Wychowanie do Życia w Rodzinie potępia in vitro, antykoncepcję, masturbację. Szkoła publiczna na służbie Kościoła katolickiego

Podstawa programowa do Wychowania do życia w rodzinie (WDŻ) dla szkoły podstawowej to spójny system kształtowania postaw i lansowania katolickiego nauczania o seksualności, płciowości, małżeństwie, ograniczający prawa reprodukcyjne i oderwany od współczesnej obyczajowości.

Przedmiot - choć nieobowiązkowy - ma "wpisywać się w program wychowawczo-profilaktyczny każdej szkoły” i stanowić ważny element wychowywania Polaka i Polki wolnych od tego, co program PiS określa jako "nihilizm", czyli niekatolickie podejście do życia.

"Nauczyciel WDŻ powinien wiedzieć, że lekcje wychowania do życia w rodzinie to wyjątkowe zajęcia, mające inny charakter niż lekcje pozostałych przedmiotów. Ich cel stanowi ukazywanie wartości, kształtowanie poglądów, formowanie postaw i konkretnych zachowań. Priorytetem jest aspekt wychowawczy – a nie tylko edukacyjny" - stwierdza obszerny "komentarz" dla nauczycieli, który towarzyszy podstawie.

Cała szkoła wychowuje do życia w rodzinie

Oczekiwane jest zaangażowanie całej szkolnej wspólnoty. "Dla osiągnięcia celów dydaktyczno-wychowawczych wskazana jest współpraca dyrekcji szkoły, nauczyciela WDŻ, wychowawcy klasy, nauczycieli przedmiotów, których treści zbliżone są do treści realizowanych w ramach WDŻ, pedagoga szkolnego oraz osób pracujących w bibliotece szkolnej z rodzicami uczniów".

Zamiar ukształtowania religijnego światopoglądu jest jasno wyrażony w "komentarzu". MEN stawia przed nauczycielami tego nieobowiązkowego przedmiotu ambitne zadania, choć na program jest tylko "dziewięć godzin z całą klasą oraz godziny odrębne dla chłopców i dziewcząt (po 5 lekcji) – łącznie w ciągu roku 14 godzin dla ucznia".

"W ramach zajęć WDŻ seksualność ujmuje się w sposób integralny, czyli uwzględniający zarówno sferę biologiczną, fizyczną, jak również sfery: psychiczną, emocjonalną, społeczną i duchową, czyli opartą na wartościach".

Celem programu zajęć jest nie tylko „przekazywanie wiedzy i umiejętności”, ale także „stymulowanie rozwoju w wymiarze psychicznym, społecznym i moralno-duchowym”.

Prof. Ostrowska: religia jako rzeczywistość

Autorzy podstawy powołują się na prof. Krystynę Ostrowską, która "ma znaczny wkład w koncepcję i sposób realizacji WDŻ od początku jego wprowadzania". Z aprobatą cytują jej opinię o czterech rzeczywistościach. Otóż program zajęć WDŻ

Ich wzajemna integracja zapewnia harmonijną ludzką egzystencję i pozwala na unikniecie wielu zachowań świadczących o nieprzystosowaniu społecznym i psychicznym”.

Korzystają też z odróżnienia edukacji seksualnej - jako przekazywania wiedzy i umiejętności od wychowania seksualnego, które jest czymś więcej. To jeden z leitmotivów prac Ostrowskiej, która już w 1998 roku dokonała znaczącego zestawienia propozycji MEN podstawy programowej do WDŻ z dokumentem papieskiej Rady ds. Rodziny pt. "Ludzka płciowość. Prawda i znaczenie. Wskazania dla wychowania w rodzinie" z 1996 roku.

Autorka obnaża miałkość propozycji MEN i jej demoralizujący potencjał, w odróżnieniu od papieskiego wychowania młodzieży do "skromności i czystości osoby, która nie chce być widziana jak przedmiot przyjemności, przeciwnie chce być kochana dla niej samej". Watykan zalecał także "panowanie nad sobą, samokontrolę i powściągliwość".

Podstawa AD 2017 precyzuje owe religijne odwołania:

Jan Paweł II jest cytowany w dokumencie czterokrotnie, przebija go tylko prof. Krystyna Ostrowska.

Świętość życia i świętość małżeństwa

ale także do pomocy świadczonej osobom chorym, niepełnosprawnym, umierającym i przeżywającym żałobę. To swoiste kontinuum życia rodzinnego".

Cała podstawa przeniknięta jest założeniem, że "życie" zaczyna się od poczęcia, a nawet - jak widać - wcześniej, w okresie prekoncepcyjnym, co jest trudne do ogarnięcia umysłem.

Podstawa dla wszelkiej jasności precyzuje, że "poczęcie dziecka następuje w jajowodzie, a nie w macicy", co ma swoje konsekwencje np. dla moralnej oceny środków antykoncepcyjnych np. pigułki "dzień po", które uniemożliwiają zapłodnienie, a jeśli do niego dojdzie blokują zagnieżdżenie zapłodnionego jajeczka w ściance macicy.

W wielu miejscach życie ludzkie jest w podstawie podzielone na fazę prenatalną - od zapłodnienia w jajowodzie do porodu i postnatalną od porodu do śmierci. Mówi się np. - jak o czymś oczywistym - o opiece prenatalnej i postnatalnej nad dzieckiem.

Zabójstwo w jajowodzie i ekologia prokreacji

Nieoczekiwanie najdalej idące deklaracje padają w rozdziale "Organizacja zajęć".

"Zgodnie z antropologią personalistyczną, psychologią humanistyczną, pedagogiką i psychologią rozwojową, oraz familiologią i aksjologią, a także zasadami języka polskiego, w ramach wychowania do życia w rodzinie warto uwzględnić następujące wskazania...". Jest ich kilkadziesiąt.

Najpierw zasadnicze wskazania etyczne:

• "Ujmować człowieka integralnie, z uwzględnieniem wszystkich wymiarów jednocześnie;
• Uznać ludzkie prawo do życia od poczęcia do naturalnej śmierci".

Potem właściwe dla katolicyzmu nauczanie o świętości związku i seksu małżeńskiego (trzeba pamiętać, że w akcie kreacji nowego życia uczestniczy sam Bóg):

• "Eksponować wartość małżeństwa, odróżniając je od innych związków – w aspekcie prawnym, fizycznym, psychicznym, duchowym i społecznym;
• Wskazywać na korzyści społeczeństwa ze współżycia seksualnego małżonków, dających świadectwo miłości, wierności, nierozerwalności;
• Omawiać wielorakie walory przedmałżeńskiej powściągliwości seksualnej, wierności małżonków".

Dalej konkrety o zapłodnieniu, przy czym głównym celem jest przekazanie nauczania o wyższości naturalnego planowania rodziny (NPR) nad antykoncepcją, która występuje w zestawie ze "środkami poronnymi, aborcją i sterylizacją" (czyli różnymi narzędziami zabijania życia):

• "Uczyć ekologii prokreacji, zasad odpowiedzialnego rodzicielstwa, fizjologii płodności i planowania dzietności w oparciu o jej rozpoznawanie. Informować o rodzajach, walorach i mankamentach (w tym skuteczności i skutkach stosowania) metod i środków świadomej prokreacji;
• oddzielić metody rozpoznawania płodności znane jako naturalne planowanie rodziny (NPR) od antykoncepcji, środków poronnych, aborcji i sterylizacji;
• zdefiniować, że antykoncepcja (z łac. an – przeciw, conceptio – poczęcie) to działanie przeciwko poczęciu za pomocą środków mechanicznych, chemicznych, hormonalnych i stosunku przerywanego coitus interruptus, natomiast środki przeciwzagnieżdżeniowe to środki poronne, ponieważ, poczęcie dziecka następuje w jajowodzie, a nie w macicy".

Te zalecenia są tak szczegółowe, bo dla nauczania o niegodziwości czy niemoralności antykoncepcji kluczowe jest uznanie jej za zabijanie człowieka a nie za blokowanie zagnieżdżenia jajeczka, czyli powstania ciąży. Chodzi o rozbudzenie moralnego potępienia dla całej seksualności niesłużącej prokreacji. Z rozpędu - nawet dla stosunku przerywanego.

• "wytłumaczyć, że metoda Ogino-Knausa, znana w Polsce jako kalendarzyk małżeński, to metoda historyczna (lata 30. XX wieku) polegająca na obliczeniach zależnych od długości cyklu, natomiast obecnie stosowane metody NPR opierają się na obserwacji i interpretacji konkretnych objawów płodności" [tutaj autorzy podstawy podkreślają osiągnięcia naprotechnologii, która zastąpiła in vitro jako rządowy program leczenia niepłodności];
• "przekonać, że wskaźnik Pearla pozwala na pozytywną ocenę stosowania metod rozpoznawania płodności, które ponadto nie przynoszą negatywnych skutków ubocznych".

Sami autorzy podstawy zdali sobie chyba sprawę z trudności przekazywania takich rzeczy dzieciom, skoro zalecają by

• "mieć świadomość, że ma się przed sobą dziecko/nastolatka i dostosowywać przekaz treści do jego wieku".

Kierują też przestrogę dla katechetów, którzy w niektórych szkołach uczą WDŻ:

• "pamiętać, że nie prowadzi się zajęć dla małżonków czy narzeczonych przygotowujących się do rozpoczęcia wspólnego życia".

Masturbacja grozi pornofilią, a pornografia groźna jak choroby weneryczne

Kolejne zalecenia - od sasa do lasa - podane są pod hasłem "Uwzględniać". Nauczyciel/ka WDŻ powinna więc uwzględniać m.in.:

• "Typologię związków – m.in. monogamiczne, monogamia seryjna;
• Różne aspekty miłości (model Sternberga)".

Sensacyjny jest punkt następny:

• "Masturbacja i wiążące się z nią zagrożenia np. pornofilia, uzależnienie od seksu".

W tym miejscu - wbrew współczesnej seksuologii - podstawa programowa przyjmuje katolicki punkt widzenia na onanizm jako grzech. [Jako poważne przekroczenie prawa Bożego może być nawet grzechem ciężkim, o ile jest świadomy i dobrowolny; to dlatego spowiednicy powinni dopytywać o intensywność masturbacji, im większa - tym grzech... mniejszy, bo wskazuje na chorobliwe uzależnienie - red.].

Nauczyciel WDŻ powinien też przekazać dzieciom, że wszelkie wątpliwości co do orientacji hetero są zaburzeniami, a mężczyzna i kobieta różnią się zasadniczo i wszelkie te podziały są oczywiste. Ma bowiem "uwzględnić":

• "Zaburzenia identyfikacji z płcią, transpłciowość, transseksualizm;
• Problemy wiążące się z seksualnością młodzieży np. lęki, kompleksy;
• Odrębność psychoseksualna płci".

Dalej pojawia się demon pornografii:

• "Czynniki ryzyka dla zdrowia seksualnego np.: uzależnienia, siedzący styl życia, niewłaściwe odżywianie, nadwaga, pornografia jako fałszywy model relacji, choroby weneryczne".

Uczyć w grupach, aktywizować

Te dość zabytkowe treści należy przekazywać w nowoczesny sposób, odchodząc od modelu kreda-tablica.

"W prowadzeniu lekcji należy wykorzystywać metody aktywizujące takie, jak np.: praca w grupach, drama, dyskusja, "gwiazda skojarzeń”, praca z tekstem lub filmem i dokonywanie recenzji, analiza, porównanie i wyciąganie wniosków na temat tego: jak jest? jak być powinno? co zrobić, by było tak, jak być powinno? a także uzupełnianie zdań niedokończonych, studium przypadku poznanego z publikacji prasowych, bądź radiowych lub telewizyjnych audycji, pisanie listu, język fotografii, rebusy, krzyżówki, testy, itp. Zastosowanie tych metod mogą uzupełniać pogadanka i mini wykłady".

Rozwój religijny uczniów, czyli zasady stare, ale jare

Kolejny raz autorzy podstawy odwołują się wprost do wiary i religijności uczniów.

"Przy realizacji zakresu podstawy programowej nauczyciel winien kierować się poniższymi zasadami zawartymi w „Biblioteczce Reformy” nr 31 MEN z 2001 roku. Mimo upływu lat nie straciły one bowiem na aktualności (...)

Zasada 5 Wychowanie do życia w rodzinie opiera się zawsze na fundamencie wartości, które muszą być jasno werbalizowane i eksponowane. Przede wszystkim należy podkreślać takie wartości, jak:

Treści nauczania, czyli wymagania szczegółowe

Te ogólne zalecenia dla nauczycieli przełożone zostały na zalecenia, czego uczeń ma się nauczyć przez cztery lata w klasach V-VIII. Cytujemy już niemal bez komentarzy, wybierając spośród wielu treści te, które wyrażają przedstawione w "Komentarzu" katolickie podejście do etyki seksualnej. Warto zwrócić uwagę na

"I Rodzina. Uczeń: 1) wie, co składa się na dojrzałość do małżeństwa i założenia rodziny; zna kryteria wyboru współmałżonka, motywy zawierania małżeństwa i czynniki warunkujące trwałość i powodzenie relacji małżeńskiej i rodzinnej; (...)

II Dojrzewanie. Uczeń: (...) 4) wskazuje różnice w rozwoju psychoseksualnym dziewcząt i chłopców; 5) wyjaśnia, na czym polega identyfikacja z własną płcią; 6) zna zagrożenia okresu dojrzewania, takie jak: uzależnienia chemiczne i behawioralne, presja seksualna, pornografia, cyberseks, prostytucja nieletnich; potrafi wymienić sposoby profilaktyki i przeciwdziałania."

Do zadań szkoły (patrz niżej) należy też "wzmacnianie procesu identyfikacji z własną płcią".

"III Seksualność człowieka. Uczeń: 1) określa pojęcia związane z seksualnością: męskość, kobiecość, komplementarność, miłość, wartość, małżeństwo, rodzicielstwo, odpowiedzialność; wyjaśnia na czym polega i czego dotyczy integracja seksualna; 2) rozumie znaczenie odpowiedzialności w przeżywaniu własnej płciowości oraz budowaniu trwałych i szczęśliwych więzi; (...)

6) charakteryzuje związek istniejący pomiędzy aktywnością seksualną a miłością i odpowiedzialnością; omawia problemy związane z przedmiotowym traktowaniem człowieka w dziedzinie seksualnej;

8) przedstawia przyczyny, skutki i profilaktykę przedwczesnej inicjacji seksualnej; (...)

11) potrafi scharakteryzować i ocenić różne odniesienia do seksualności: permisywne, relatywne i normatywne; 12) rozumie wartość trwałości małżeństwa dla dobra rodziny.

IV Życie jako fundamentalna wartość. Uczeń:

1) wyjaśnia, co to znaczy, że życie jest wartością; 2) rozumie, na czym polega planowanie dzietności rodziny; wie, jakie aspekty należy uwzględnić przy podejmowaniu decyzji prokreacyjnych; (...)

5) zna fazy psychofizycznego rozwoju człowieka w okresie prenatalnym i postnatalnym; orientuje się w czynnikach wspomagających i zaburzających jego psychiczny, fizyczny, duchowy i społeczny rozwój;

V Płodność. Uczeń:

4) przedstawia problem niepłodności; określa jej rodzaje, przyczyny, skutki; wyjaśnia na czym polega profilaktyka i leczenie; 5) definiuje pojęcie antykoncepcji i wymienia jej rodzaje, dokonuje oceny stosowania poszczególnych środków antykoncepcyjnych w aspekcie medycznym, psychologicznym, ekologicznym, ekonomicznym, społecznym i moralnym;

9) wie, jak istotne znaczenie, zarówno w aspekcie medycznym, psychologicznym, jak i społecznym ma gotowość członków rodziny na przyjęcie dziecka z niepełnosprawnością; 10) rozumie sytuację rodzin mających trudności z poczęciem dziecka i doświadczających śmierci dziecka przed narodzeniem. (...)

VI Postawy. Uczeń: 1) potrafi wymienić i uzasadnić normy chroniące życie małżeńskie i rodzinne oraz sprzeciwić się naciskom skłaniającym do ich łamania;

3) radzi sobie w sytuacji konfliktu, presji grupy, stresu; (...) 9) jest odpowiedzialny za własny rozwój i samowychowanie".

Dla starszych coś zupełnie innego

26 maja zakończyły się miesięczne "prekonsultacje" podstawy programowej do szkół ponadpodstawowych. Jest zaskakująco odmienna od podstawy dla podstawówki. W dziale I pt. "Człowiek i miłość" pada wymaganie nauczania, by uczeń "wyrażał szacunek dla życia i godności człowieka na każdym etapie osobowego rozwoju, od poczęcia do śmierci", ale poza tym treści jawnie katolickich nie widać.

W dziale III pt. "Seksualność" można nawet przeczytać, że uczeń "potrafi identyfikować stereotypy związane z płciowością człowieka, zna sposoby przeciwdziałania myśleniu stereotypami" i "jest świadomy trudności związanych z osiąganiem tożsamości płciowej; wie gdzie może szukać pomocy".

W dziale IV "Płodność i prokreacja" podstawa postuluje, by uczeń "orientował się w istnieniu odmiennych postaw wobec prokreacji, w różnicach między nimi i uwarunkowaniach wyboru" a także "znał rodzaje i sposoby działania metod antykoncepcyjnych".

Tutaj także pojawia się jednak "zadanie szkoły - wzmacnianie procesu identyfikacji z własną płcią", co może być bolesne dla osób transseksualnych oraz "promowanie integralnej wizji seksualności człowieka".