0:00
0:00

0:00

Ujawniony w mediach projekt opinii Komisji Weneckiej ocenił, że dokonane przez PiS zmiany w Trybunale Konstytucyjnym są niebezpieczne dla zasad praworządności, demokracji i praw człowieka. Minister Waszczykowski wysłał do Sekretarza Generalnego Rady Europy list z pretensjami z powodu przecieku dokumentu do prasy. Ostrzegł, że KW i RE wkraczają na niebezpieczną ścieżkę politycznego sporu z Polską.

Minister Macierewicz oznajmił, że wykryta została wielka sieć korupcyjna, obejmująca polityków i wojskowych. Pięciu wysokich rangą generałów, zajmujących kluczowe stanowiska, postanowiło odejść z armii.

Wydarzenia z lutego 2016 w kolejnym odcinku Kroniki Skórzyńskiego.

Publikowana w soboty w OKO.press "Kronika Skórzyńskiego" to jedyny w mediach systematyczny zapis bieżących wydarzeń politycznych. Od 3 września 2017 roku prof. Jan Skórzyński prowadzi swoją kronikę równolegle: na bieżąco, jak do tej pory (w soboty), oraz cofając się w czasie do samych początków państwa PiS - do wyborów parlamentarnych jesienią 2015 roku i idąc dalej tydzień po tygodniu przez rok 2015 i 2016 (w niedzielę).

Pozwoli to na ciekawe porównania, a także przypomni zapomniane deklaracje i zwroty politycznej akcji. Wiemy, że wiele osób kolekcjonuje "Kronikę", teraz można to będzie robić bardziej systematycznie.

Jesienią 2015 roku życie publiczne w Polsce nabrało gwałtownego przyspieszenia. Zwycięski w wyborach obóz polityczny, choć realnie zdobył poparcie około 20 proc. obywateli i nie ma mandatu do zmian konstytucyjnych, rozpoczął z impetem gruntowną przebudowę państwa polskiego. Jej kierunek to cała wstecz w stosunku do przemian podjętych w 1989 roku. Z asystą prezydenta rząd PiS podjął energiczny marsz do tyłu.

Przekreśla zasadę podziału władz, dziesiątkuje armię i dyplomację, a z telewizji publicznej uczynił instrument propagandy. System szkolny cofa do epoki Edwarda Gierka, ingeruje w muzea i teatry, chce przejąć polityczną kontrolę nad sądami i ukrócić samodzielność samorządów.

Odrzuca reguły demokracji liberalnej wypracowane we wspólnocie euroatlantyckiej. W rezultacie odpycha Polskę od centrum cywilizacji Zachodu, kieruje nas na peryferie, do szarej strefy pomiędzy Europą a Rosją.

Bombardowani niemal codziennie informacjami o kolejnych ustawach podporządkowujących sądy władzy politycznej, dymisjach generałów i projektach „polonizacji”, czyli poddania kontroli rządu tej czy innej sfery życia publicznego, z trudem nadążamy za biegiem spraw, próbując zrozumieć dokąd to wszystko zmierza. Stąd pomysł kroniki mającej być kalendarium tzw. dobrej zmiany, lakonicznym zapisem podejmowanych przez rząd PiS działań i ich często równie bulwersujących uzasadnień.

Nie będzie to oczywiście zapis kompletny. Kronika to autorski wybór wydarzeń i opinii, które ilustrują wielkie przestawianie zwrotnicy na torze, po którym Polska poruszała się od 1989 roku. Obserwowany „na żywo” przebieg tej operacji uzupełniam sięgając do jej początku – wyborów parlamentarnych 2015.

Toteż mój kronikarski zapis składa się z dwóch ścieżek – współczesnej i historycznej, pokazującej na zasadzie retrospekcji minione etapy rozpoczętej po wyborach 2015 roku eskapady, o których często już nie pamiętamy.

W roli kronikarza wykorzystuję zarówno swoje doświadczenie dziennikarskie (w tym 12 lat pracy w „Rzeczpospolitej”), jak warsztat historyka. Sporo aspektów „dobrej zmiany” przypomina ludziom starszej daty realia życia w PRL.

Mam wszelako mocną nadzieję, że jeśli nawet historia się powtarza, to tylko jako farsa.

Jan Skórzyński

NOTA BIOGRAFICZNA

Jan Skórzyński (ur. 1954) jest historykiem i politologiem, profesorem Collegium Civitas, gdzie wykłada historię XX wieku.

Uczestnik ruchu opozycyjnego w PRL, był jednym z założycieli Samorządu Studentów Uniwersytetu Warszawskiego. 13 grudnia 1981 roku został internowany. Jako dziennikarz pracował w redakcjach „Przeglądu Katolickiego”, „Tygodnika Solidarność”, „Spotkań” i „Rzeczpospolitej”. W latach 2000-2006 był I zastępca redaktora naczelnego „Rzeczpospolitej” i szefem dodatku „Plus-Minus”.

Wydał szereg książek o najnowszej historii Polski, m.in. Ugoda i rewolucja. Władza i opozycja 1985–1989 (1996), System Rywina czyli druga strona III Rzeczpospolitej (red., 2003), Od Solidarności do wolności (2005), Rewolucja Okrągłego Stołu (2009), Zadra. Biografia Lecha Wałęsy (2009). Siła bezsilnych. Historia Komitetu Obrony Robotników (2012), Krótka historia Solidarności 1980-1989 (2014). Redaktor naczelny pisma „Wolność i Solidarność. Studia z dziejów opozycji wobec komunizmu i dyktatury” oraz trzytomowego słownika biograficznego Opozycja w PRL. Jego książki były trzykrotnie nominowane do Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego.

Sobota 27 lutego. Komisja Wenecka krytycznie o zmianach w TK

Funkcjonowanie Trybunału Konstytucyjnego w Polsce zostało zablokowane, co narusza podstawowe wartości demokratyczne – stwierdza projekt opinii Komisji Weneckiej, który opisała wyborcza.pl. Komisja badała sprawę TK na prośbę polskiego ministra spraw zagranicznych. KW oceniła, że z powodu nieuznawania wyroków Trybunału przez rząd polski „w niebezpieczeństwie jest nie tylko praworządność, ale także demokracja i prawa człowieka”.

Zdaniem Komisji, tzw. ustawa naprawcza uchwalona głosami PiS sprawi, że Trybunał Konstytucyjny przestanie być „efektywnym strażnikiem Konstytucji” – informowała „Gazeta Wyborcza”. KW stwierdziła, że nowe przepisy „muszą zostać usunięte”, a „rząd nie może nie stosować się do wyroków” TK.

„Rola Trybunału Konstytucyjnego jest szczególnie istotna w czasach dużej przewagi u władzy jednej opcji politycznej. W państwie demokratycznym niezbędna jest wzajemna kontrola i równoważenie się władz” – napisano w projekcie.

Sobota 27 lutego. Demonstracje KOD w Warszawie i Wrocławiu

W Warszawie odbyła się wielotysięczna manifestacja zorganizowana przez Komitet Obrony Demokracji pod hasłem „My, naród”. Jednym z celów zgromadzenia było okazanie solidarności z Lechem Wałęsą, „symbolem zwycięskiej walki o wolność i demokrację w Polsce, w Europie i w całym świecie”, powiedział lider KOD Mateusz Kijowski.

Policja oceniła liczbę uczestników na 15 tys., według warszawskiego ratusza było ich 80 tys.

Demonstracja KOD odbyła się także we Wrocławiu.

Sobota 27 lutego. Macierewicz: olbrzymia korupcja w armii

Minister obrony Antoni Macierewicz oznajmił, że przeprowadzony przez jego służby audyt w wojsku doprowadził do „wykrycia szerokiej, naprawdę olbrzymiej siatki skorumpowanych polityków, urzędników, wysokich funkcjonariuszy państwa polskiego, który doprowadzili wojsko do złego stanu”. Minister stwierdził, że armia „była w złym stanie nie ze względu na ludzi, tylko ze względu na przenikającą wszystko korupcję, która zaczynała się od polityków, a demoralizowała także wojsko”.

Według szefa MON „wiele z tych spraw zostało już oddanych do postępowania prokuratorskiego, w wielu sprawach toczą się postępowania dochodzeniowe”, informowała PAP.

Niedziela 28 lutego. Murem za Wałęsą

W Gdańsku, na placu Solidarności odbyła się manifestacja zorganizowana przez KOD pod hasłem „Polska murem za Wałęsą”.

Poniedziałek 29 lutego. Ziobro zniesmaczony

Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro powiedział, że wyciek projektu opinii Komisji Weneckiej do mediów go „zniesmaczył i zaniepokoił. To niestety nie pokazuje, że jest to gremium, które chce grać według jasnych reguł, fair”. Ocenił, że „tam jest bardzo wiele nierzetelnych sformułowań, nieprecyzyjnych, sprzecznych z obowiązującym w Polsce prawem”.

Według ministra, wynika to z tego, iż „różne instytucje są zaniepokojone tym, że polski rząd, […] który ma bardzo mocną, silną, demokratyczną legitymację, odmówił przyjmowania uchodźców, mimo że była też nieformalnie wywierana ogromna presja na nas, by dziesiątki tysięcy uchodźców islamskich wprowadzać do Polski”.

Zaniepokojenie Europy związane jest także, zdaniem Ziobry, „z podatkami, wymierzonymi w korporacje zachodnie, banki. To kiedyś wywołało furię wobec Węgier, my robimy teraz to samo i wobec nas to też wywołuje furię. Tak samo atakowano Węgry, też wykorzystywano Komisję Wenecką; to jest powtórka z rozrywki”.

Poniedziałek 29 lutego. Waszczykowski domaga się potępienia przecieku

Minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski w liście do sekretarza generalnego Rady Europy Thorbjørna Jaglanda skrytykował ujawnienie projektu opinii Komisji Weneckiej na temat zmian ustawowych dotyczących Trybunału Konstytucyjnego. Minister ubolewał, że projekt ten dotarł do „Gazety Wyborczej” – „głównego dziennika […] znanego ze swojego agresywnego nastawienia do Rządu RP”.

Jest to - napisał minister - uchybienie standardom i „brak poszanowania dla mechanizmu współpracy istotnie wpływa na zaufanie, które winno być podstawą w relacjach pomiędzy Radą Europy i przedstawicielami polskiego Rządu”. „Z przykrością stwierdzam – napisał Waszczykowski – że działania Komisji Weneckiej, jeszcze przed konkluzjami jej pracy, zostały bez skrupułów wykorzystane do celów politycznych”. Minister negatywnie ocenił fakt, że Przewodniczący Komisji Weneckiej nie wydał oświadczenia „potępiającego przeciek i jego wykorzystanie do celów politycznych”.

Poniedziałek 29 lutego. Znajoma Kaczyńskiego w radzie nadzorczej PGE

Walne Zgromadzenie akcjonariuszy PGE dokonało zmian w Radzie Nadzorczej spółki kontrolowanej przez skarb państwa. Jednym z nowych członków Rady została Janina Goss, znajoma Jarosława Kaczyńskiego, który pożyczył od niej 200 tys. zł. Goss należy do partii Prawo i Sprawiedliwość, jest członkiem zarządu spółki z o.o Srebrna, założonej przez Kaczyńskiego i finansującej działalność PiS.

Poniedziałek 29 lutego. Kurski: TVP to zwierciadło narodowej wspólnoty

Jacek Kurski w wywiadzie dla „w Sieci” powiedział, że z TVP związały go „fluidy; ile razy byłem na Woronicza, czułem jakąś więź z tym miejscem, jakąś rolę do odegrania”. Deklarował respektowanie standardów dziennikarskiej rzetelności i niezależności. „Przecież gołym okiem widać, że nie dążę do jakiegoś politycznego zamordyzmu. Są całe godziny, gdy TVP Info wygląda tak, jak za poprzedniego prezesa […]”.

Jaka ma być telewizja prezesa Kurskiego? – spytali dziennikarze „wSieci”. „Medium, które jest zwierciadłem narodowej wspólnoty i które jednoczy Polaków wokół narodowych celów” – odparł polityk PiS. „To nieskrępowana informacja, uczciwa debata, ambitniejsza rozrywka, dobry film […]”. Według Kurskiego TVP za poprzednich rządów „stała się narzędziem neokolonialnej wizji określanej jako »pedagogika wstydu«”.

Środa 2 marca. Kaczyński: trwa wielki atak na nasz rząd

„Jest wielki atak na nasz rząd, wielki atak na naszą władzę, są próby jej spętania, doprowadzenia do tego, żeby nie mogła nic zdziałać” – powiedział prezes PiS Jarosław Kaczyński w Kolnie. Jego zdaniem, próby te są podejmowane nie tylko w Polsce, ale „niestety podejmowane także z zewnątrz” – informowała PAP.

„My musimy się temu przeciwstawić, bo dzisiaj pewne sprawy, wydawałoby się zupełnie wewnątrzpolskie, choćby takie jak sprawa Trybunału Konstytucyjnego, stały się w gruncie rzeczy kwestią naszej suwerenności, kwestią tego, czy Polska jest krajem suwerennym. A Polska jest i musi być krajem suwerennym, i to nie jest sprawa tylko naszej godności” – podkreślił szef partii rządzącej.

Środa 2 marca. Waszczykowski: Rada Europy i Komisja Wenecka wkraczają na ścieżkę politycznego sporu z Polską

Minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski powiedział, że na razie nie ma oficjalnej odpowiedzi z Rady Europy na list, który w reakcji na upublicznienie projektu opinii Komisji Weneckiej na temat zmian dotyczących Trybunału Konstytucyjnego, wystosował do sekretarza Rady Europy Thorbjørna Jaglanda.

„Ten projekt otrzymaliśmy w piątek i ze zdziwieniem odkryliśmy, że również media, szczególnie media, które są skrajnie antyrządowe, ten projekt otrzymały” – tłumaczył dziennikarzom w Genewie. Pytany, czy oczekuje na odpowiedź z Rady Europy, stwierdził: „To jest sfera dobrego obyczaju i pewnego politycznego zachowania. Jeśli będą chcieli zachować się politycznie, tak jak zachowali się, przekazując ten list, upubliczniając, to wystawią sobie świadectwo i stracą reputację jako Komisja bezstronna, zajmująca się meritum sprawy. W tej chwili wkraczają na niebezpieczną ścieżkę politycznego sporu z Polską”.

Piątek 4 marca. Generałowie odchodzą z wojska

Z wojska odchodzi pięciu wysokich rangą generałów – poinformowała „Gazeta Wyborcza”. Wypowiedzenie złożyło pięciu z 23 generałów Dowództwa Generalnego Sił Zbrojnych: inspektor wojsk lądowych, generał dywizji Janusz Bronowicz, jego zastępcy Andrzej Kuśnierek i Stanisław Olszański, inspektor Marynarki Wojennej, wiceadmirał Marian Ambroziak oraz szef sztabu, generał dywizji Ireneusz Bartniak.

Piątek 4 marca. Dotacje nie dla krytyków

Ministerstwo Kultury nie przyznało dotacji dla czasopism wydawanych przez środowiska krytyczne wobec rządu PiS. W przeciwieństwie do poprzednich lat dofinansowania nie dostały: „Krytyka Polityczna”, „Liberte”, „Przegląd Polityczny”. Wstrzymano dotacje także dla pism „New Eastern Europe” (wydawanego prze Kolegium Europy Wschodniej) i „Fabryka Silesia” (wydawanego przez Regionalny Ośrodek Kultury w Katowicach).

Największe dotacje od ministra kultury otrzymały: kwartalnik „Kronos”, „Pressje” (wydawane przez Klub Jagielloński), „Arcana”, „Teologia Polityczna” i „Chrystianitas”.

Piątek 4 marca. Pęknięta opona w aucie prezydenta

W limuzynie prezydenta Andrzeja Dudy, w okolicach Karpacza, pękła podczas jazdy tylna opona. Samochód wpadł w poślizg i zsunął się do rowu. Nikomu nic się nie stało. Prezydent podkreślił, jak informowała PAP, że kierujący autem funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu „zachował się wzorowo”. Zdołał opanować samochód, który nie uderzył ani w bariery drogowe, ani w samochody jadące na drugim pasie autostrady. „Można powiedzieć: rzeczywiście super fachowiec” – powiedział Duda.

;
Na zdjęciu Jan Skórzyński
Jan Skórzyński

Historyk i politolog, wykładowca Collegium Civitas. W PRL uczestnik ruchu opozycyjnego, jeden z założycieli Samorządu Studentów Uniwersytetu Warszawskiego. Członek Klubu Inteligencji Katolickiej w Warszawie. Pracował w redakcjach „Przeglądu Katolickiego”, „Tygodnika Solidarność”, „Spotkań”, był zastępcą redaktora naczelnego „Rzeczpospolitej” i szefem dodatku „Plus-Minus” (2000-2006). Jest redaktorem naczelnym pisma naukowego „Wolność i Solidarność”. Napisał m.in. „Rewolucję Okrągłego Stołu”, biografię Lecha Wałęsy, historię Komitetu Obrony Robotników, „Krótką historię Solidarności 1980-1989”. Ostatnio wydał „Nie ma chleba bez wolności. Polski sprzeciw wobec komunizmu 1956-1980”. Jego książki były trzykrotnie nominowane do Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego.

Komentarze