Ostatni dzień kampanii samorządowej

„Zdiagnozowaliśmy błędy, które uniemożliwiają wprowadzenie obligatoryjnego Krajowego Systemu e-Faktur w zakładanym terminie. Dlatego podjąłem decyzję o przeprowadzeniu zewnętrznego audytu informatycznego i przesunięciu terminu wdrożenia obowiązkowego KSeF. System nie wejdzie w życie w 2024 r. Wyniki audytu będą podstawą do wskazania nowego terminu” – powiedział na konferencji prasowej 19 stycznia minister finansów Andrzej Domański.

„Ten system powinien zabezpieczać możliwość działania, jeżeli te błędy się pojawią przede wszystkim u przedsiębiorcy. Żeby miał komfort (...) prowadzenia działalności gospodarczej to zabezpieczenie musi umożliwiać, że wystawi tą fakturę a ta faktura i tak trafi do systemu KSeF, a co za tym idzie – naszym priorytetem jest, aby przedsiębiorcy nie odczuli zbytnio przejścia na poziom na poziom e-faktur z faktur papierowych” – mówił na tej samej konferencji szef Krajowej Administracji Skarbowej Marcin Łoboda.

System już działa – ale dla chętnych

Krajowy System e-Faktur jest już dostępny dla chętnych od 1 stycznia 2022 roku. Od 1 lipca 2024 roku miał być obowiązkowy. Teraz wiemy już, że nie będzie.

Był to plan jeszcze poprzedniego kierownictwa Ministerstwa Finansów. W połowie 2023 roku urzędnicy ministerstwa mówili mediom, że system będzie „maszynką do zarabiania pieniędzy”. W ocenie skutków regulacji ustawy budżetowej zapisano jednak, że dzięki temu rozwiązaniu do budżetu wpłynie jedynie 0,9 mld zł. To stosunkowo niedużo, biorąc pod uwagę zeszłoroczne deklaracje. Ale to też ocena na jedynie pół roku działania, bo obowiązek miał ruszyć od lipca. Tych pieniędzy jednak nie będzie.

Co z dochodami z VAT?

Inflacja niższa niż zakładana przez rząd w budżecie może być ewentualnym problemem w przypadku dochodów z VAT. W planie budżetowym mamy zapisane 316 mld zł dochodów z VAT. To aż o 62 mld zł więcej niż prognoza wykonania budżetu za 2023 rok. Rząd liczy na silny wzrost konsumpcji, nowy system e-faktur, który ma obowiązywać od lipca i dalej uszczelniać system oraz na rezygnację z zerowego VAT na żywność.

Rząd PiS wielokrotnie chwalił się uszczelnieniem wpływów z VAT. I rzeczywiście w latach rządów PiS udało się znacznie zmniejszyć lukę VAT (różnica między przewidywanymi a faktycznymi wpływami z VAT) – z 24 proc. w 2015 roku do 5 proc. w 2022 roku. Częściowo jest to jednak jeszcze zasługa rządu PO-PSL, który wprowadził jednolity plik kontrolny.

Dalsze zmniejszanie luki możliwe?

Czy jest szansa na dalsze uszczelnianie ściągalności VAT i zmniejszanie luki, a, co za tym idzie – zwiększenie dochodów z VAT? Zapytaliśmy o to dr Grzegorza Poniatowskiego, dyrektora naukowego do spraw polityki fiskalnej w Center for Social and Economic Reaserch.

„Patrząc na nasze liczby – pogorszenie ściągalności w 2022 i 2023 po dłuższym okresie jej wzrostowego trenu – wydaje się, że ten potencjał jest” – przekonuje ekspert. I jednocześnie dodaje, że zwiększenie dochodów z VAT o planowane 62 mld zł wobec 2023 roku będzie sporym wyzwaniem.

„Jeśli spełnią się prognozy makroekonomiczne i podstawa opodatkowania wzrośnie w 2024 roku o około 10 proc., a od drugiego kwartału wróci VAT na żywność – do spełnienia założeń budżetowych będzie brakowało ponad 20 mld zł. To dużo w wartościach bezwzględnych i w odniesieniu do aktualnych dochodów. Uszczelnienie systemu o taką wartość w jeden rok to duże wyzwanie. KSeF na pewno mógłby w tym pomóc, ale pewnie nie w przypadku kiedy jego zbyte szybkie wprowadzenie spowodowałoby chaos”.

Premierowe spektakle Teatru TV – największej polskiej sceny teatralnej – jeszcze w połowie poprzedniej dekady gromadziły przed telewizorami ponad milion widzów. Dzisiaj Teatr Telewizji znajduje się w największej zapaści w swojej 70-letniej historii.

Spadła liczba premier i ich artystyczny poziom. Widownia skurczyła się do 200-300 tysięcy osób. Czołowi polscy twórcy teatralni przez ostatnie osiem lat bojkotowali Teatr TV z powodu propagandowego charakteru Telewizji Polskiej.

Kieruje teatrem w Kielcach

Michał Kotański stanie przed zadaniem odbudowania marki i oglądalności Teatru TV. Ma do tego kompetencje: jest reżyserem teatralnym i dyrektorem Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach.

Za jego kadencji świętokrzyska scena stała się ważnym punktem na teatralnej mapie Polski. To tu w koprodukcji z Teatrem Łaźnią Nową powstał spektakl „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” Mateusza Pakuły (premiera 27 stycznia 2023 roku), który zdobył Grand Prix 29. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej oraz Grand Prix 16. Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Boska Komedia w Krakowie.

Ataki PiS

W 2022 roku kielecki teatr znalazł się na celowniku Zjednoczonej Prawicy. Mariusz Gosek z Solidarnej Polski domagał się odwołania Kotańskiego ze stanowiska w związku ze spektaklem „Ale z naszymi umarłymi” w reż. Marcina Libera, groteskową komedią grozy o pierwszej w Polsce apokalipsie zombi.

Zdaniem Goska spektakl „godził i obrażał uczucia wiernych i pamięć o zmarłych w katastrofie smoleńskiej”. W czerwcu 2022 roku pokazy spektaklu zostały odwołane. W rozmowie z Onetem Michał Kotański ujawnił, że był to wynik interwencji polityków PiS związanych z Kielcami: wiceminister kultury Anny Krupki i wiceministra spraw zagranicznych Piotra Wawrzyka:

„Politycy PiS używając teatru, chcieli rozgrywać swoje partyjne gierki oraz załatwiać prywatne interesy” – powiedział Kotański.

Miłość w czasach zarazy

We wrześniu 2023 roku, w szczycie kampanii wyborczej, w ramach organizowanego przez Kotańskiego V Kieleckiego Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego pokazano gościnnie spektakl „Spartakus. Miłość w czasach zarazy” Jakuba Skrzywanka z Teatru Współczesnego ze Szczecina.

Jego częścią są ceremonie teatralnych ślubów par nieheteronormatywnych, będące hołdem dla młodych, niebinarnych osób, które targnęły się na swoje życie z powodu homofobii. W Kielcach ślub na scenie zawarli politycy Nowej Lewicy Robert Biedroń i Krzysztof Śmiszek, a na widowni byli m.in. Włodzimierz Czarzasty i Joanna Scheuring-Wielgus.

17 stycznia 2024 roku Zarząd Województwa Świętokrzyskiego przedłużył umowę z Kotańskim. Reżyser będzie zatem równolegle z Teatrem TV kierował kieleckim teatrem do 31 sierpnia 2029 roku.

„' Dyrektor zrealizował cele, które przed nim postawiliśmy. Scena dramatyczna naszego teatru zaistniała poza granicami naszego kraju. Wkrótce otwarcie nowej, zmodernizowanej siedziby z jedną z najnowocześniejszych scen w kraju. Dyrektor włożył wiele starań, aby ten montaż finansowy na inwestycję się powiódł oraz jej realizacja się udała” – stwierdził marszałek Andrzej Bętkowski.

Więcej o planach nowego szefa Teatr TV napiszemy w OKO.press w najbliższych dniach.