0:000:00

0:00

Po zerwaniu przez rząd PiS kontraktu na zakup helikopterów Francuzi zmienili status polskich delegacji zaproszonych na międzynarodowy salon uzbrojenia Euronaval 2016 - z oficjalnych na nieoficjalne. W dokumentach ujawnionych m.in. przez polityków PO czytamy:

W związku z powyższym żadnej delegacji nie przysługuje już bezpłatne zakwaterowanie, samochód z oficerem towarzyszącym ani oficjalny program spotkań.

Skomentował to w TVN24 wiceminister w MON Bartosz Kownacki. Uznał to za "kompromitację" Francuzów. I powiedział:

[Francuzi] to są ludzie, którzy uczyli się od nas jeść widelcem parę wieków temu, więc być może w taki sposób się teraz zachowują.
Fałsz. Poza tym także chamstwo
TVN24,11 października 2016

Różnie można oceniać zachowanie Francuzów, ale wiceminister nie tylko zachował się po chamsku, ale także powiedział nieprawdę. W książce Marii Dembińskiej „Food and Drink in Medieval Poland” (University of Pennsylvania Press, 1999) czytamy, że widelce przywędrowały do Europy z Bizancjum przez Cypr w średniowieczu:

Ta technika jedzenia została wynaleziona w Bizancjum i była szeroko rozpowszechniona przed X w. Została zaadoptowana przez Europejczyków z Zachodu, którzy weszli w kontakt z kuchnią bizantyjską we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego. Widelce bizantyjskie datują się co najmniej od VI w. i były powszechnie używane do jedzenia lepkich potraw i sera. (...) Jest bardzo prawdopodobne, że widelce z drogocennych metali zostały sprezentowane przez króla Cypru innym monarchom, którzy uczestniczyli w zjeździe krakowskim w 1364 r. (...) Ludwik Andegaweński, gość na tej uczcie, wylistował widelec w swoim inwentarzu z 1368 r. Piętnaście lat później, widelec pojawił się w inwentarzu króla Karola V we Francji (1379 r.).

W powszechnym użyciu widelce pojawiają się dopiero w XVII w. Dembińska pisze, że w Polsce w inwentarzu królewskim (spisie przedmiotów króla) figurują dopiero w 1502 r., chociaż można je znaleźć (w liczbie 7 sztuk) w inwentarzu królowej Jadwigi z 1475 r. (obok 3 łyżek i 1 złamanej).

Widelce dotarły więc do Europy Zachodniej i do Polski mniej więcej w tym samym czasie - i mamy świadectwa, że wcześniej niż u nas pojawiły się na Zachodzie.

Przeczytaj także:

Za chamstwo i niekompetencję ministrowi Kownackiemu należy się matołek, ale lepszy byłby pewnie widelec. Najlepiej złamany.

PS „Oko” dziękuje dr Michałowi Brzezińskiemu, ekonomiście z Uniwersytetu Warszawskiego, który dotarł do książki Dembińskiej i opublikował fragment na Twitterze.

Udostępnij:

Adam Leszczyński

Dziennikarz OKO.press, historyk i socjolog, profesor Uniwersytetu SWPS w Warszawie.

Komentarze