Ostatni dzień kampanii samorządowej

Zbigniew Muszyński to były dyrektor Centrum Antyterrorystycznego Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (pełnił tę funkcję do 2017 roku). Na stanowisku szefa RCB zastąpi odwołanego wczoraj przez Donalda Tuska Marka Kubiaka.

RCB to krajowe centrum kryzysowe, które funkcjonuje na szczeblu ponadresortowym – zapewniając też kryzysową obsługę Kancelarii Premiera, Rady Ministrów oraz MSWiA. RCB zajmuje się analizą potencjalnych zagrożeń, przeciwdziałaniem kryzysom i koordynowaniem działań antykryzysowych w wypadku ich wystąpienia.

Ogół Polek i Polaków przypomina sobie o istnieniu tej instytucji dość regularnie – gdy odbieramy SMS-owe Alerty RCB służące ostrzeganiu obywateli o różnego typu zagrożeniach.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski zamieścił na platformie X (wcześniej Twitter) apel w języku polskim do Donalda Tuska i jego rządu.

„Chcę zwrócić się do wszystkich, którzy pamiętają, co oznacza pełny sens słowa solidarność. Słowo, które tak bardzo zmieniło historię całej naszej Europy na lepsze. Tak było. I pod wieloma względami nadal tak jest. Ale teraz widzimy również nadmierną i niesprawiedliwą polityzację, przez którą wspólne osiągnięcia mogą zacząć rozsypywać się. Tak samo rozsypywać się jak ukraińskie zboże – które niestety świat zobaczył na polskich drogach – chamsko wyrzucone z samochodów i wagonów.” – napisał Zełenski.

Zełenski zaproponował spotkanie władz obu krajów na granicy polsko-białoruskiej – jeszcze przed 24 lutego, czyli przed rocznicą pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. Prezydent Ukrainy zaapelował w tej sprawie do Donalda Tuska i Andrzeja Dudy.

„Chciałbym zwrócić się do Polskiego społeczeństwa i wyrazić ukraińską wdzięczność każdemu, kto odróżnia polityczne manipulacje od fundamentalnych kwestii bezpieczeństwa narodowego. Chciałbym zwrócić się do rządu polskiego – do Pana Premiera Tuska i ministrów. Poleciłem naszemu Rządowi, w najbliższym czasie, do dwudziestego czwartego lutego, przybyć na granicę między naszymi państwami. Szef Rządu Ukrainy, cały nasz Rząd, od logistyki do sektora rolnego, i oczywiście Minister Obrony Ukrainy – ponieważ ta blokada na granicy, niestety, zwiększa zagrożenia dla dostaw broni dla naszych żołnierzy na froncie. I proszę Ciebie, Donaldzie, Panie Premierze, żebyś też przybył na granicę. Andrzeju, Panie Prezydencie, proszę Ciebie o wsparcie tego dialogu.”

Nieco później prezydent Ukrainy poinformował też – tyle że na Telegramie – że odbył dziś naradę z kilkorgiem ministrów ukraińskiego rządu w sprawie blokady transportu drogowego na granicy polsko-ukraińskiej, będącej skutkiem protestów polskich rolników i przewoźników.

„Na polskiej granicy trwa blokada. Zwołałem w tej sprawie naradę. Razem z przedstawicielami rządu – wicepremier Olgą Stefaniszyną, ministrami Dmytrem Kulebą (szef MSZ – przyp. red), Oleksandrem Kubrakowem (minister infrastruktury – przyp. red) i Mykołą Solskim (minister rolnictwa – przyp. red) – szczegółowo omówiliśmy sytuację i ustaliliśmy dalsze kroki. Będą bardzo szybkie” – poinformował prezydent Ukrainy.

Zełenski odwołał się też do ustaleń podjętych w rozmowach z Komisją Europejską. „Należy kontynuować liberalizację handlu z Unią Europejską. Jestem wdzięczny za jasne stanowisko Komisji Europejskiej w tej sprawie. Nasza jedność musi być niezachwiana także ze względu na wspólne bezpieczeństwo i bezpieczeństwo wszystkich krajów zagrożonych rosyjską agresją. Partykularne interesy nie mają prawa tą jednością wstrząsnąć” – napisał Zełenski.

Tomasz Komenda w 2000 roku został bezpodstawnie obwiniony przez policję i prokuraturę o zgwałcenie i zabójstwo 15-latki w podwrocławskich Miłoszycach – a następnie aresztowany. Był podobny do osoby przedstawionej na portrecie pamięciowym, na jego niekorzyść świadczyły też tzw „ślady zapachowe” wskazane przez policyjne psy. Zeznania 12 świadków, którzy potwierdzili, że w noc, w którą popełniono zbrodnię, Komenda przebywał we Wrocławiu, nie przekonały śledczych.

Mord – znany jako „zbrodnia miłoszycka” – bulwersował opinię publiczną a prawdziwego sprawcy nie odnaleziono. Czteroletni proces sądowy zakończył się w 2 instancji skazaniem Komendy na 25 lat więzienia.

Komenda spędził w więzieniu 18 lat. Do jego uniewinnia doprowadzili policjanci z kolejnego już pokolenia funkcjonariuszy, którzy bardzo dokładnie analizowali akta jego sprawy i stwierdzili, że z całą pewnością nie był on sprawcą zbrodni. Oni też wytypowali prawdziwych sprawców morderstwa i gwałtu – Ireneusza M. i Norberta B.

Na tej podstawie prokuratura złożyła do Sądu Najwyższego wnioski o uniewinnienie Komendy. SN w 2018 roku uchylił wyroki skazujące i uniewinnienie Komendy. Komenda wyszedł na wolność na 3 miesiące przed tym wyrokiem – na mocy tymczasowego postanowienia o przerwie w odbywanie kary.

W 2021 roku Komenda uzyskał za niesłuszne skazanie i 18 lat spędzonych w więzieniu odszkodowanie i zadośćuczynienie w łącznej rekordowej wysokości 12,8 mln złotych. Niedługo później opinia publiczna dowiedziała się o jego nowotworze. Komenda zmarł 21 lutego po długiej chorobie.

Proces prawdziwych sprawców zbrodni zakończył się po apelacji w 2021 roku. Ireneusz M. usłyszał wyrok 25 lat więzienia, Norbert B. został skazany na 15 lat.

ECFR badał stosunek do wojny w 12 krajach. Tylko 1 na 10 osób wierzy w zwycięstwo Ukrainy. Średnią zawyżają Polacy, Szwedzi i Portugalczycy, ale także tutaj nie ma rewelacji: tylko co piąta osoba skłania się ku rozstrzygnięciu na rzecz Kijowa.

Najwięcej Europejczyków uważa, że wojna zakończy się jakimś rodzajem ugody. Na rozwiązanie kompromisowe wskazało 37 proc. badanych. Co trzeci Węgier i Grek uważa za to, że wygra Rosja. W Polsce na zwycięstwo Putina wskazuje 20 proc. respondentów.

ECFR pytał też, czy Europa powinna wspierać Ukrainę w odzyskiwaniu okupowanych terytoriów. I znów: najbardziej pro-ukraińskie postawy prezentują mieszkańcy Szwecji, Portugalii i Polski, gdzie ponad połowa badanych popiera ten rodzaj pomocy. Kierowania Ukrainy na tory rozmów pokojowych z Rosją chcieliby za to Węgrzy, Grecy, Włosi, Rumuni i Austriacy.