Handel bronią i zbrodnie wojenne. Oto jak rządy i firmy unikają odpowiedzialności [ROZMOWA]
Istniejące ramy prawne są jasne — jeśli istnieje poważne ryzyko niewłaściwego użycia broni, eksport musi zostać zatrzymany. A jak to wygląda w rzeczywistości?
Krzysztof Katkowski, OKO.press: Na świecie trwają konflity zbrojne, tam giną ludzie – takie stwierdzenie to wręcz banał. Ale chyba mało kto zastanawia się – skąd się bierze broń, którą potem wykorzystuje się do zbrodni wojennych…
León Castellanos-Jankiewicz*: Handel bronią sam w sobie nie zawsze jest nielegalny – niepokojące jest to, że broń i komponenty broni pochodzące z Europy wciąż pojawiają się w strefach konfliktów i regionach wysokiego ryzyka, gdzie dochodzi do zbrodni wojennych, zbrodni przeciwko ludzkości i poważnych naruszeń praw człowieka.
Niedawny raport wskazuje na przykład na firmy z Niemiec, Austrii i Francji, które dostarczały birmańskiej juncie wojskowej materiały do produkcji broni, skutecznie omijając istniejące sankcje.
Takich przykładów jest więcej – obecnie możemy spodziewać się, że europejski eksport broni może przyczyniać się do popełniania zbrodni wojennych zarówno w Jemenie, jak i na Ukrainie.
Takich przykładów jest więcej – obecnie możemy spodziewać się, że europejski eksport broni może przyczyniać się do popełniania zbrodni wojennych zarówno w Jemenie, jak i na Ukrainie.
No właśnie – w jednej z pana analiz prawnych opisuje pan „lukę w odpowiedzialności” w europejskim eksporcie broni. To duży problem?
Mówiąc o luce w odpowiedzialności, mam na myśli brak przypisywania odpowiedzialności w kontekście eksportu broni — zarówno po stronie państw, jak i przedsiębiorstw. Zarówno państwa, jak i firmy mają obowiązek zapobiegać temu, by ich produkty trafiały w niepowołane ręce.
Odpowiedzialność nie kończy się w momencie opuszczenia przez broń fabryki czy magazynu. Przeciwnie — chodzi też o istniejące, poważne ryzyko, że zostanie ona użyta przez podmioty nieuprawnione.
Krzysztof Katkowski (ur. 2001) – socjolog, tłumacz, dziennikarz, poeta. Absolwent Universitat Pompeu Fabra w Barcelonie i Uniwersytetu Warszawskiego. Współpracuje z OKO.press, „Kulturą Liberalną”, „Dziennikiem Gazeta Prawna” i „Semanario Brecha”. Jego teksty publikowały m.in. „la diaria”, „Gazeta Wyborcza”, „The Guardian” „Jacobin”, , „Kapitàl noviny”, „Polityka”, „El Salto” czy CTXT.es.
Krzysztof Katkowski (ur. 2001) – socjolog, tłumacz, dziennikarz, poeta. Absolwent Universitat Pompeu Fabra w Barcelonie i Uniwersytetu Warszawskiego. Współpracuje z OKO.press, „Kulturą Liberalną”, „Dziennikiem Gazeta Prawna” i „Semanario Brecha”. Jego teksty publikowały m.in. „la diaria”, „Gazeta Wyborcza”, „The Guardian” „Jacobin”, , „Kapitàl noviny”, „Polityka”, „El Salto” czy CTXT.es.
Komentarze