Im jesteś starszy, tym dłużej będziesz żyć. Sprawdź, ile czasu ci zostało

Autor tego tekstu (urodzony w noc sylwestrową 1952/1953 - moment porodu niezalecany) doświadcza zaskoczenia czytając nekrologi. Nawet w "Którzy odeszli", corocznym dodatku do "Wyborczej" na 1 listopada, odnajduje wielu młodszych od siebie. Nie tylko tragicznie zmarłego Pawła Adamowicza (rocznik 1963), ale też choćby kolegów dziennikarzy: Bożenę Aksamit (1966) i Piotrka Nehringa (1963).

Wszystko zatem wskazuje, że jakby nie kombinować, trzeba będzie kiedyś umrzeć. Rodzi się zatem pytanie, interesujące dla każdego, nawet jeśli skutecznie zapominamy o śmierci (jeszcze w 2001 w sondażu CBOS), myślało o niej "często" 29 proc., dziś... 18 proc.):

Zimną, statystyczną, a zarazem precyzyjną odpowiedź daje co roku GUS, publikując "Tablice trwania życia" (cóż za nazwa!), z której każde z nas dowie się, ile mu zostało.

Z "Tablicy" wynika, że:

• jeśli się urodziłeś w 2018 roku (zapewne nie jesteś jeszcze czytelnikiem OKO.press) i udało ci się nie umrzeć (co spotkało 4,2 promila nieszczęsnych noworodków), to masz szansę dożyć do prawie 74 lat (dokładniej - 73,85) o ile jesteś chłopakiem. Ale jeśli urodziłaś się dziewczynką, to dociągniesz prawie do 82 lat (81,68). Tak, osiem lat różnicy bez dwóch miesięcy i jednego dnia;
• jeśli masz prawie 67 lat (wybaczcie prywatę), to powinieneś dożyć do 81,6 lat, ale jeśli jesteś moją równolatką, to osiągniesz 85,5 roku;
• jeśli masz 100 lat i ktoś by pomyślał, że śmierć stoi ci z kosą nad głową, to GUS cię pocieszy: statystycznie będziesz dalej żył 2,4 lata. I to niezależnie od tego, czy jesteś stulatkiem (jest ich w Polsce 997), czy stulatką (takich Polek jest trzykrotnie więcej - 2788). W tym raczej zaawansowanym wieku kobiety tracą przewagę.

Tablica Trwania Życia - na wykresie

Swoje szanse możesz zobaczyć na wykresie, który zrobiliśmy - podając osobno dane dla kobiet (oznaczone kolorem zielonym) i mężczyzn (na fioletowo) w wieku od 0 do 100 lat. Skaczemy co 10 lat.

Jak może zauważyłeś, im dłużej Polak czy Polka żyje, tym dłużej będzie żył/a ponad średnią. W kwietniu 2019 GUS poczuł się w obowiązku to wyjaśnić (w innym komunikacie): "Dla wielu może być niezrozumiałe, dlaczego dla osoby młodszej przeciętne trwanie życia jest krótsze, niż dla osoby starszej. Jest to konsekwencja metodologii stosowanej do obliczania średniego dalszego trwania życia, wynikająca z faktu, że przeżycie każdego kolejnego roku zwiększa szansę dożycia do coraz starszego wieku".

Wyjaśnienie GUS takie sobie, typu masło maślane.

Nawet mężczyzna mógłby dożyć setki, gdyby wcześniej nie umarł

Lepiej rzecz ujął Yuval Harari w "Homo Deus" (Wydawnictwo Literackie, 2018). W rozdziale "Ostatnie dni śmierci" opisuje imponujące osiągnięcie ludzkości, jakim jest wydłużenie średniej długości życia w XX wieku z 40 do ponad 70 lat. Stwierdza, że w XXI wieku ludzkość podejmie "poważną próbę osiągnięcia nieśmiertelności" (s. 31). Ale uważa, że kolejne podwojenie długości życia do 150 lat, nie będzie raczej możliwe.

Zawsze byli ludzie, którzy żyli długo (Michał Anioł do 88 lat), rzecz w tym, że znaczna część przedwcześnie umierała. Przynajmniej na razie nie wymyśliliśmy niczego, co by eliminowało biologiczny kres życia, chodzi o to, by do niego dobić, unikając wypadków i chorób, które nas stopniowo eliminują.

Przewaga długości życia kobiet zmniejsza się wraz z wiekiem. My, mężczyźni, prawdopodobnie nie musielibyśmy żyć krócej, gdyby nie to, że za wcześnie umieramy.

Czemu tak jest? Częściej ulegamy wypadkom, więcej pijemy alkoholu, gorzej się odżywiamy, jesteśmy bardziej nastawieni na walkę i rywalizację, a także czterokrotnie częściej głosujemy na żyjącą w stanie ciągłego alertu Konfederację, zwłaszcza w młodości (dla facetów w wieku 18-29 lat partia 77-letniego Korwin-Mikkego jest pierwszym wyborem politycznym, przed PiS i KO).

To wszystko może nam skracać życie.

Ile jeszcze pożyjesz, kobieto?

GUS-owska "Tablica trwania życia" jest trochę trudna w obsłudze. Aby Czytelniczkom i Czytelnikom ułatwić życie (póki trwa), przygotowaliśmy wyciąg, pokazujący zależność między tym, ile masz lat obecnie i tym, ile ci (statystycznie) zostało.

Zakładamy arbitralnie, że szczególnie zainteresowane będą Polki i Polacy od lat 40 do 80. Osoby młodsze i starsze (może z pomocą prawnuczek/ków) znajdą szczegóły w Tablicy.

Zaczynamy od czterdziestolatek. Jeżeli zatem masz:

• 40 lat, to pożyjesz 42,55 lat, czyli (statystycznie) do 82 lat, 6 miesięcy i 18 dni;
• 41 lat, to pożyjesz jeszcze 41,58 lat;
• 42 lata, to pożyjesz jeszcze 40,62;
• 43 lata, to pożyjesz jeszcze 39,66;
• 44 lata, to pożyjesz jeszcze 38,70;
• 45 lat, to pożyjesz jeszcze 37,75;
• 46 lat, to pożyjesz jeszcze 36,80;
• 47 lat, to pożyjesz jeszcze 35,86;
• 48 lat, to pożyjesz jeszcze 34,92;
• 49 lat, to pożyjesz jeszcze 33,99.

A pięćdziesięciolatki? Jeżeli masz:

• 50 lat, to pożyjesz jeszcze 33,07 lata, czyli dożyjesz 83 lat i 25 dni;
• 51 lat, to pożyjesz jeszcze 32,14 lata;
• 52 lata, lat, to pożyjesz jeszcze 31,23;
• 53 lata, to pożyjesz jeszcze 30,32;
• 54 lat, to pożyjesz jeszcze 29,41;
• 55 lat, to pożyjesz jeszcze 28,52;
• 56 lat, to pożyjesz jeszcze 27,63;
• 57 lat, to pożyjesz jeszcze 26,76;
• 58 lat, to pożyjesz jeszcze 25,89;
• 59 lat, to pożyjesz jeszcze 25,04;

Jeśli wkraczasz w lata sześćdziesiąte (swego życia), i masz:

• 60 lat, to pożyjesz jeszcze 24,20, czyli (statystycznie) umrzesz w wieku 84 lat, 2 miesięcy i 12 dni;
• 61 lat, to pożyjesz jeszcze 23,36 lata;
• 62 lata, to pożyjesz jeszcze 22,54;
• 63 lata, to pożyjesz jeszcze 21,72;
• 64 lata, to pożyjesz jeszcze 20,92;
• 65 lat, to pożyjesz jeszcze 20,11;
• 66 lat, to pożyjesz jeszcze 19,32;
• 67 lat, to pożyjesz jeszcze 18,54;
• 68 lat, to pożyjesz jeszcze 17,77;
• 69 lat, to pożyjesz jeszcze 17,01.

Jeżeli jesteś już siedemdziesięciolatką i masz:

• 70 lat, to pożyjesz jeszcze 16,26, czyli dociągniesz do wieku 86 lat 3 miesięcy i 4 dni;
• 71 lat, to pożyjesz jeszcze 15,52 lat;
• 72 lata, to pożyjesz jeszcze 14,79;
• 73 lata - to pożyjesz jeszcze 14,07;
• 74 lata, to pożyjesz jeszcze 13,37;
• 75 lata, to pożyjesz jeszcze 12,67;
• 76 lat, to pożyjesz jeszcze 11,99;
• 77 lat, to pożyjesz jeszcze 11,31;
• 78 lat, to pożyjesz jeszcze 10,66;
• 79 lat, to pożyjesz jeszcze 10,02.

Jeżeli osiągnęłaś piękny wiek 80 lat, czyli urodziłaś się w roku wybuchu II wojny światowej, to pożyjesz jeszcze 9,40 lat, czyli dożyjesz do 89 lat i pięciu miesięcy bez sześciu dni. Jeśli jesteś starsza, zajrzyj do Tablicy Trwania Życia, albo poproś prawnuczkę lub wnuka, by sprawdzili, ile ci zostało.

Ile jeszcze pożyjesz, mężczyzno?

A oto co Tablica Trwania Życia ma do powiedzenia mężczyznom w wieku 40-80 lat.

Uwaga czterdziestolatkowie! Jeżeli masz:

• 40 lat, to pożyjesz jeszcze 35,58 lat, czyli (statystycznie rzecz biorąc) umrzesz w wieku 75 lat i siedmiu miesięcy (bez jednego dnia);
• 41 lat, to pożyjesz jeszcze 34,68 lata;
• 42 lata, lat, to pożyjesz jeszcze 33,78;
• 43 lata, to pożyjesz jeszcze 32,88;
• 44 lata, to pożyjesz jeszcze 31,99;
• 45 lat, to pożyjesz jeszcze 31,11;
• 46 lat, to pożyjesz jeszcze 30,24;
• 47 lat, to pożyjesz jeszcze 29,37;
• 48 lat, to pożyjesz jeszcze 28,51;
• 49 lat, to pożyjesz jeszcze 27,67;

Jeżeli masz lat 50-59, to możesz dożyć do 77-78 lat, jak na faceta niemało, pod warunkiem, że nie pozwolisz sobie na poważną chorobę lub wypadek! Jeżeli masz:

• równo 50 lat, to pożyjesz jeszcze 26,83 lata i dożyjesz do 76 lat i 10 miesięcy (minus 1 dzień);
• 51 lat, to pożyjesz jeszcze równo 26 lat;
• 52 lata, lat, to pożyjesz jeszcze 25,18;
• 53 lata, to pożyjesz jeszcze 24,38;
• 54 lata, to pożyjesz jeszcze 23,58;
• 55 lat, to pożyjesz jeszcze 22,80;
• 56 lat, to pożyjesz jeszcze 22,04;
• 57 lat, to pożyjesz jeszcze 21,29;
• 58 lat, to pożyjesz jeszcze 20,56;
• 59 lat, to pożyjesz jeszcze 19,84;

Jeśli jesteś sześćdziesięciolatkiem, to (statystycznie) masz pewność, że co najmniej otrzesz się o osiemdziesiątkę (no chyba, że się nie uda). Jeśli masz:

• 60 lat, to pożyjesz jeszcze 19,13, czyli umrzesz wieku 79 lat, miesiąca i 17 dni;
• 61 lat, to pożyjesz jeszcze 18,44 lat;
• 62 lata, to pożyjesz jeszcze 17,77;
• 63 lata, to pożyjesz jeszcze 17,11 (tu przekraczamy granicę 80 lat!);
• 64 lat, to pożyjesz jeszcze 16,46;
• 65 lata, to pożyjesz jeszcze 15,84;
• 66 lat, to pożyjesz jeszcze 15,23;
• 67 lat, to pożyjesz jeszcze 14,63;
• 68 lat, to pożyjesz jeszcze 14,05;
• 69 lat, to pożyjesz jeszcze 13,47.

Jeżeli jesteś już siedemdziesięciolatkiem, to będziesz żyć dłużej niż średnia życia Polek. Jeśli masz:

• 70 lat, to pożyjesz jeszcze 12,90, czyli dociągniesz do 82 lat 10 miesięcy i 24 dni;
• 71 lat, to pożyjesz jeszcze 12,33;
• 72 lata, to pożyjesz jeszcze 11,78;
• 73 lata - to pożyjesz jeszcze 11,23;
• 74 lata, to pożyjesz jeszcze 10,70;
• 75 lat, to pożyjesz jeszcze 10,18;
• 76 lat, to pożyjesz jeszcze 9,67;
• 77 lat, to pożyjesz jeszcze 9,17;
• 78 lat, to pożyjesz jeszcze 8,69;
• 79 lat, to pożyjesz jeszcze 8,23.

Jak się postarasz, możesz dożyć do stuletniej rocznicy zamachu majowego 1926. Taką też mamy rocznicę.

Jeśli jesteś starszy, zajrzyj do Tablicy Trwania Życia, albo poproś wnuczkę lub syna, by sprawdzili, ile ci zostało. Nie będzie to wcale mało.

Wolisz ryzyko w procentach? Proszę bardzo

"Tablica Trwania Życia" podaje też szanse, że umrzesz w danym roku. Wynoszą one dla:

• 20-latka - 0,082 proc. (0,00082)
• 30-latka - 0,12 proc.
• 40-latka - 0,27 proc
• 50-latka: 0,65 proc.
• 60 latka - 1,64 proc.
• 67 latka (wybaczcie znowu prywatę autora) - 2,85 proc. (jeden na 35 - nie tak źle, ale można pechowo wylosować)
• 70 latka - 3,4 proc. (jeszcze nieźle)
• 80 latka - 7,3 proc. (już gorzej)
• 90 latka - 16 proc. (ale to nadal tylko jeden na sześciu, hurra!)
• 100 latka - 31 proc. (czyli przeżyje dwóch kolegów stulatków na trzech, może się załapiesz).

Dla kobiet ryzyko jest niższe w młodszym wieku, ale potem powoli zbliża się do męskiego. Szansa, że umrze:

• 20-latka wynosi 0,028 proc. (0,00028)
• 30-latka - 0,033 proc.
• 40-latka - 0,0082 proc
• 50-latka - 0,024 proc. (jedna na 417)
• 60 latka - 0,7 proc.
• 70 latka - 1,6 proc. (wciąż dobrze, jedna na 63, dwa razy mniej niż u panów)
• 80 latka - 4,4 proc. (już gorzej, dwie trzecie tego co faceci)
• 90 latka - 13 proc. (ale to wciąż tylko jedna na siedem!)
• 100 latka - 31 proc. (czyli z trzech koleżanek stulatek przeżyją dwie).