy, tak by minimalizować konsekwencje fatalnej ustawy o IPN. Działanie Reduty potwierdza opinię Jana Kochanowskiego o Polakach z jednej z jego Pieśni.

"Cieszy mię ten rym: «Polak mądr po szkodzie»

Lecz jeśli prawda i z tego nas zbodzie,

Nową przypowieść Polak sobie kupi,

Że i przed szkodą, i po szkodzie głupi.