Morawiecki o testach. Straszy Zachodem i porównuje nas nie z tymi państwami, co trzeba

W wystąpieniu na sali sejmowej Mateusz Morawiecki postanowił „uspokoić ogromną troskę, jaka panuje we wszystkich polskich domach". Uznał, że „rzetelna wiedza, wiedza, którą przekazujemy, może być źródłem uspokojenia i właściwego podejścia do walki z koronawirusem".

W odpowiedzi na krytykę, że Polska przeprowadza za mało testów na obecność koronawirusa, „podkreślił z całą odpowiedzialnością, że:

Wystarczy sięgnąć do statystyk" – dodał. Sięgamy do statystyk.

Co to jest ten sam etap epidemii?

To pojęcie można rozumieć dwojako. Albo - tak jak Morawiecki - mierząc „etap" liczbą wykrytych osób zakażonych, albo traktując etap jako punkt w rozwoju epidemii w czasie, licząc dni mijające od pierwszego przypadku albo od jakiejś liczby przypadków; badacze Uniwersytetu Oksfordzkiego przyjmują liczbę 100.

Sprawdzimy najpierw, jak wybrane państwa reagowały na rozwój epidemii, przyjmując, że dni liczymy od pierwszych 100 zakażeń. W drugim kroku porównamy kraje na tym samym „etapie" tak, jak rozumie go Morawiecki.

Bierzemy pod uwagę liczbę testów na milion mieszkańców, by uzyskać porównywalność krajów małych jak Estonia (1,4 mln mieszkańców) i wielkich jak Niemcy (83 mln). Dane do porównań są z 6 kwietnia, czyli dnia wypowiedzi premiera.

Kryterium I: ten sam moment epidemii licząc od 100 zakażeń

Aby uzyskać porównywalność między 14 krajami operujemy tym samym punktem w czasie, czyli dniem, w którym zarejestrowano łącznie co najmniej 100 zakażeń w każdym z krajów. Kiedy to nastąpiło? Najwcześniej we Włoszech (23 lutego), najpóźniej w Panamie (18 marca).

Od 14 marca, gdy suma zakażonych przekroczyła w Polsce 100, do 6 kwietnia minęły 23 dni. Zobaczymy zatem, ile testów udało się zrobić w ciągu 23 dni krajom z naszej listy, licząc od tego dnia, w którym każdy z nich osiągnął swoją pierwszą setkę zakażeń.

Nie wypadamy najlepiej, bo jak widać zrobiliśmy:

• cztery i pół raza mniej testów na milion mieszkańców niż Austria oraz Litwa, która - w dodatku - osiągnęła próg 100 zakażeń dopiero 21 marca i od tego czasu do 7 kwietnia minęło dopiero 17 dni!
• cztery razy mniej niż Niemcy, choć epidemia dopadła je wcześnie (próg 100 zakażeń przekroczyły już 1 marca),
• dwa i pół raza mniej niż Belgia,
• dwa razy mniej niż Estonia, która osiągnęła próg 100 tego samego dnia, co Polska;
• mniej od Panamy, choć ona jest trzy dni za nami (7 kwietnia - minęło 20 dni od jej progu = 100 zakażeń), a także mniej od Węgier, które są aż sześć dni za nami.

Minimalnie lepsi jesteśmy od Rumunii (o 6 proc.).

Podobnie źle wypada porównanie z Czechami, które osiągnęły próg 100 zakażeń tylko dwa dni przed nami (12 marca), a przeprowadzają trzy i pół raza więcej testów na milion mieszkańców (mając identycznie niski wskaźnik liczby "pozytywnych" wyników = 19 proc.).

Od pierwszego przypadku COVID-19 w Polsce 4 marca 2020 roku, OKO.press zwraca uwagę na nieprzygotowanie do testowania; gotowe były tylko 4 laboratoria, a próbka pierwszego pacjenta (już wyzdrowiał), jechała z Wrocławia do Warszawy. Rządowi zabrakło refleksu, liczba zakażonych we Włoszech już 29 lutego przekroczyła 1000 i było jasne, że pandemia dotarła do Europy. Kilkakrotnie potem alarmowaliśmy, że testów jest za mało.

Pierwsi zaatakowani testowali mniej, potem zaczęli nadganiać

Natomiast – i tu rację ma Morawiecki – na tym samym „etapie" (w sensie dni od 100 zakażeń) zrobiliśmy więcej testów niż:

• Wielka Brytania (o 26 proc.)
• Francja (38 proc.).

Natomiast Włosi zrobili testów minimalnie (o 11 proc.) więcej.

Dla Hiszpanii, o której mówił też Morawiecki, nie ma odpowiednich danych.

Hiszpania i Włochy oraz USA nadrabiają teraz testowe zaległości:

• USA zrobiły już prawie 2,0 mln testów (co daje 5,6 tys. na mln mieszkańców);
• Niemcy 991 tys. (11,0 tys.);
• Włochy 722 tys. (12,0 tys.);
• Hiszpania 355 tys. (7,6 tys.).

Testowanie wychodzi wciąż słabo:

• Wielkiej Brytanii 253 tys. (3,7 tys.);
• Francji 224 tys. (3,5 tys.).

Wielka Brytania i Francja testują dziś o 50 proc. więcej niż my, ale są o 15 dni (Francja) i 9 dni (Wielka Brytania) przed nami licząc od progu = 100.

Kryterium II: ten sam moment jako ta sama liczba wykrytych zakażeń

Przyjmując definicję etapu, jaką proponuje Morawiecki - przekroczenie liczby 4413 zakażonych (tyle miała Polska 6 kwietnia) - wypadamy również fatalnie. Gorzej wypadają tylko państwa, które początkowo zlekceważyły koronawirusa, jak Włochy i Wielka Brytania, która na początku marzyła o „zbiorowej odporności" oraz Francja, która jest przypadkiem pośrednim pomiędzy Włochami a USA (jak pisaliśmy wyżej, danych z Hiszpanii nie mamy).

My jednak należymy do innej kategorii państw, które miały czas, żeby się przygotować na nadchodzącą epidemię. Tak jak Litwa i Estonia, które przerosły nas o kilka długości. Lepiej też wypadają Węgry, Panama i Rumunia, choć tylko ta ostatnia osiągnęła już polski poziom z 6 kwietnia – 4413. Ale nawet Belgia i Austria, w które wirus uderzył o tydzień wcześniej, testowały więcej.

Faktycznie znacznie lepiej wypadamy natomiast od Francji, która poziom 4413 przypadków osiągnęła już 15 marca, nie mówiąc o Włoszech (5 marca) czy USA (16 marca).

Wygląda więc na to, że spin doktorzy długo się głowili, jakie statystyki podrzucić szefowi rządu i w końcu znaleźli takie, gdzie porównujemy się z krajami, na które spadło pierwsze uderzenie wirusa. Faktycznie ich reakcja była - dziś to wiemy - spóźniona (wyjątkiem są Niemcy).

Premier podczas swojego wystąpienia mówił o Europie zachodniej, jakby była miejscem, gdzie z epidemią dają sobie radę kiepsko. Jest to prawdziwa ocena pierwszych reakcji Francji i Wielkiej Brytanii, a także Włoch (ale już nie Niemiec). Ale

Morawiecki widzi bardzo szybkie przyrosty na Zachodzie

Twierdząc, że gdzie indziej jest dużo gorzej, Morawiecki chciał jeszcze bardziej "uspokoić nastroje w polskich domach":

Nie jest to prawda. Poziom zachorowań jest w Europie zachodniej jest bez porównania wyższy w liczbach bezwzględnych niż w Polsce, ale przyrosty we Francji, Włoszech i Hiszpanii są już wolniejsze niż u nas:

• w Hiszpanii liczba 137 tys. przypadków (stan na 6 kwietnia) podwoiła się po 10 dniach;
• we Włoszech - 136 tys. - po 17 dniach;
• w Niemczech - 104 tys. - po 10 dniach;
• we Francji 98 tys. - po 7 dniach.

Z mniejszych krajów:

• w Belgii - 28 tys. - po 8 dniach;
• w Austrii - 12 tys. - po 11 dniach.

W Polsce - 4413 przypadków (6 kwietnia) to dwa razy więcej niż było 6 dni wcześniej. Podobnie szybko rośnie tylko liczba przypadków w Wielkiej Brytanii (obecnie 53 tys.).

Europa zachodnia jest już na innym etapie epidemii – albo osiągnęła jej szczyt, albo powoli się do niego zbliża. Niektóre kraje, jak Austria czy Dania, po Wielkanocy chcą już otwierać część sklepów czy szkół i stopniowo wracać do normalności. Może już niedługo to my będziemy patrzeć z zazdrością na Włochy czy Hiszpanię.