Wypadki chodzą po ludziach, czyli ugryzła go świnia [GOWORIT MOSKWA]

Koszty wojny Kreml postanowił ukryć całkiem na widoku: rosyjska propaganda zarzuca teraz odbiorców informacjami o cywilnych tragediach, wypadkach, wybuchach i awariach. Nie było tego do tej pory tyle.

Oczywiście te katastrofy mogą być związane wprost z wojną. Państwo Putina przepala swój majątek na froncie, nie ma pieniędzy na normalną działalność. A zachodnie sankcje powodują, że nie ma też jak naprawić tego, co się zepsuło. Więc naprawia się sznurkiem albo nie naprawia wcale. Stąd więcej jest awarii samolotów i pożarów.

Prawdą też jest, że Rosja pada ofiarą katastrof naturalnych: powodzi, naturalnych pożarów, upałów, z powodu których siada sieć energetyczna na ogromnych obszarach kraju. Oczywiście, nie radzi sobie z tym w sposób, do którego jesteśmy w Europie przygotowani – bo ważniejsze dla ekipy Putina jest prowadzenie wojny, dzięki której utrzymuje się przy władzy.

Gdyby jednak te wszystkie nieszczęścia opowiadane przez rosyjską propagandę były skutkiem wojny, w którą Putin władował kraj, to raczej rosyjska propaganda aż tak by się tym nie chwaliła. Dlatego obstawiam, że tu chodzi o ukrycie tego, że wojna coraz głębiej wkracza do Rosji. Nie dotyczy tylko tych, którzy mają nieszczęście mieszkać na pograniczu ukraińskim. Dociera nad Morze Kaspijskie, do Astrachania. Może trafić tych, którym Putin wmówił, że mieszkają w “jądrze państwa rosyjskiego”, czyli obwodzie kurskim (w tymże jądrze mogą teraz występować braki w dostawie prądu “z powodu naruszeń technologicznych w sąsiednich regionach”, czyli skutecznych ukraińskich ataków na rosyjską infrastrukturę energetyczną).

Także perła w koronie podbojów Putina, Krym, nie jest już bezpieczna – wczasowicze zjeżdżający tam z całego imperium mogą zginąć od ukraińskiego ostrzału na plaży, jak to się zdarzyło kilkanaście dni temu.

Katastrofy są wszędzie

Kreml opowiada teraz poddanym, że katastrofy po prostu się zdarzają. Są wszędzie. Więc ryzyko trafienia pociskiem ukraińskim nie jest większe niż to, że twój dom zawali się z powodu braku remontu, a dziecko zadźga ci w piaskownicy pijany szaleniec.

I to działa. Zarzucanie odbiorcy szczegółami utrudnia mu ocenę sytuacji. Dowodem są chyba korki, które cały czas stoją przed wjazdem na Krym Mostem Kerczeńskim. Rosyjska propaganda publikuje nawet specjalne poradniki, w jakie dni tygodnia są one najkrótsze.

Mężczyzna z siekierą na placu zabaw

Proszę popatrzeć na ten wykaz katastrof z rosyjskich mediów – ledwie z tygodnia:

• Mężczyzna z siekierą biegł za dziećmi na placu zabaw w mieście Mieżdureczensk w obwodzie kemerowskim (Azja Centralna);
• Sześcioletnia dziewczynka zginęła w Primorsko-Achtarsku nad Morzem Azowskim w ataku ukraińskich dronów. 16 mieszkańców potrzebowało pomocy medycznej;
• Siedmioletnia dziewczynka w Republice Komi (północ Rosji) zginęła, śmiertelnie przygniecona płytą pomnika ku czci bohaterów II wojny. Pomnik powstał ze środków lokalnych mieszkańców w ramach projektu modernizacji społeczeństwa z dotacjami z budżetu republiki.

Pijany kierowca i woda z kranu

• Autobus międzymiastowy prowadzony przez nietrzeźwego mężczyznę zjechał na pobocze i przewrócił się. 15-letnia dziewczyna i kierowca zostali ranni;
• W miejscowości Spassk-Dalny na Terytorium Nadmorskim (Daleki Wschód) 18 osób, w tym 11 dzieci, zatruło się po wypiciu wody z kranu;
• Kobieta zginęła po upadku drzewa w Petersburgu podczas wichury, uszkodzonych zostało dziesięć samochodów;
• W szpitalach w Moskwie leży 108 pacjentów zatrutych jadem kiełbasianym z sałatki warzywnej znanej rosyjskiej marki. 24 z nich korzysta ze sztucznej wentylacji.

Łatwiej się utopić niż zginąć od drona

• W ciągu jednego dnia w zbiornikach wodnych zginęło ponad 40 osób;
• Dwie osoby zostały ranne w ataku drona w obwodzie biełgorodskim (granica z Ukrainą);
• Ciała czterech osób znaleziono na pogorzelisku po pożarze biurowca we Frjazinie w obwodzie moskiewskim. Pożar wywołało spięcie instalacji elektrycznej;
• W Komi wykoleiło się i przewróciło dziewięć wagonów pociągu pasażerskiego Workuta-Noworosyjsk. Trzy osoby zginęły, rannych jest "około 40 osób”;
• Pięć osób, w tym dziecko, zginęło w zderzeniu dwóch samochodów w obwodzie riazańskim;
• Liczba dzieci przyjętych do szpitala zakaźnego w Tuwie po zatruciu na “obozie zdrowia” w Czagytaj wzrosła do 47, jedno dziecko jest w stanie ciężkim, stan pozostałych trzech nie budzi obaw;
• Liczba zatrutych jedzeniem z kawiarni w Gusinooziersku w Buriacji wzrosła do 56.

Dom niekoniecznie zawala się z powodu rakiety

• Budynek mieszkalny przy ulicy Kulikowa w Archangielsku spadł z pali (domy na wiecznej zmarzlinie nie mają fundamentów, stawiane są na palach), mieszkańcy zostali ewakuowani. W przyszłości (na razie nieznanej) w Rosji zostanie uruchomiony państwowy monitoring stanu wiecznej zmarzliny, która się rozmarza w wyniku zmian klimatycznych;
• Dom w Astrachaniu zawalił się tylko częściowo, “nikt nie odniósł obrażeń”;
• Dach szpitala rejonowego w obwodzie kurskim zapalił się po atakach ukraińskich dronów, nie było ofiar śmiertelnych;
• Obrona powietrzna zniszczyła nad obwodem woroneżskim ukraińskie drony, ale ich szczątki spadły na magazyn i wywołały detonacje. "Sytuacja normalizuje się, detonacje zdarzają się rzadziej”. Niestety, uszkodzone zostały też okoliczne domy, do ośrodków tymczasowego zakwaterowania przewieziono “około 50 osób”;
• Obrona powietrzna powstrzymała atak ukraińskich dronów w obwodzie wołgogradzkim, ale w składzie ropy wybuchł pożar. Poszukiwania osób pod gruzami przepompowni w Wołgogradzie po wybuchu trwają już czwarty dzień.

Wypadki chodzą po ludziach

• W samolocie An-24 podczas lądowania na Kamczatce pękła opona. Nie było ofiar;
• Podczas kołowania na lotnisku w Petersburgu z silnika samolotu pasażerskiego Yamal Airlines zaczął wydobywać się dym. Wszyscy pasażerowie zostali ewakuowani, nikt nie odniósł obrażeń;
• Dwóch mieszkańców obwodu woroneskiego kupiło świnię i decydując się zaoszczędzić na transporcie, przewoziło zwierzę samochodem UAZ-2101, ale uderzyło w słup, gdy świnia ugryzła kierowcę;
• Ponad 70 tysięcy osób zostało pozbawionych prądu z powodu zwarcia w transformatorze w Chasawjurcie w Dagestanie;
• Po przymusowym lądowaniu An-2 w Buriacji nie było ofiar śmiertelnych; rannych przewieziono do wsi Sosnowo-Oziersk. Przyczyną twardego lądowania był wyciek oleju z silnika na skutek wysokiej temperatury.

Skutecznie gasimy pożary

• W ciągu ostatnich 24 godzin ukraińscy żołnierze wystrzelili około 50 pocisków na siedem przygranicznych rejonów obwodu Biełgorodu, czterech cywilów zostało rannych;
• Dowództwo operacyjne w guberni astrachańskiej skutecznie gasi pożary wywołane spadającymi fragmentami ukraińskich dronów. "Wszystkie służby specjalne pracują w trybie wzmożonym”.

Co z tego wynika?

Na 26 różnych katastrof w Rosji, które sobie wybrałam na chybil trafił, aż siedem wprost związanych jest z wojną. Kolejne sześć (awarie samolotów, katastrofy kolejowe, pożar transformatora) mogą mieć związek z wojną i sankcjami. Zatem nieszczęść wywołanych przez Putina jest tu połowa.

A wcale tak to nie wygląda. Uwaga odbiorcy sprawnie odciągana jest od przyczyn tych katastrof.

Druga obserwacja: Każde z tych zdarzeń byłoby u nas przedmiotem niekończących się opowieści i analiz. Tymczasem w rosyjskim przekazie propagandowym przelatuje to i znika. I pozostawia odbiorcę z myślą, którą pragnie mu wbić rosyjska propaganda:

“Trudne lata próby”, jak ostatnio mawia Putin. Jego zaś oficjalny przedstawiciel do kontaktów z Bogiem, patriarcha Cyryl, wymaga teraz publicznie od Matki Boskiej, by Rosję Putina w tych “trudnych chwilach" wsparła. Jest więc to jak najbardziej oficjalne sformułowanie.

Lekcja z Sewastopola

23 czerwca w wyniku ukraińskiego ostrzału Sewastopola na plaży ranne zostały 124 osoby, w tym 27 dzieci. Zginęły trzy osoby. Sewastopol – przypomnijmy – to baza morska na zaanektowanym przez Putina ukraińskim Krymie.

Przez chwilę rosyjska propaganda to w miarę szczegółowo sprawozdawała, aż ktoś powiedział “stop”. Dostaliśmy jednak do tego czasu sporo informacji, które pozwalają zrozumieć, w jakiej rzeczywistości społecznej działa przekaz propagandowy i dlaczego jest tak skuteczny.

• Po pierwsze – ludzie, widząc spadające do morza pociski, nie reagowali. Początkowo nie uciekali. Jakby świat prywatny był tak bardzo rozłączony ze światem zewnętrznym, że ustalenie, że na “moje wakacje” spada bomba wywołana polityką Putina, zająć musiało kilkadziesiąt sekund.
• Potem okazało się, że nie ma gdzie uciekać. Przy plaży stoją budynki prywatne – hotele, kawiarnie, restauracje, więc uciekających tam nie wpuszczono, bo “nielzia”.
• Rannym prawie nikt nie pomagał – a wiemy to stąd, że tych, którzy zrobili cokolwiek, okrzyknięto bohaterami.
• Nie było czym ratować – dopiero po ataku gubernator nakazał, by np. autobusy w Sewastopolu wyposażyć w apteczki.
• Władze się jednak pochwaliły, że zaraz po ostrzale do gubernatora Sewastopola zadzwonił sam Putin i złożył kondolencje rodzinom ofiar.

Potem po mieście poszła wieść, że FSB będzie kontrolować prywatne biznesy pod kątem ich zachowania w czasie ostrzału i nie wiadomo, co przy okazji wykryje. To dopiero głęboko poruszyło prywatnych okupantów Kremla. Władze ogłosiły więc, że żadnych kontroli nie będzie, że to tylko ukraińska prowokacja („Oszuści, w tym ci wykorzystywani przez ukraińskie służby specjalne, w dalszym ciągu wysyłają pisma z fałszywych kont szefów organów rządowych, organizacji i instytucji miasta Sewastopol w sprawie rzekomo nieplanowanych kontroli FSB”).

Społeczeństwo osobne

Mamy więc obraz społeczności całkowicie zatomizowanej, sprywatyzowanej, pozbawionej elementarnych odruchów zbiorowej samoobrony i organizacji.

Gdy opadł piasek, rozgorzała zupełnie absurdalna dyskusja, co dalej. Nie można było powiedzieć: “Może i zdobyliśmy Krym, ale przestało tu być bezpiecznie, więc zmieńmy plany”. Zamiast tego władza odbyła rytuał troski. Pomysł, by całkowicie zamknąć plaże wokół baz wojskowych, został porzucony. Zamiast tego przedyskutowano kwestię, ile betonowych schronów na plaży należy postawić (“obecność schronów na plażach zagwarantuje bezpieczeństwo ludziom w przypadku nowych ataków wojsk ukraińskich”). Ustalono, że 600 schronów “w przyszłości” powinno rozwiązać problem wojny. Oprócz tego trzeba będzie rozbudować system wczesnego ostrzegania o ostrzale oraz przeszkolić odpowiednie służby z udzielania pierwszej pomocy. Po prostu dostosować się do tego, że strzelają. A wszystko to będzie kosztować 700 mln rubli (ok. 30 mln zł).

Wakacje z odłamkami i bez prądu

Po jakim takim oczyszczeniu plaży z odłamków życie wróciło do rosyjskiej normy. Oczywiście, nadal są tam szczątki pocisków, bo cały proces sprzątania “musi potrwać”. Sezon wakacyjny nie został jednak odwołany. Touroperatorzy nie odnotowali rezygnacji z wycieczek. Władze wprowadziły po prostu kary “za odmowę udostępnienia ukrycia podczas nalotu na prywatnej nieruchomości”.

Bo jeśli nie da się porozmawiać o tym, w co się władowaliśmy i jak z tego wybrnąć, to trzeba uznać, że jest jak jest. W ostrzale plaży zginęło dziecko wysokiego urzędnika z Komi. Ale przecież mogło zginąć przytrzaśnięte źle postawionym pomnikiem bohaterów II wojny. Albo w katastrofie kolejowej.

Tymczasem niedaleki krymski kurort Ałuszta został odcięty od gazu. Pożar uszkodził gazociąg. Gazu nie będzie od 7 do 10 dni. Miłych wakacji.

***

Od początku pełnoskalowej napaści Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku śledzimy, co mówi na ten temat rosyjska propaganda. Jakich chwytów używa, jakich argumentów? Co wyczytać można między wierszami?

UWAGA, niektóre z wklejanych do tekstu linków mogą być dostępne tylko przy włączonym VPN.

Cały nasz cykl GOWORIT MOSKWA znajdziecie pod tym linkiem.