Samorząd i organizacje pozarządowe razem będą zmieniać Polskę. Deklaracja gdańska

W poniedziałek jednym z ważniejszych punktów gdańskich obchodów 30. rocznicy wyborów 4 czerwca 1989 roku było podpisanie deklaracji „Samorządna Rzeczpospolita” o współpracy i wzajemnym wspieraniu się samorządów terytorialnych i organizacji społecznych.

Uczestnicy sesji „Samorządna Rzeczpospolita” nazwali deklarację „nowym początkiem”. Przypomnijmy, że „Samorządna Rzeczpospolita” to nazwa programu uchwalonego podczas I Zjazdu NSZZ "Solidarność" we wrześniu 1980 roku.

Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska, mówiła podczas sesji: „Święto wolności i solidarności ma dwie odnogi: święto obywatelskie pokazujące jak przez 30 lat organizacje społeczne, ruchy nieformalne korzystały z tego, że są obywatelami, a druga: to my samorządowcy, jak zmieniamy Polskę, jak zmieniamy nasze miejscowości.

Jest potrzebny sojusz tych dwóch sił. W wielu miejscach udaje się dobrze, w Gdańsku jest wiele takich zadań, które są wspólnie realizowane. Obie strony muszą się siebie nauczyć, muszą nauczyć się rozmawiać. Mam nadzieje, że tym spotkaniem, taką rozmowę zapoczątkujemy”.

Patrycja Madejska, wicedyrektor ECS: „Ta debata dotyczy najaktywniejszych z aktywnych, tych którzy dźwigają ciężar życia politycznego. Spotykamy się z trzech powodów: aby świętować, bo zaniedbaliśmy celebrację, by cieszyć się z dorobku, przyjrzeć się temu, jak skorzystaliśmy z wolności, ale jesteśmy też nade wszystko po to, by spojrzeć w przyszłość, jak chcemy zmieniać kształt polskiej demokracji".

Łukasz Domagała, prezes Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych, podkreślał: „Głęboko wierzę, że transformację mamy za sobą, a spory, które dotyczą transformacji powinny zamilknąć. Pamiętając o przeszłości, o dorobku "Solidarności", musimy myśleć o nowych wyzwaniach. O biedzie, która nadal jest w Polsce, o nowych technologiach, musimy myśleć o edukacji i matce Ziemi. W środowisku organizacji społecznych i samorządowców musimy uczyć się nowoczesnej demokracji".

Samorządna Rzeczpospolita.

Deklaracja partnerstwa samorządów i organizacji społecznych

Gdańsk, 3 czerwca 2019

Partnerska współpraca samorządu, organizacji społecznych i aktywnych obywateli jest wyrazem demokratycznej dojrzałości państwa. Trzydzieści lat po wyborach 4 czerwca 1989 roku, kiedy Polki i Polacy przy urnach wyborczych opowiedzieli się za demokracją, wracamy w Gdańsku, gdzie wszystko się zaczęło, do źródeł.

ZGODNIE STWIERDZAMY

• Decentralizacja jest podstawą ustroju terytorialnego Rzeczypospolitej.
• Samorząd jako wspólnota wszystkich mieszkańców jest podstawową formą organizacji życia wspólnego w Rzeczypospolitej.
• Samoorganizujące się społeczeństwo obywatelskie jest niezbywalną formą wyrażania podmiotowości i autonomii społecznej.
• Zasada pomocniczości jest główną regułą organizującą relacje między władzą publiczną na wszystkich jej szczeblach i obywatelami, niezależnie od ról społecznych, w jakich występują.
• Dialog społeczny jest najważniejszą formą określania dobra wspólnego i celów rozwojowych wspólnot lokalnych, jak i całego kraju.

ZAUWAŻAMY

Świadomi jesteśmy tego, że nowe wyzwania – związane z kryzysem klimatycznym i środowiskowym, starzeniem się społeczeństwa oraz procesami demograficznymi, migracyjnymi i rewolucją technologiczną, przemianami kulturowymi i cywilizacyjnymi – dotyczą bezpośrednio naszych wspólnot i wymagają śmiałych strategii sprawiedliwego i zrównoważonego rozwoju oraz włączenia mieszkańców w ich tworzenie i realizację.

DEKLARUJEMY

Mając przekonanie o roli oraz znaczeniu organizacji społecznych i samorządu w nowoczesnej demokracji, deklarujemy działania na rzecz zwiększenia podmiotowości każdego z nich oraz rozwoju wzajemnej współpracy, opartej na zasadach solidarności, niezależności i partnerstwa.

WYRAŻAMY WOLĘ

Wyrażamy wolę rozpoczęcia otwartej, powszechnej narady obywatelskiej nad przyszłością naszych gmin, miast, miasteczek i wsi, organizowaną wspólnie i na równych prawach przez jednostki samorządu i organizacje społeczeństwa obywatelskiego.

Warunkami tej narady są:

• kultura dialogu i szacunek dla zróżnicowanych poglądów,
• wzajemne zaufanie i współpraca,
• otwartość na nowe formuły współzarządzania i współodpowiedzialności oraz
• samoograniczenie władzy publicznej na rzecz uwolnienia energii społecznej sektora obywatelskiego.

Niech okazją do podsumowania narady obywatelskiej będzie 30. rocznica pierwszych wyborów do rad gmin, która przypada w maju 2020 roku.

Czterdziestą rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych uczcijmy zaś przedstawieniem zaktualizowanej wizji „Samorządnej Rzeczypospolitej” jako dobra wspólnego wszystkich obywateli.

Deklarację podpisują uczestnicy sesji „Samorządna Rzeczpospolita. Samorząd, organizacje społeczne i aktywni obywatele w nowoczesnej demokracji”.

Deklaracja ma jednak charakter otwarty, zapraszamy przedstawicieli samorządu i społeczeństwa obywatelskiego do wyrażenia dla niej poparcia.

Gdańsk, 3 czerwca 2019 roku