Duda posyła kobiety na emeryturę. Może lepiej im pomóc w praniu i sprzątaniu

Według badań w Polsce mężczyźni prawie nie prasują, prawie nie piorą, prawie nie przygotowują posiłków, prawie nie zmywają naczyń, prawie nie sprzątają, prawie nie myją okien i nie trzepią dywanów, prawie nie robią codziennych zakupów, za to trochę załatwiają spraw urzędowych, trochę wyrzucają śmieci, zlecają usługi do wykonania hydraulikom i elektrykom oraz wykonują niemal wszystkie drobne naprawy, poza tymi, które zrobi za nich hydraulik lub elektryk.

Andrzej Duda, może nieświadomie, dotknął ważnego problemu nierówności kobiet i mężczyzn w Polsce.

Wśród aktywnych zawodowo 45 proc. to kobiety (dane MRPiPS). Kobiety wykazują mniejszą aktywność zawodową, prawdopodobnie dlatego, że zajmują się domem.

Ale nawet te, które pracują, muszą godzić aktywność zawodową z wykonywaniem codziennych czynności w domu.

Oznacza to, że tygodniowo kobiety pracują w domu 22 godziny i 38 min, a mężczyźni 16 godzin i 13 min. A miesięcznie: 97 godzin (kobiety), 69 godzin i 30 min. (mężczyźni). Różnica to 27 i pół godziny miesięcznie, trochę więcej niż doba, czyli: ok. 13 seansów w kinie, co najmniej 10 spotkań z przyjaciółmi, krótki wyjazd, co najmniej 12 wyjść na siłownię.

Co więcej, mężczyźni nie zmieniają za bardzo zachowań na przestrzeni lat. GFK Polonia porównała swoje badania z danymi GUS z 1984 roku (Analiza budżetu czasu ludności Polski).

Kobiety natomiast pracują mniej o 1 godzinę i 20 minut. Korzystna zmiana dla pań wynika zapewne z kupna sprzętów AGD (pralki, mikrofalówki, zmywarki) i szerszej dostępności przetworzonych produktów spożywczych. Oznacza to, że Polki są beneficjentkami nie tyle zmian mentalności – chociaż w niewielkim stopniu również – ile automatyzacji.

Według CBOS

A także: sprzątanie (58 proc. kobiet w stosunku do 5 proc. mężczyzn), gruntowane porządki (54 proc. kobiet w stosunku do 8 proc. mężczyzn), codzienne zakupy (37 proc. w stosunku do 13 proc. mężczyzn).

Względna równowaga między płciami dotyczy załatwiania spraw urzędowych (33 proc. kobiety w stosunku do 29 proc. mężczyzn).

Mężczyźni częściej wykonują tylko kilka rodzajów prac.

oraz dominują w drobnych naprawach, których nie zlecili hydraulikom lub elektrykom (88 proc. w stosunku do 5 proc. kobiet).

CBOS pytał również o opiekę nad dziećmi. Lekcje z dziećmi odrabiają głównie kobiety (19 proc. do jedynie 2 proc. mężczyzn). Jednak w 15 proc. gospodarstw domowych rodzice dzielą się tymi zajęciami. Opieka nad dziećmi również przypada w dużej mierze kobietom (15 proc. w stosunku do 1 proc. mężczyzn).

W wyniku tej kulturowej nierównowagi panie częściej ograniczają pracę zawodową na rzecz pracy w domu. I częściej rezygnują z pracy, aby zająć się dziećmi.

Tak olbrzymia dysproporcja przekłada się na możliwość awansu czy podwyżki – kiedy mamy zajmują się dziećmi, ojcowie mają czas na szkolenia i zdobywanie doświadczenia.

Wnuki? Niekoniecznie

Andrzej Duda ma więc rację, twierdząc, że kobiety są przemęczone - nic dziwnego. Potwierdza to również raport z badania przeprowadzonego na zlecenie Bodymax. A czy kobiety rzeczywiście chętnie zajęłyby się wnukami? Tutaj sprawa nie jest już taka oczywista. Odpowiedzi bardzo się różnią w zależności od wykształcenia, miejsca zamieszkania i dochodu respondentek.

Zajmowanie się wnukami można zaliczyć do tzw. tradycyjnego modelu rodziny (mąż/partner pracuje, żona/partnerka zajmuje się domem, wychowaniem dzieci), o które w badaniach pytał CBOS.

Zyskał natomiast na popularności model partnerski z równym podziałem obowiązków (46 proc. w porównaniu z 37 proc. w roku 1997).

Można podejrzewać, na podstawie badań szczegółowych, że jest to zwrot głównie deklaratywny – zwłaszcza ze strony mężczyzn – jednak istotne jest to, że model tradycyjny, z podległą rolą kobiety, budzi coraz większy opór w społeczeństwie.

Odpowiedzi różnią się w zależności od wieku badanych. Z reguły młodsze kobiety bardziej popierają model partnerski (choć najbardziej „propartnerskie” są kobiety w wieku 45-54 lata). Niechęć wobec modelu tradycyjnego narasta wraz z wielkością miejscowości zamieszkania kobiet, wykształceniem oraz dochodami.

Znacznie większe poparcie dla modelu partnerskiego jest w konkubinatach (74 proc.) niż w małżeństwach (49 proc.). Oznacza to, że małżeństwa w Polsce znacznie silniej konserwują relacje, w których kobieta ma rolę podległą.

Co istotne,

Większemu poparciu dla tradycyjnych ról sprzyja też: zamieszkiwanie w mniejszej miejscowości, niższe wykształcenie, niższe dochody i starszy wiek.

Przyznajemy Andrzejowi Dudzie półprawdę. Ma rację mówiąc, że Polki są przemęczone. Badania wskazują jednak, że przemęczenie kobiet wynika z patriarchalnego modelu relacji w polskich rodzinach.