"Madera" a sprawa polska. Petru zapomniał, w jakich czasach żyje

„31 grudnia nie miałem dyżuru w Sejmie na proteście, ale zdaję sobie sprawę z niezręczności” - zatweetowała .Nowoczesna w imieniu Ryszarda Petru 3 stycznia 2017 o 14.30. Już w Sejmie dodał, że nie był na Maderze.

Festiwal memów

Przypadkowa fotka - rzecz nieunikniona w erze smartfonów - zrobiona 31 grudnia 2016 r. w samolocie do Portugalii przedstawia lidera Nowoczesnej Ryszarda Petru i jego partyjną wice - Joannę Schmidt. Zrobiła karierę w internecie.

Media prawicowe i ich zwolennicy oszalały. Także w neutralnych politycznie portalach żartom nie było końca, a mem gonił mem (pod hasztagami: #RyszardRwieSerce, #gigoloPetru, #Madera).

PiS-owski intelektualista i europoseł prof.

Politolożka-posłanka PiS Iwona Arent przebiła wszystkich tweetując: „Czyżby K. M. Ujazdowski wybrał moment wyjścia z PiS w uzgodnieniu z Petru. I tym pomóc R.Petru przykryć jego partyjne wyjazdy z koleżanką” (pisownia oryginalna).

Racjonalnie tłumaczy Szłapka, ale same racje nie rządzą

Poseł Nowoczesnej Adam Szłapka tłumaczył 3 stycznia, że był to "krótki wyjazd prywatny, między dyżurami" w Sejmie. Bo „protest jest rotacyjny, symboliczny, nie ma potrzeby, żeby cały klub był cały czas w parlamencie, jesteśmy podzieleni na dyżury, mamy 31 posłów".

Chwilę potem dodał, zapewne przypomniawszy sobie o własnych planach: „Chyba że dwa dni. Są ustalone dyżury. Jedni na Wigilię, inni na Sylwestra".

Racjonalnie tak jest, ale komunikacja w polityce nie rządzi się wyłącznie racjonalnymi kryteriami, liczą się gesty, figury, skojarzenia.

Dopytywana przez dziennikarzy Lubnauer dodała, że to były „wewnętrzne sprawy partyjne". Posłanka, która jest ceniona za precyzję wypowiedzi, uznała za swój partyjny czy koleżeński obowiązek skłamać (?).

„Madera" naruszyła cztery tabu na raz.

Tabu obyczajowe - OKO.press zostawi bez komentarza. Polityk powinien się jednak liczyć z tym, że w dzisiejszych czasach sprawy - jak mówią młodzi - związkowe wpisują się w jego/jej wizerunek. Można się oburzać na ociekającą hipokryzją troskę prawicowych mediów o los dzieci porzuconych: przez oboje sylwestrowiczów, ale takie jest wilcze prawo tabloidów.

Tabu powagi

„Urząd posła niesie ze sobą odpowiedzialność i powagę, odpowiedzialność przed wyborcami, przed ludźmi, którzy nam zaufali" – komentowała 27 grudnia 2016 w TVP Info Agnieszka Ścigaj z Kukiz’15 okupację Sejmu. „Robienie sobie selfie i wysyłanie tego w świat jest niepoważne".

Takie próby podważenia powagi protestu PO i Nowoczesnej opierały się na tradycyjnym w polskiej kulturze przekonaniu, że polityka to rzecz śmiertelnie serio, wymaga działań uroczystych i smutnych, zwłaszcza, gdy sytuacja jest faktycznie poważna (wystarczy porównać kulturę demonstrowania np. we Francji i Polsce).

Media i politycy prawicowi przez wszystkie przypadki odmieniali słowo „powaga" i jej zaprzeczenia typu „śmieszność, groteska". W tę retorykę wpisała się także działaczka Partii Razem

Dołączyła do niej Barbara Nowacka z Inicjatywy Polskiej, która wspomniała o „festiwalu selfie".

Poszło o zdjęcia i filmiki nagrywane przez protestujących posłów i posłanki, a zwłaszcza o wierszyki i piosenki ze słowem „pucz" w wykonaniu Joanny Muchy z Platformy.

OKO.press nie analizuje artystycznego poziomu tej próby kabaretu (nierówny). Ważniejszy był sam fakt, że protestujący zamiast się zamartwiać o los Rzeczpospolitej, żartują, a nawet uśmiechają się. I jedzą wigilijne np. przysmaki.

Lot do Portugalii wpisuje się w ów frywolny obraz opozycji, która tylko udaje powagę. Taki zarzut, choć nieracjonalny, działa na zasadzie automatycznego skojarzenia.

Tabu trwania na posterunku

Wyjazd Petru na trzy doby (31 grudnia - 3 stycznia) nie ma większego znaczenia z punktu widzenia skuteczności protestu, bo ma on charakter rotacyjny, a Petru nie jest gen. Sowińskim w okopach Woli.

Na wypadek zaostrzenia konfliktu nieobecność lidera partii i członka Konwentu Seniorów byłaby poważnym osłabieniem opozycji (poza Petru członkinią tego dziesięcioosobowego grona jest także Barbara Dolniak jako wicemarszałkini).

Wyjazd był zatem obarczony realnym, choć niewielkim, ryzykiem.

Tabu służby zwykłym ludziom

Co roku kilka milionów Polaków leci na wakacje - na ogół tanimi liniami. Według badania CBOS co piąty Polak/Polka spędził w 2015 r. urlop zagranicą, a 3 proc. rodaków i rodaczek deklarowało, że odwiedzili Portugalię.

Ale wyjazd na "Maderę" dobrze wpisał się w inny eksploatowany przez prawicowe media i polityków wątek: okupacja Sejmu to protest "elit", które tylko udają, że poświęcają się dla "sprawy", a tak naprawdę rozrywkowo spędzają czas.

Ten wątek podjęła także Barbara Nowacka przeciwstawiając okupację Sejmu prawdziwym "czarnym protestom" kobiet.

„Mamy festiwal selfie na sali sejmowej, kiedy po przeciwnej stronie ulicy ludzie stoją i marzną w geście solidarności z posłami , którzy być może zagrali się taktycznie, nie potrafili wyjść poza bieżącą polityczną grę i pomyśleć OK, ale co dalej".

Tak czy inaczej "Madera" okazała się czymś więcej niż polityczną niezręcznością. Naruszenie wizerunku opozycji, która sięga po skrajne metody parlamentarnego buntu, było przecież do przewidzenia. Nawet jeżeli w znacznej mierze opiera się ono na regułach mieszanki informacji i rozrywki, jaką żywią się dzisiejsze media.