Ostatni dzień kampanii samorządowej

„Mamy porozumienie. Jednogłośne” – napisał przewodniczący Rady Europejskiej Charles Michel w poście na X. „Wszystkich 27 przywódców zgodziło się na dodatkowy pakiet wsparcia dla Ukrainy w wysokości 50 miliardów euro w ramach budżetu UE”.

„Zapewnia to Ukrainie stałe, długoterminowe i przewidywalne finansowanie. UE przejmuje przywództwo i odpowiedzialność za wsparcie dla Ukrainy; wiemy, o co toczy się gra”.

Wystąpienie prezydenta Andrzeja Dudy zaczęło się od krótkiego komentarza w sprawie decyzji o podpisaniu ustawy budżetowej.

„Chcę wyrazić satysfakcję, że rząd będę mógł realizować zobowiązania, które wpisał do ustawy budżetowej. Wielu polityków z troską patrzyło na to, ale też organizacji społecznych, związków zawodowych czekających na realizację obietnic dotyczących podwyżek. Cieszę się, że pan premier Donald Tusk mocno to zaakcentował, czyli można powiedzieć, że to co tu i teraz zostało zabezpieczone. I bardzo dobrze. Tak powinna być realizowana polityka” – mówił prezydent.

Jednocześnie nie komentował swojej decyzji, by ustawę budżetową w trybie kontroli następczej odesłać do Trybunału Konstytucyjnego.

Prezydent zwołuje Radę Gabinetową

Andrzej Duda ogłosił za to nową inicjatywę: zwołanie Rady Gabinetowej, czyli posiedzenia Rady Ministrów pod przewodnictwem prezydenta, na 13 lutego 2024. Duda tłumaczył, że chce porozmawiać z nowym rządem o kluczowych inwestycjach. „To jest dla mnie kwestia odpowiedzialności za rozwój i los przyszłych pokoleń” – mówił Duda. Wśród tych kluczowych inwestycji, o których chce porozmawiać z ministrami, wymienił: Centralny Port Komunikacyjny, budowę elektrowni atomowej (w tym szerzej transformację polskiej energetyki) oraz rozwój portów w Gdyni i Świnoujściu.

„Rada zostaje zwołana na 13 lutego, czyli za 12 dni, na godzinę 13:00. To będzie dwa miesiące od czasu, kiedy został powołany rząd. Po dwóch miesiącach pracy będziemy mogli usiąść i spokojnie przedyskutować, jak rząd postrzega inwestycje, jakie w tym zakresie zostały podjęte działania, jakich możemy spodziewać się w przyszłości” – tłumaczył Duda.

Posiedzenie Rady Gabinetowej odbędzie się w Pałacu Prezydenckim.

„Rada nadzorcza spółki, po zapoznaniu się z pismem prezesa zarządu ORLEN Pana Daniela Obajtka, w którym oświadczył, że oddaje się do dyspozycji rady nadzorczej, w zakresie sprawowanej funkcji, postanowiła odwołać Pana Daniela Obajtka z Zarządu ORLEN z upływem dnia 5 lutego 2024 roku” – czytamy w komunikacie spółki. „Rada podziękowała prezesowi za współpracę i wkład w rozwój firmy”.

Jeszcze w czwartek rano Obajtek na antenie „Radia Zet” mówił, że oddanie się do dyspozycji rady nadzorczej to „kwestia honoru”, a wszystkie scenariusze są w grze. Prezes nie chciał jednak czekać na decyzję walnego zgromadzenia akcjonariuszy, czyli odwołania rękami nowej władzy. I ten sposób decyzję o własnym odejściu przyspieszył. Oficjalnie tłumaczył to „zmianami podejścia akcjonariuszy” i „zmianą polityki rozwoju koncernu”.

Nad Obajtkiem wisi śledztwo

Daniel Obajtek stał na czele naftowego giganta od 2018 roku. Największe wątpliwości do dziś wzbudza jego decyzja o fuzji Orlenu z Lotosem. Śledztwo w tej sprawie wszczęła prokuratura. Działania Obajtka mogą być też przedmiotem dochodzenia nowej komisji śledczej.

Jak przypominał w OKO.press Marcel Wandas: 30 proc. udziałów w należącej do gdańskiego koncernu rafinerii przejęli Saudyjczycy z Aramco, a wszystkie stacje Lotosu trafiły do węgierskiego MOL-a. W ten sposób Orlen wypełnił wymagania Komisji Europejskiej, która nie godziła się na wchłonięcie całości Lotosu przez Orlen.

Możliwe, że Daniel Obajtek będzie starał się uciec przed odpowiedzialnością do Brukseli i Strasburga, przyjmując chronioną immunitetem funkcję europarlamentarzysty. O takim scenariuszu donosiło w poniedziałek (29 stycznia) Radio Zet. „Obajtek razem z Markiem Kuchcińskim byliby liderami podkarpackiej listy PiS i mieliby duże szanse na mandat. PiS może liczyć w tym okręgu na zdobycie dwóch miejsc w PE” – twierdzili dziennikarze stacji.

"Z mojego punktu widzenia jako premiera nie ma większych problemów. Mamy budżet, państwo będzie normalnie funkcjonować, więc prezydent nie zdecydował się na ten wariant wyborczy. Przecież dobrze wiecie, że nie chcę kilka miesięcy po wygranych wyborach, ponownie rozpoczynać wielkiej kampanii, bo mamy za dużo roboty – mówił Donald Tusk w rozmowie z dziennikarzami w Brukseli.

W ten sposób polski premier skomentował decyzję prezydenta Andrzeja Dudy o podpisaniu ustawy budżetowej, i jednoczesnym skierowaniu jej w trybie kontroli następczej do Trybunału Konstytucyjnego. Wcześniej Donald Tusk mówił, że jeśli prezydent będzie stosował obstrukcję, trzeba będzie rozważyć rozwiązanie Parlamentu i rozpisanie nowych wyborów.

„Ja tylko bardzo wyraźnie chciałem podkreślić. Jeśli nie da się rządzić, bo prezydent będzie przeszkadzał i jeśli będą chcieli wcześniejszych wyborów, to je dostaną, ale nie sądzę, żeby tam był jakiś entuzjazm po stronie PiS-u do tej idei rozwiązania parlamentu” – dodał Tusk.

O godzinie 10:00 rozpoczął się nadzwyczajny szczyt Unii Europejskiej. Liderzy państw członkowskich zdecydują o przyszłości pakietu pomocowego dla Ukrainy. Hamulcowym wciąż jest premier Węgier Victor Orbán.

„To, czego potrzebujemy dzisiaj to wzmocnić naszą jedność wokół Ukrainy, wokół zagrożenia ze strony Rosji” — powiedział Donald Tusk podczas briefingu prasowego w Brukseli. „Nie jestem w stanie pojąć tego bardzo dziwnego i egoistycznego sposobu rozgrywania gry przez Viktora Orbána. Nie ma tu miejsca na kompromis, jeśli chodzi o kwestię Ukrainy. Myślę, że nie ma planu B. To do Viktora Orbána należy decyzja, czy Węgry są częścią naszej społeczności czy nie. Moja intuicja mówi mi, że znajdziemy na tyle mocne argumenty, by koniec końców przekonać także Viktora” – dodał polski premier.

Na stole leży propozycja dodania do budżetu UE na lata 2021-2027, w formie aneksu, wsparcia o wartości 55 mld euro. Część pieniędzy – 33 mld – to gwarancje pożyczek; 17 mld to bezzwrotne wsparcie, na które składają się m.in. zamrożone aktywa rosyjskich firm i osób objętych sankcjami.

Budapeszt domagał się m.in. organizacji wsparcia poza budżetem UE i corocznych weryfikacji decyzji o pomocy.