Czy grozi nam pandemia dengi?

Denga, choroba wirusowa przez lata kojarzona z tropikami, coraz śmielej pojawia się w rejonach, w których jeszcze dekadę temu wydawała się nie do pomyślenia. Zmiany klimatyczne wydłużają sezony deszczowe, a łagodniejsze zimy pozwalają komarom Aedes – zwanym potocznie komarami tygrysimi – przetrwać w nowych szerokościach geograficznych. Globalna mobilność ludzi ułatwia wirusowi podróże między kontynentami. W tej nowej rzeczywistości kluczowe staje się wczesne ostrzeganie.

Najnowsze badania pokazują, że dzięki algorytmom łączącym wiele metod prognoz można z ok. 80 proc trafnością przewidzieć lokalne wybuchy dengi nawet trzy miesiące wcześniej. To sygnał, że epidemiologia wchodzi w erę predykcji, a nie tylko reakcji.

Wirus o czterech obliczach

Denga to jedna z najgroźniejszych chorób wirusowych przenoszonych przez komary. Wywołuje ją wirus dengi (DENV) z rodziny Flaviviridae, spokrewniony z wirusami żółtej gorączki, Zika i japońskiego zapalenia mózgu.

Denga to jedna z najgroźniejszych chorób wirusowych przenoszonych przez komary. Wywołuje ją wirus dengi (DENV) z rodziny Flaviviridae, spokrewniony z wirusami żółtej gorączki, Zika i japońskiego zapalenia mózgu.

Występuje w czterech odrębnych serotypach (odmianach) – DENV-1, DENV-2, DENV-3 i DENV-4 – które różnią się na tyle, że przechorowanie jednego nie daje trwałej odporności na pozostałe. Ta różnorodność jest kluczowa dla przebiegu choroby i trudności w opracowaniu uniwersalnej szczepionki.

Okres inkubacji dengi wynosi zwykle od 3 do 14 dni po ukąszeniu przez zakażonego komara. Choroba zaczyna się nagle: wysoka gorączka, silne bóle mięśni i stawów, intensywny ból głowy za gałkami ocznymi, dreszcze, nudności i charakterystyczna, plamista wysypka.

Nieprzypadkowo nazywa się ją „gorączką łamiącą kości” – ból mięśni i stawów bywa tak silny, że chorzy mają trudności z poruszaniem się. Objawy zwykle ustępują po kilku dniach, ale u części pacjentów dochodzi do groźnych powikłań.