Ostatni dzień kampanii samorządowej

Jak podaje RMF FM możliwe jest, że niedługo w Polsce odbędzie się spotkanie premiera Donalda Tuska z szefową Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen. Na razie ze względów bezpieczeństwa sprawa trzymana jest w tajemnicy, ale źródło dziennikarki Katarzyny Szymańskiej-Borginon sugeruje, że takie rozmowy rzeczywiście się toczą. Von der Leyen miałaby się pojawić w Polsce w związku z wizytą w Kijowie 24 lutego, czyli w drugą rocznicę wybuchu pełnoskalowej wojny w Ukrainie.

Co ze środkami z KPO?

Wizyta Ursuli von der Leyen ma być związana także ze środkami z Krajowego Planu Odbudowy. W grudniu Polska otrzymała przelew w wysokości 5 mld euro z programu REPowerEU, będącego częścią KPO. W związku z ogromnymi opóźnieniami w negocjacjach oraz realizacji kamieni milowych nie dostaliśmy jednak jeszcze żadnej transzy z głównej części funduszu. Polskie KPO opiewa na prawie 60 mld euro.

Rząd złożył pierwszy formalny wniosek o płatność 15 grudnia 2023 roku. Jak mówiła ministra Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, wypłata transzy w wysokości 6,9 mld euro mogłaby nastąpić już w kwietniu. Najpierw jednak KE musi ocenić, czy Polska w wystarczającym stopniu spełniła szereg kamieni milowych. Czas na ocenę Komisja ma do końca lutego. W ostatnich miesiącach pojawiały się jednak sygnały, że termin ten może zostać przesunięty w związku z niedostatecznym wdrażaniem reform przywracających niezależność sądownictwa.

Jak dowiaduje się RMF FM obecnie jednak „nie ma mowy o przedłużeniu terminu (lutowego)”. Przyczynić miały się do tego działania ministra sprawiedliwości Adama Bodnara, który podjął i zapowiedział szereg inicjatyw, m.in. przedstawił ustawy reformujące KRS.

„PiS robiło wszystko, żeby zagłodzić samorządy, zwłaszcza duże miasta. Warszawa była wśród tych, które ze strony PiS nie zasługiwały na wsparcie. Mieszkańcy i mieszkanki Warszawy stracili na tym ogromne pieniądze. W ubiegłym roku była to blisko połowa budżetu miasta!” – mówiła w piątek 16 lutego Magdalena Biejat, kandydatka Lewicy na prezydentkę Warszawy.

Senatorka i członkini partii Razem zaapelowała do premiera Donalda Tuska, by nowy rząd zwrócił 11 miliardów złotych, które Warszawa straciła łącznie w ostatnich latach na zmianach podatkowych wprowadzanych przez PiS. Konferencja, podczas której ogłaszała ten postulat, odbyła się przed Kancelarią Premiera.

„Apeluję do wszystkich kandydatów na prezydenta Warszawy – solidarnie odzyskajmy te pieniądze” – zwracała się do pozostałych kandydatów.

Trzaskowski: Rozmowa, nie ultimatum

O miliardowych stratach Warszawy w ostatnich latach mówił także Rafał Trzaskowski. Prezydent Warszawy był pytany 19 lutego w Polsat News o to, czy podpisze się pod apelem Magdaleny Biejat.

„Mnie dziwi takie stawianie sprawy. Partia Razem chyba się chce zdystansować do rządu” – skomentował Trzaskowski.

Na uwagę prowadzącego, że Razem już się zdystansowała, bo do rządu nie weszła, odpowiedział:

Kontynuował:

„Polityk, który chce być efektywny, nie stawia żadnego ultimatum, tylko pracuje nad dobrym rozwiązaniem. Minister Domański takie rozwiązanie przygotowuje. Uważam, że jeśli się współtworzy koalicję rządzącą, a Lewica ją współtworzy, to się rozmawia, a nie stawia ultimatum”.

Rafał Trzaskowski przekazał, że Andrzej Domański, czyli minister finansów, pracuje nad systemem, który ma „uniezależnić finanse samorządów od bieżącej polityki i decyzji podatkowych rządu”. Nowe rozwiązania miałyby wejść w życie od 2025 roku.

Co w takim razie z utraconymi miliardami? Prezydent stwierdził, że „przywrócenie tych pieniędzy, które PiS nam zabrał, jest ekstremalnie trudne”.

Na stronie Polskiej Fundacji Narodowej w grudniu opublikowano wpis z podziękowaniami za projekt „I love Poland”. Nie padają tam słowa o tym, by był oficjalnie zakończony, nie ma też wzmianki o sprzedaży słynnego jachtu. Informator „Gazety Wyborczej” twierdzi jednak, że sprzedano go „jakiejś firmie zagranicznej z południa Europy”.

„Potwierdzam, ale nie wiem, za ile ani komu, bo nie zajmuję się wszystkimi projektami – mówi ”Wyborczej„ Cezary Jurkiewicz z zarządu PFN. ”Na pewno uzyskaliśmy cenę odpowiadającą kwocie, za którą jacht został kupiony" – dodaje.

Polska Fundacja Narodowa powstała w 2016 roku. Utworzyło ją kilkanaście spółek Skarbu Państwa, a jej celem miała być budowa „polskiej marki”. Jedną z pierwszych kampanii PFN była jednak inicjatywa „Sprawiedliwe sądy” – akcja, która miała oczerniać polskich sędziów i promować w ten sposób forsowane przez resort sprawiedliwości reformy.

W marcu 2018 roku okazało się, że fundacja kupiła za prawie 5 mln zł używany francuski jacht, który miał opłynąć dookoła świat z okazji stulecia odzyskania niepodległości. „Gazeta Wyborcza” szacowała, że cały rejs kosztować mógł nawet 20 mln. Wkrótce potem przedsięwzięcie upadło, bo w atmosferze skandalu z akcji wycofała się firma ambasadora kampanii Mateusza Kusznierewicza. Jacht miał brać udział w światowych regatach, jednak w 2019 r. na zawodach uległ awarii.

Jak czytamy na stronie PFN, w 2019 r. zarząd zdecydował o zmianie formuły projektu. Od tej skupiono się na kształceniu młodych żeglarzy oceanicznych. Projekt nadal jednak generował duże koszty. Tylko w 2021 roku wyniosły one ponad 10 mln złotych.

Dni PFN mogą być policzone

Przed wyborami 15 października 2023 politycy ówczesnej opozycji wielokrotnie krytykowali PFN. W 2020 roku Władysław Kosiniak-Kamysz postulował, by PFN rozwiązać i zastąpić ją Polską Fundacją Zdrowia, która miałaby „pomagać w przypadkach chorób rzadkich, których leczenie jest bardzo kosztowne i dotychczas było możliwe tylko dzięki organizacji zbiórek publicznych”.

Partie aktualnej koalicji szły do wyborów obiecując audyty i likwidacje instytutów oraz fundacji powołanych do życia przez PiS. Utworzenie takiej listy zapowiadał poseł KO Michał Szczerba. W rozmowie z OKO.press o Polskiej Fundacji Narodowej wypowiedział się następująco:

„Ostatnią rzeczą, którą się zajmuje to budowa marki „Polska”. Cyklicznie zasilana pieniądzmi ze spółek, działa jak klasyczna pralnia. Będzie za jakiś czas w akademickich podręcznikach podawana jako przykład politycznej korupcji”.

W piątek 16 lutego rosyjska służba więzienna poinformowała, że czołowy opozycjonista Rosji – 47-letni Aleksiej Nawalny – zmarł podczas pobytu w kolonii karnej w miejscowości Charp, za kołem podbiegunowym. W Rosji informacja o jego śmierci wywołała protesty, w których aresztowano setki osób.

Światowi liderzy, w tym urzędujący prezydent USA Joe Biden, jednoznacznie przypisali odpowiedzialność za śmierć opozycjonisty reżimowi Władimira Putina.

„Jestem równocześnie niezaskoczony i wzburzony doniesieniami o śmierci Aleksieja Nawalnego” – mówił w piątek Biden. „Rosyjski rząd najpewniej wymyśli wokół tego własną historię. Nie dajcie się zwieść. Putin odpowiada za śmierć Nawalnego. To wina Putina. To, co przytrafiło się Nawalnemu, to kolejny dowód na okrucieństwo Putina”.

UE ma w obliczu tych wydarzeń wprowadzić kolejne sankcje na Rosję.

Trump o prokuratorach i sędziach

Donald Trump ubiegający się o nominację prezydencką Partii Republikańskiej postanowił odnieść się do sprawy trzy dni po ogłoszeniu, że Aleksiej Nawalny nie żyje.

W poniedziałek 19 lutego opublikował w serwisie społecznościowym Truth Social następującą treść:

„Nagła śmierć Aleksieja Nawalnego sprawia, że jestem coraz bardziej świadomy tego, co dzieje się w naszym kraju. To powolny, ale stabilny pochód w stronę całkowitej destrukcji, do której prowadzą nas zakłamani, radykalnie lewicowi politycy, prokuratorzy i sędziowie. Otwarte granice, sfałszowane wybory, rażąco niesprawiedliwe wyroki sądów NISZCZĄ AMERYKĘ. JESTEŚMY NARODEM W STANIE SCHYŁKU, NARODEM PONOSZĄCYM PORAŻKĘ! MAGA2024” – napisał Donald Trump.

Były prezydent USA nawiązuje do wyroku, jaki usłyszał w piątek 16 lutego. Trump skazany został na 355 milionów dolarów grzywny i zakaz obejmowania stanowiska dyrektora w nowojorskich firmach przez trzy lata. Nowojorski sąd zgodził się z zarzutami prokuratury, która zarzucała firmom Trumpa i jego rodziny, że przez 10 lat zawyżali wycenę majątku, by uzyskiwać korzystniejsze kredyty i ubezpieczenia.

„Albo jest po stronie Putina...”

Milczenie Trumpa na temat śmierci Nawalnego zostało w Stanach zauważone. Nikki Haley, jego konkurentka w wyścigu o nominację Partii Republikańskiej, jeszcze w niedzielę komentowała sprawę na antenie ABC News:

„Albo jest po stronie Putina i uważa, że to w porządku, że Putin zabił swojego politycznego przeciwnika, albo po prostu nie uważa, że to ważna sprawa. I w jednym i w drugim przypadku to niepokojące. W każdym przypadku to problem”.

W poniedziałek rano odniosła się do sprawy także w Fox News, mówiąc: „To niesamowite jak miękną mu kolana, jeśli chodzi o Putina”.

Zakończyło się pierwsze posiedzenie komisji śledczej ds. Pegasusa.

Posłowie i posłanki zgłaszali dziś kandydatów na doradców komisji – spośród 15 zgłoszonych nazwisk większość to prawnicy. W trakcie obrad pojawiły się już zarzuty dotyczące rzekomych związków z Rosją dwóch kandydatów: zgłoszonych przez Przemysława Wiplera z Konfederacji (mec. Anna Trocka z UKSW) oraz Tomasza Trelę z Lewicy (płk Dariusz Pilarz). Obaj posłowie bronili swoich kandydatów. Szefowa komisji Magdalena Sroka zapewniła, że każda z osób zgłoszonych osób będzie przechodzić weryfikację przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

W następnej kolejności członkowie i członkinie komisji wybrali instytucje, do których wnioskować będą o dokumenty dowodowe. To szereg ministerstw, CBA, Prokurator Generalny, Służba Wywiadu Wojskowego i Służba Kontrwywiadu Wojskowego, a także m.in. firma Matic, która kupiła Pegasusa dla CBA.

Komisja wybrała też pierwszych świadków do przesłuchań. Będą nimi:

1. Jarosław Kaczyński (były wicepremier ds. bezpieczeństwa);
2. Agnieszka Kwiatkowska-Gurdak (była szefowa CBA);
3. Beata Szydło (była premierka);
4. Maciej Wąsik (były sekretarz stanu w KPRM);
5. Piotr Patkowski (były wiceminister finansów i główny rzecznik dyscypliny finansów publicznych)
6. Zbigniew Ziobro (były minister sprawiedliwości i prokurator generalny);
7. Krzysztof Brejza (poseł KO, były senator);
8. Dorota Brejza (adwokatka Krzysztofa Brejzy i jego żona);
9. Mariusz Kamiński (były minister-koordynator służb specjalnych i szef MSWiA);
10. Krzysztof Kwiatkowski (były prezes NIK);
11. Marian Banaś (prezes NIK);
12. Ernest Bejda (były szef CBA);
13. Marek Bieńkowski (dyrektor Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego NIK);
14. Andrzej Stróżny (były szef CBA);
15. Michał Woś (były wiceminister sprawiedliwości);
16. Urszula Dubejko (dyrektorka departamentu Funduszu Sprawiedliwości w Ministerstwie Sprawiedliwości);
17. Mikołaj Pawlak (były Rzecznik Praw Dziecka i dyrektor w Ministerstwie Sprawiedliwości);
18. Jakub Tietz (prokurator, za rządów PiS delegowany do Ministerstwa Sprawiedliwości).

Dodatkowe osoby zgłosili członkowie komisji z Suwerennej Polski, tj. Jacek Ozdoba, Mariusz Gosek oraz Sebastian Łukaszewicz. Wśród zgłoszonych znaleźli się m.in. autorzy i autorki opinii prawnych, które usprawiedliwiają zakup Pegasusa przez rząd Zjednoczonej Prawicy. Politycy partii Zbigniewa Ziobry chcieli też, by przesłuchani zostali m.in. prokurator Ewa Wrzosek i Rafał Trzaskowski. Te wnioski zostały jednak odrzucone.

Niewykluczone, że część osób wyznaczonych przez Suwerenną Polskę zostanie zaakceptowana jako biegli komisji. Magdalena Sroka zapowiedziała w tym celu dodatkowe posiedzenie za tydzień. Na nim lista świadków, biegłych oraz wniosków dowodowych może zostać wydłużona.

W trakcie obrad Ozdoba i Gosek wielokrotnie próbowali przekierować dyskusję na temat rządów PO-PSL. Przewodniczący komisji upominali ich, że uchwała Sejmu zobowiązuje jej członków do badania wyłącznie wydarzeń z lat 2015-2023.