0:000:00

0:00

Prawa autorskie: Franciszek Mazur / Agencja GazetaFranciszek Mazur / A...

W czasie wieczornego przemówienia w 7. rocznicę katastrofy smoleńskiej Jarosław Kaczyński, prezes PiS, mówił o "zbliżaniu się do prawdy" o tragedii. Przypominał prezentację przygotowaną przez Wojskową Akademię Techniczną, mówiącą o zamachu.

Dochodzenie do prawdy – mówił Kaczyński – wywoła wściekły opór.

Dziś możemy powiedzieć, że został uczyniony ogromny krok w tym kierunku i musimy się wobec tego liczyć z coraz większym oporem, z coraz większą nienawiścią wobec prawdy, ale także wobec pamięci.
Znamy ten cytat! Wypowiedział go Stalin
Przemówienie na rocznicę katastrofy smoleńskiej,10 kwietnia 2017

Dodawał także:

"Z całą pewnością to, co nas spotyka od kilku miesięcy, ten straszliwy atak nienawiści wynika właśnie z tego, że prawda jest coraz bliżej. To jest powód tego, że nasze pochody comiesięczne, które przez tyle lat mogły odbywać się w spokoju dzisiaj są atakowane;

jest ten wielki strach przed prawdą, wielki strach przed tym, by to wszystko, co zostało pokazane, ale jeszcze w sferze pewnego uprawdopodobnionego domysłu, nie zostało ostatecznie udowodnione".

OKO.press ten pogląd coś przypomniał, chociaż jesteśmy zbyt młodzi, aby załapać się na kursy marksizmu-leninizmu. Im bliżej zwycięstwa, tym większy opór wroga - ta idea nie wydała nam się nowa. Okazało się, że Jarosław Kaczyński nie sformułował jej sam. W bardzo podobny sposób wyraził się Józef Stalin, kiedy powiedział, że walka klasowa zaognia się w miarę nadchodzącego zwycięstwa socjalizmu.

Była to nowość w doktrynie marksizmu-leninizmu. Wielu marksistów (zwłaszcza tych, którzy nie byli zwolennikami rewolucji) sądziło, że socjalizm można wprowadzić drogą pokojowych reform, a im będzie ich więcej, tym opór klas posiadających będzie łatwiejszy do pokonania na drodze demokratycznej.

Stalin sformułował pogląd o wzmaganiu się walki klas w przemówieniu na podsumowanie pierwszego planu pięcioletniego, 7 stycznia 1933 r. Stalin mówił wówczas o sukcesach w budowie przemysłu, ale także o złodziejstwie, niegospodarności i sabotażu, trapiących budowę socjalizmu. Kluczowy fragment jego przemówienia brzmiał:

"Trzeba mieć na uwadze, że wzrost potęgi Państwa Radzieckiego będzie potęgował opór ostatnich resztek klas umierających.

Właśnie dlatego, że umierają i dokonują żywota, będą one przechodziły od jednych form napaści do innych, ostrzejszych form napaści, apelując do zacofanych warstw ludności i mobilizując je przeciw Władzy Radzieckiej".

Stalin dodawał, że "nie jest to oczywiście straszne", ale trzeba być czujnym: "Oto dlaczego rewolucyjna czujność jest tą właśnie cechą, która szczególnie niezbędna jest obecnie bolszewikom". ("Dzieła", Warszawa 1951, t. 13, s. 218-219).

Przeczytaj także:

Było to wezwanie Stalina do radykalizacji rewolucji: bycia bardziej czujnym, bardziej zaangażowanym i bardziej bezwzględnym. Zwycięstwo jest za progiem, ale im ono jest bliżej, tym bardziej wzmaga się opór wroga.

Nie miało przy tym znaczenia, że wroga w Rosji Radzieckiej już dawno wtedy nie było. Znany publicysta paryskiej "Kultury" Juliusz Mieroszewski tak komentował to w eseju "Ewolucjoniści i wyzwoleńcy" (1957):

"Stalin wysunął absurdalne hasło, że im bliższe ostateczne zwycięstwo socjalizmu, tym ostrzejsza winna być walka klasowa. W okresie gdy Stalin dokonał tego odkrycia, w Rosji nie było już śladu ani popiołu z burżuazji. I w tym wypadku Stalin znalazł jednak wyjście, tworząc nowy termin: „wróg ludu”.

Kto był niewygodny lub niepewny, stawał się automatycznie „wrogiem ludu”. W ten sposób można było podtrzymywać w nieskończoność terror rewolucyjny i wspartą na nim dyktaturę".

W książce "Powojnie" zmarły niedawno sławny amerykański historyk Tony Judt pisał:

"Twierdzenie Stalina, że ten konflikt się wzmaga, gdy nadchodzi socjalizm, przywoływano, aby wytłumaczyć tę osobliwość, że nawet gdy w wyborach powszechnych partia uzyskiwała 99 procent poparcia, przybywało jej wrogów i walkę trzeba było prowadzić z jeszcze większą determinacją, a wewnętrzną historię ZSRR należało drobiazgowo powtarzać w całym bloku radzieckim. Głównymi wrogami pozornie byli kułak i burżuj. Ale w praktyce najłatwiejszy cel często stanowili – jak dla nazistów – intelektualiści".

A zatem: dla Stalina hasło o wzmaganiu się oporu wroga w miarę zbliżania się do zwycięstwa było to wezwanie do zaostrzenia kursu i ataku na resztki społecznej i intelektualnej niezależności w społeczeństwie radzieckim. Ciekawe, jaki użytek z tej idei zrobi Jarosław Kaczyński - ostatecznie przecież parafrazował wodza rewolucji radzieckiej dość dokładnie.

Udostępnij:

Adam Leszczyński

Dziennikarz OKO.press, historyk i socjolog, profesor Uniwersytetu SWPS w Warszawie.

Komentarze