Czy Putin jest w stanie negocjować z Ukrainą? Niestety, nie ma na to siły [GOWORIT MOSKWA]

Publikujemy obok siebie dwa teksty o negocjacjach w sprawie zakończenia wojny w Ukrainie. Krystyna Garbicz w swojej analizie pokazuje, czym dla Ukrainy może być oferta negocjacji z Rosją. Czy rzeczywiście może wchodzić w grę oddanie Putinowi nie tyle terytoriów, ile współobywateli? Ukraińcy chcą sprawiedliwego pokoju i gwarancji bezpieczeństwa.

Zmiana stanowiska w sprawie negocjacji pozwoliła Ukraińcom pokazać światu intencje i oczekiwania Moskwy – pisze z kolei Agnieszka Jędrzejczyk w kolejnym odcinku GOWORIT MOSKWA

Na grafice u góry: telewizyjny kadr z defilady 9 maja 2024. Wojskowy dyrygent i Putin.

Analiza propagandy Kremla dostarcza nam argumentów za tezą, że Rosja bardzo chciałaby przerwać wojnę, ale Putin obawia się konsekwencji pokoju dla swojej ekipy. Utrzyma się ona u władzy, póki może mobilizować kraj do wojny. Pokój, przy gospodarce przestawionej na tory wojenne, może oznaczać polityczną i gospodarczą katastrofę. Idealnym rozwiązaniem było więc opowiadanie, że Putin chce pokoju, a wojnę prowadzi tylko z powodu uporu prezydenta Zełenskiego. I czekanie na zwycięstwo Donalda Trumpa w USA.

Teraz jednak się okazało, że to zwycięstwo nie jest aż takie pewne, poza tym Trump zaczął sugerować, że nie zgodzi się na oddanie Ukrainy Putinowi. A może nawet domagać się od niego ustępstw terytorialnych.

I chciałabym, i boję się

Zmiana stanowiska Ukrainy, która nastąpiła w tym delikatnym dla Putina momencie, sprawia, że kremlowscy oficjele zaczęli wydawać z siebie sprzeczne komunikaty.

• Że chcieliby, ale przecież Zełenski nie jest już formalnie prezydentem Ukrainy, bo mu się skończyła kadencja.
• Że ostatecznie mogliby zignorować ten fakt.
• Że zawsze byli za pokojem, ale pokój zawierany przez pośredników jest bez sensu – bo kto wyegzekwuje jego postanowienia.
• Że wojna Putina zwana Specjalną Operacją Wojskową na pewno skończy się ostatecznym zwycięstwem i to jeszcze w tym roku.
• Że żadne rozmowy pokojowe nie mogą się odbywać bez udziału Rosji.
• Że nie można dopuścić, by Ukraina zyskała na czasie i dozbroiła się – wszak kluczem do pokoju jest to, że Rosja nie może się obawiać Ukrainy. A pokój na innych warunkach niż całkowita kapitulacja będzie u Putina budził różne niepokoje.
• Że tak naprawdę Rosja tylko zajmie jeszcze parę wioseczek w Donbasie i już osiągnie swoje cele.

Czy Putin jest w stanie zdefiniować, czym jest zwycięstwo?

Propaganda Kremla pospiesznie zmienia główną narrację: do tej pory raczej słyszeliśmy, że Rosja musi się bronić przez zdegenerowanym Zachodem, a ona sama jest z istoty swej pokojową strażniczką tradycyjnych wartości. Od miesiąca – równolegle z opowieściami o rozmowach pokojowych, które są akceptowalne, ale tylko wtedy, gdy świat przyjmie warunki Putina – widz w Rosji dowiaduje się, że Rosja jest niesłychaną potęgą wojskową, ma najnowocześniejszy sprzęt (który nie ma „analogow w mirie”).

Ta nowa narracja jest eksponowana we flagowym programie propagandowym „Wiesti Niedieli” („Wiadomości Tygodnia”). Od lipca ma on nowego prowadzącego Jewgienija Popowa, który do każdego wydania tego trzygodzinnego spektaklu propagandy kręci specjalny reportaż z poligonu. O wyższości rosyjskiej broni nad każdą inną. (Poprzedni prowadzący, Dmitrij Kisielow, starszy pan słynący z pogadanek o zgniliźnie Zachodu, zniknął. Może jest na wakacjach, a może rzucono go na inny odcinek — propaganda się z takich zmian nie tłumaczy).

Ten nowy format może próbować przekonać wewnętrznego odbiorcę, że warunki pokoju/rozejmu, na jakie przystanie Putin, będą tak naprawdę jego dyktatem. I zwycięstwem. Skoro Putin i tak jest silniejszy, ma lepsze ciężarówki, rakiety i okręty, to cokolwiek się stanie, zależeć będzie wyłącznie od tego, czy tak chce Putin.

W jej wyniku, jak wiadomo, każda ze stron dostała to, na czym jej zależało: Zachód – swoich obywateli i rosyjskich aktywistów, Putin – swoich morderców i szpiegów. Propaganda Kremla ogłosiła jednak, że wymiana była wielkim osobistym sukcesem Putina i sromotną klęską Zachodu.

Od piątku 2 sierpnia trwa w telewizji nieprzerwany festiwal pochwał. Każde wieczorne „Wiesti” zaczynają się lub kończą tematem „wymiana”. Donald Trump gratuluje Putinowi. Eksperci chwalą Putina, politycy chwalą Putina, a uwolnieni szpiedzy... też chwalą Putina. Telewizja opowiada o ich niesłychanym bohaterstwie, przyrównuje ich do Stirlitza (rosyjskiego Klossa z serialu „17 mgnień wiosny” sprzed 50 lat) i podkreśla, że Putin tych bohaterów po prostu uratował. Zajmuje to po kilkanaście-kilkadziesiąt minut w każdym dzienniku. A główna pochwała brzmi: „Putin zawsze dotrzymuje słowa”. Bowiem... Putin umie skutecznie negocjować z Zachodem.

Czy to zadziała?

Póki Kreml nie zdoła przekonać ludzi, że cokolwiek Putin zrobi, jest absolutnym zwycięstwem, sam Putin nie ma wielkiego ruchu. Nie może zatrzymać wojny, choć kosztuje go ona już zbyt dużo.

Jak zrobić z wojny pokój?

Na koniec mamy dla Państwa wybór cytatów pokojowych kremlowskich oficjeli z ostatnich miesięcy. Widać w nich rozchwianie i szukanie właściwego tonu.

Proszę zwrócić uwagę na ostatni cytat: Moskwa wyraźnie w nim mówi, choć za pośrednictwem „anonimowego źródła”, że w zasadzie już przy wszystkich podbojach się nie upiera. Mówi to jednak tak, by nikt w Rosji się nie połapał, że Putin bez sensu posłał na śmierć pół milina ludzi.

***

Od początku pełnoskalowej napaści Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku śledzimy, co mówi na ten temat rosyjska propaganda. Jakich chwytów używa, jakich argumentów? Co wyczytać można między wierszami?

UWAGA, niektóre z wklejanych do tekstu linków mogą być dostępne tylko przy włączonym VPN.

Cały nasz cykl GOWORIT MOSKWA znajdziecie pod tym linkiem.