0:00
0:00

0:00

Prawa autorskie: Sławomir Kamiński / Agencja GazetaSławomir Kamiński / ...

Sędziowie ze stowarzyszenia "Iustitia" zaapelowali dzisiaj, 29 sierpnia 2017 do koleżanek i kolegów po fachu, by stawili opór nowelizacji ustawy o ustroju sądów powszechnych, dającej Zbigniewowi Ziobrze narzędzia do krępowania niezależności sędziowskiej.

Przed nowelizacją minister sprawiedliwości, który chciał powołać nowego prezesa sądu, musiał uzyskać zgodę samorządu sędziowskiego, a jeśli jej nie dostał - odwołać się do Krajowej Rady Sądownictwa, której decyzja była ostateczna. Teraz Ziobro może samodzielnie odwołać wszystkich prezesów w ciągu sześciu miesięcy bez podawania przyczyny, a przy powoływaniu nowych nie musi zasięgać opinii ani samorządu, ani KRS.

Przeczytaj także:

"Iustitia" apeluje do sędziów, by nie zgadzali się na przyjmowanie stanowisk przyznawanych w tym trybie, a jeśli ktoś je przyjmie - głośno mówili, co myślą o takiej kandydaturze. "Wierzymy w to, że etyczne i moralne względy nie pozwolą sędziemu negatywnie ocenionemu przez kolegów i koleżanki na ostateczne objęcie funkcji prezesa" - pisze "Iustitia".

Poniżej zamieszczamy całość jej apelu.

Koleżanki i Koledzy Sędziowie.

Pomimo naszych próśb i stanowisk w ostatnich dniach weszła w życie nowelizacja ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, która umożliwia Ministrowi Sprawiedliwości – Prokuratorowi Generalnemu przeprowadzenie „czystki” personalnej na stanowiskach funkcyjnych w sądach i pozbawia nas - sędziów wpływu na to, kto będzie kierował pracą sądów i wydziałów.

Minister Sprawiedliwości - Prokurator Generalny będzie mógł w ciągu najbliższych sześciu miesięcy odwołać bez żadnej przyczyny prezesa każdego sądu w Polsce (art. 17 ustawy zmieniającej).

Art. 17. 1. Prezesi i wiceprezesi sądów powołani na podstawie przepisów ustawy zmienianej w art. 1 [czyli ustawy o ustroju sądów powszechnych - red.], w brzmieniu dotychczasowym, mogą zostać odwołani przez Ministra Sprawiedliwości, w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, bez zachowania wymogów określonych w art. 27 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

2. Prezesi sądów apelacyjnych i sądów okręgowych powołani na podstawie przepisów ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, w okresie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, zaś prezesi sądów apelacyjnych i sądów okręgowych powołani po raz pierwszy na podstawie art. 23 i art. 24 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w okresie 6 miesięcy od dnia powołania, dokonają przeglądu funkcji przewodniczących wydziałów, zastępców przewodniczących wydziałów, kierowników sekcji, a także sędziów wizytatorów w podległych im sądach i w tym okresie mogą odwołać z pełnienia tych funkcji. Przepisów art. 11 § 3a zdanie drugie, zdanie trzecie i zdanie czwarte ustawy zmienianej w art. 1 nie stosuje się.

Ta nadzwyczajna procedura w sposób oczywisty narusza konstytucyjną zasadę trójpodziału władzy oraz separacji władzy sądowniczej od „władzy politycznej”. Absolutnie dominującą pozycję w sądach powszechnych ma teraz polityk: Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny.

Z tego powodu apelujemy do Was, abyście nie przyjmowali stanowisk po wyrzuconych w tym trybie prezesach. Pamiętajmy, że za każdą taką decyzją stoi pozbawienie naszych kolegów i koleżanek funkcji w sposób urągający wszelkim zasadom prawnym i międzyludzkim.

Jeśli w tej nadzwyczajnej, „namiestnikowskiej” procedurze nowo powołani prezesi sądów dokonają analogicznych zwolnień podległych sobie sędziów funkcyjnych - apel o nieuczestniczenie w tej niekonstytucyjnej i niekoleżeńskiej procedurze jest w pełni aktualny co do obejmowania zwolnionych w ten sposób funkcji m. in. przewodniczących wydziałów, wizytatorów, czy kierowników sekcji.

Podstawowa procedura powoływania prezesów i innych sędziów funkcyjnych przewidziana w art. 23-25 Prawa o ustroju sądów powszechnych eliminuje głos sędziów oraz Krajowej Rady Sądownictwa.

Art. 23. § 1. Prezesa sądu apelacyjnego powołuje Minister Sprawiedliwości spośród sędziów sądu apelacyjnego albo sądu okręgowego. Po powołaniu prezesa sądu apelacyjnego Minister Sprawiedliwości przedstawia go właściwemu zgromadzeniu ogólnemu sędziów apelacji. § 2. Wiceprezesa sądu apelacyjnego powołuje Minister Sprawiedliwości spośród sędziów sądu apelacyjnego albo sądu okręgowego, na wniosek prezesa tego sądu. Art. 24. § 1. Prezesa sądu okręgowego powołuje Minister Sprawiedliwości spośród sędziów sądu apelacyjnego, sądu okręgowego albo sądu rejonowego. Po powołaniu prezesa sądu okręgowego Minister Sprawiedliwości przedstawia go właściwemu zgromadzeniu ogólnemu sędziów okręgu. § 2. Wiceprezesa sądu okręgowego powołuje Minister Sprawiedliwości spośród sędziów sądu apelacyjnego, sądu okręgowego albo sądu rejonowego, na wniosek prezesa tego sądu. Art. 25. § 1. Prezesa sądu rejonowego powołuje Minister Sprawiedliwości spośród sędziów sądu okręgowego albo sądu rejonowego. Po powołaniu prezesa sądu rejonowego Minister Sprawiedliwości albo prezes przełożonego sądu apelacyjnego albo sądu okręgowego przedstawia go zebraniu sędziów danego sądu rejonowego. § 2. Wiceprezesa sądu rejonowego powołuje Minister Sprawiedliwości spośród sędziów sądu okręgowego albo sądu rejonowego, na wniosek prezesa tego sądu.

W przypadku jej zastosowania apelujemy o to, by podczas zgromadzeń i zebrań sędziów, w których prezes jest przedstawiany przez Ministra Sprawiedliwości wyrazić opinię o takiej osobie. Wierzymy w to, że etyczne i moralne względy nie pozwolą sędziemu negatywnie ocenionemu przez kolegów i koleżanki na ostateczne objęcie funkcji prezesa. Zwracamy się również o to, by w przypadku wszczęcia przez Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego procedury odwołania prezesa lub wiceprezesa sądów wyrazić opinię w tym przedmiocie podczas zgromadzeń i zebrań sędziów. Jesteśmy przekonani, że będzie ona stanowiła istotny głos środowiska sędziowskiego i będzie brana pod uwagę przez Krajową Radę Sądownictwa, wydającą opinię zgodnie z art. 27 Prawa o ustroju sądów powszechnych.

W dobrze pojętym interesie demokratycznego państwa prawa i jawności życia publicznego jest, by o wszystkich przypadkach opisanych wyżej informować społeczeństwo. Stowarzyszenie IUSTITIA wraz z Forum Współpracy Sędziów oraz z organizacjami pozarządowymi weźmie czynny udział w monitorowaniu każdej takiej sytuacji.

Zwracamy się do Koleżanek i Kolegów Sędziów z prośbą o przekazywanie informacji o takich sytuacjach, jak i wszystkich innych związanych z naruszeniem zasad niezależności sądów i niezawisłości sędziów na adres: [email protected]

;
Na zdjęciu Daniel Flis
Daniel Flis

Od 2023 r. reporter Frontstory. Wcześniej w OKO.press, jeszcze wcześniej w Gazecie Wyborczej. Absolwent filozofii UW i Polskiej Szkoły Reportażu. Był nominowany do nagród dziennikarskich.

Komentarze