Jedno przemówienie Trumpa, siedem powodów do radości. Żeby tylko PiS nie umarł ze szczęścia

Sposób, w który prezydent Trump podczas przemówienia na placu Krasińskich 6 lipca (2017) pokazywał polską historię (a mówił o niej dużo), wywołał euforię wśród zwolenników rządu PiS. Dr hab. Sławomir Cenckiewicz, historyk i szef Wojskowego Biura Historycznego, napisał na Twitterze:

Po przemówieniu Trumpa politycy PiS mieli na twarzach szerokie uśmiechy. W jednym przemówieniu znaleźli bowiem siedem miłych dla siebie wypowiedzi - i to nie tylko z punktu widzenia bieżącej polityki. Zacznijmy jednak od niej.

1. Trump wspomniał o artykule 5 traktatu NATO. To nie była niespodzianka, przecieki donosiły o tym już wcześniej. Niemniej jednak zrobił to w Warszawie, a nie w Brukseli podczas poprzedniej wizyty. Zapewnienie o bezpieczeństwie zostało jednak osłabione przez wypowiedź na konferencji przed przemówieniem - Trump zaprzeczył, by o gwarancjach bezpieczeństwa rozmawiał z polskim prezydentem. A zdanie, które wygłosił na Pl. Krasińskich brzmiało dokładnie: „USA nie tylko słowami, ale i czynami udowodniło, że jesteśmy wierni artykułowi 5 o wspólnej obronie”. Pisaliśmy o tym tutaj.

Mimo tych wątpliwości deklaracja Trumpa ma dla Polski znaczenie, i nawet jeśli nie można jej ufać w stu procentach, to stanowi dla PiS prezent.

Artykuł 5 głosi, że atak na jedno państwo NATO musi spotkać się z solidarną odpowiedzią wszystkich pozostałych członków sojuszu. Deklaracja Trumpa ma dla Polski znaczenie strategiczne i nawet jeśli nie można jej ufać w stu procentach, to prezent propagandowy.

2. Trump ostro wypowiedział się o Rosji - na dzień przed spotkaniem z Putinem. Liczne niejasne powiązania łączą kampanię Trumpa i wielu ludzi z jego otoczenia z Rosjanami. W tych sprawach prowadzone są w USA śledztwa - powołany został nawet specjalny prokurator (ang. special counsel). Sam Trump wielokrotnie wypowiadał się o rosyjskim przywódcy pochlebnie i głosił potrzebę “resetu” stosunków USA z Rosją. Tym razem w przemówieniu zażądał, żeby Rosja zaprzestała “destabilizujących działań” m.in. na Ukrainie i “wsparcia dla wrogich reżimów”, w tym Syrii i Iranu.

Amerykański prezydent podzielił się jednak z polskimi gospodarzami także szerszą wizją - która musiała im się podobać, bo jest bliska narracji PiS.

3. Trump opowiadał obszernie o bohaterstwie Polski i niezłomnej postawie Polaków w obronie ojczyzny, wiary i wolności. Przesłanie było heroiczne i jednoznaczne. Historii Polski poświęcona była większa część przemówienia. Nie było żadnych dwuznaczności, związanych np. z postawą Polaków wobec Żydów w czasie wojny.

Opowiadał ze szczegółami o tym, jak Niemcy niszczyli Warszawę w czasie powstania 1944 roku, a w tym czasie Sowieci przyglądali się temu z sąsiedniego brzegu Wisły - i dodawał: “nigdy nie straciliście ducha”. Przypomniał pierwszą pielgrzymkę papieża Jana Pawła II do Polski w 1979 roku i powiedział, że Polacy “krzyczeli wtedy Chcemy Boga oraz nadal to krzyczą”. Od opowieści polskiej prawicy wersję Trumpa odróżnia amerykański optymizm: polska wytrwałość zakończona została historycznym triumfem. O klęskach, zdradach i cierpieniach było mniej.

4. Trump postawił znak równości pomiędzy wolnością, wiarą chrześcijańską i “cywilizacją Zachodu”. Rysował wizję wielkiego konfliktu cywilizacji, w którym Zachodowi zagraża ideologia islamskiego terroryzmu – co bardzo odpowiada naszej prawicy.

Tam, gdzie lewica i liberałowie mówią o tolerancji i współistnieniu Zachodu z innymi cywilizacjami, Trump stawiał sprawę jasno - prymat Zachodu jest absolutny i powinien zostać utrzymany. A podstawą Zachodu jest chrześcijaństwo.

Trump wspomniał pielgrzymkę Jana Pawła II do Polski w 1979 roku: "Milion Polaków nie prosiło wtedy o bogactwo, nie prosiło o przywileje. Zamiast tego Polacy śpiewali: chcemy Boga".

To zdanie jawnie fałszywe w odniesieniu do większości krajów UE, które szybko się laicyzują. Unijna średnia osób wierzących wynosi 51 proc. przy bardzo dużych różnicach. W Czechach, Szwecji czy Estonii odsetek wierzących to ledwie kilkanaście procent.

5. Polacy mają specjalne miejsce w walce o przyszłość Zachodu. Amerykański prezydent użył w tym miejscu rozbudowanej metafory, opowiadając o barykadzie postawionej przez powstańców przez Aleje Jerozolimskie w czasie Powstania Warszawskiego. Przejście przez Aleje łączyło południową i północną część Śródmieścia. Było bardzo niebezpieczne, cały czas pod niemieckim ostrzałem i trzeba je było nieustannie wzmacniać i odbudowywać. “Zagrożenie dla naszej cywilizacji jest takie same, jak dla tego kawałka ziemi, od którego zależała przyszłość Polski” - mówił Trump.

6. “To ludzie, a nie możni są fundamentem wolności”. Trump, podobnie jak rząd PiS w Polsce, toczy nieustanną wojnę z “elitami” i znaczną częścią mediów. Podobnie jak PiS, Trump głosi, że działa w interesie “zwykłych ludzi” – a nie skorumpowanych, kosmopolitycznych elit.

7. “Cenimy rządy prawa i chronimy wolność słowa”. Trump ograniczył się do tej formułki i nie tylko nie wspomniał o zarzutach wobec rządu PiS o naruszanie demokratycznych norm, ale przeciwnie - uznał go za część tego Zachodu, który te wartości chroni. Tym samym zaakceptował działania PiS zmierzające do ograniczania demokracji liberalnej.

Ktokolwiek pisał przemówienie dla amerykańskiego prezydenta, solidnie się przygotował. Trump powiedział wiele tych samych poglądów, które mają politycy PiS - ale zrobił to sprawniej i w retorycznie efektowny sposób. Ani Kaczyński, ani Duda nie potrafią tak przemawiać (i może to lepiej).