Szumowski obiecał szybkie ścieżki testowania dla medyków. Sprawdzamy: Na razie to tylko teoria

Polska ma jeden z największych odsetków zakażeń koronawirusem wśród pracowników medycznych w Europie. W ubiegłym tygodniu rzecznik Głównego Inspektoratu Sanitarnego Jan Bodnar podał, że kwarantanną objęto 4,5 tys. osób z personelu medycznego. Zarażonych było wtedy 461 lekarzy, ratowników i pielęgniarek.

W sobotę 4 kwietnia minister zdrowia Łukasz Szumowski zapowiedział wprowadzenie takich zmian. „Chcemy jak najszybciej i jak najwięcej testować. Dzisiaj wydaliśmy zarządzenie, by każdy szpital miał prawo testować. Wszystkie szpitale, nie tylko jednoimienne, będą mogły mieć zapłacone przez NFZ za testy dla swoich pacjentów i lekarzy” – mówił szef resortu.

„To jest dopiero początek drogi. Nadal potrzebujemy ścisłych zaleceń postępowania personelu w placówkach medycznych, bo praca w narażeniu oznacza wyższe ryzyko zakażenia”- komentował dla OKO.press dr Grzesiowski.

Szumowski podkreślał także, że kadrze medycznej będzie przysługiwać „szybka ścieżka testowania”. Minęło kilka dni, sprawdzamy, czy obietnica zmieniła się w realne działania.

Refundacja powinna być dla wszystkich szpitali

Do tej pory refundowane były jedynie te testy, które przeprowadzano w szpitalach zakaźnych oraz podmiotach znajdujących się na wojewódzkich listach placówek wyznaczonych do diagnozowania i leczenia pacjentów z COVID-19. Zmiana w przepisach ogłoszona przez NFZ i resort zdrowia, zakłada, że refundacja będzie dostępna dla wszystkich szpitali.

„Wymazy ze szpitali trafią do wskazanych laboratoriów (np. w szpitalu jednoimiennym) i w efekcie szpital wykonujący test będzie mógł rozliczyć koszt tego testu z Funduszem” – informuje NFZ.

„Dotychczas badania diagnostyczne w szpitalach ogólnych były ograniczane, każdy test musiał autoryzować lekarz chorób zakaźnych, a placówki wydawały duże pieniądze, żeby móc diagnozować pacjentów i personel medyczny” – mówi dr Paweł Grzesiowski.

„Nowe przepisy mają to zmienić: nie będzie trzeba już szukać źródeł finansowania. Pytanie, czy prawo będzie działać wstecz i NFZ rozliczy badania wykonane przed terminem wejścia w życie nowego zarządzenia, zwłaszcza w tych szpitalach, które już zapłaciły z własnej kieszeni za testy. A koszt jest niemały – min. 400 zł za jedno badanie” – dodaje.

„Refundacja testów to pierwszy krok. Potrzeba większej liczby laboratoriów, które wykonują po kilkaset badań dziennie. Najważniejsze, aby wyniki testów były jak najszybciej dostępne. Teraz na wyniki czeka się w niektórych miastach nawet 4-5 dni, co uniemożliwia podejmowanie decyzji terapeutycznych wobec potencjalnych chorych, a przede wszystkim trzyma ludzi w stresie i niepewności.

Dodaje, że rozwiązaniem byłaby większa liczba laboratoriów, które mogłyby wykonywać testy na obecność SARS-CoV-2. Obecnie w całej Polsce mamy ich około 50, ale, jak zaznacza dr Grzesiowski, najważniejsza jest ich przepustowość, a nie liczba.

Dziennie bada się ok. 7 tys. próbek. Od początku epidemii przebadano ich do 7 kwietnia ponad 92 tysiące.

Medycy mają pierwszeństwo?

Co z zapowiadaną przez resort zdrowia „szybką ścieżką testowania” dla medyków? Na razie próbki z wymazami pobranymi od lekarzy, ratowników i pielęgniarek nie mają pierwszeństwa w laboratoriach. „Często działa to na zasadzie dobrej praktyki i umowy ustnej. Niektóre laboratoria z własnej inicjatywy badają najpierw próbki od kadry medycznej” – mówi dr Grzesiowski.

„Powszechny dostęp do testów dla personelu medycznego i pacjentów mógłby być obecnie najlepszym rozwiązaniem. Gdyby rzeczywiście działał” - mówi OKO.press prezes Naczelnej Rady Lekarskiej prof. Andrzej Matyja.

I dodaje: „Widzimy, że sytuacja się zmienia. Już 12 marca Naczelna Izba Lekarska apelowała do ministra zdrowia o możliwość wykonywania testów u każdego z jednym z trzech głównych objawów COVID-19. Teraz zostało podpisane zarządzenie, które teoretycznie przewiduje zwiększony dostęp do testów dla pacjentów i personelu medycznego.

Zaznacza, że jeśli kadra medyczna mogłaby być testowana szybko, nie musiałaby być obejmowana kwarantanną. „Po uzyskaniu ujemnego wyniku, lekarze, pielęgniarki i ratownicy - cały personel medyczny - mogliby szybciej wracać do walki z koronawirusem” – dodaje.

Rząd zapowiada dostawy maseczek

Ogromnym problemem w szpitalach jest także brak środków ochrony osobistej. Niemal każda placówka w Polsce apeluje o dostarczanie maseczek, fartuchów, rękawiczek i przyłbic.

„W ciągu dnia zużywamy ich [maseczek] około stu. Jeśli wierzyć ministrowi, a w tej sprawie nie mam powodu, by mu nie wierzyć, w następnych tygodniach liczba zarażonych się zwiększy. Będziemy więc potrzebować tysiąc masek tygodniowo, może więcej. Nie mamy ich” – pisał w tekście dla „Gazety Krakowskiej” dyrektor Szpitala im. Żeromskiego w Krakowie Jerzy Freidiger.

Z kolei rzeczniczka innej krakowskiej placówki Maria Włodkowska apelowała pod koniec marca na Facebooku: „Szpital Uniwersytecki w Krakowie potrzebuje - i to bardzo - białych kombinezonów barierowych. Również gogli, przyłbic, masek z filtrem HEPA z zabezpieczeniem Ffp2 i Ffp3 oraz rękawiczek jednorazowych, w tym długich”.

Minister Szumowski zapowiedział na początku kwietnia utworzenie sześciu grup produkcyjnych skupiających 100 szwalni. Miesięcznie mają produkować 40 mln maseczek niemedycznych. Dodatkowo resort zdrowia planuje uruchomić produkcję masek medycznych. Od czerwca ma ich powstawać 100 mln miesięcznie.

Szumowski podkreślił, że do szpitali spływają środki ochrony sanitarnej. „W zeszłym tygodniu uruchomione zostały wydania z magazynów 7,2 mln maseczek, 2,6 mln rękawiczek, 400 tys. litrów płynu dezynfekcyjnego, 500 tys. masek z filtrem HEPA, a także zakupionych zostało blisko tysiąc respiratorów, z których 165 już dotarło do Polski” – wyliczał podczas sobotniej konferencji prasowej.

W OKO.press sprawdzimy, jak rząd realizuje i tę obietnicę.