Ostatni dzień kampanii samorządowej

To ma być pierwszy krok do redukcji wycinek w polskich lasach. Podczas konferencji prasowej ministra klimatu i środowiska ogłosiła ograniczenia w wyrębie w 10 najcenniejszych przyrodniczo lokalizacjach.

„Czas wyprowadzić piły z części polskich lasów, zwłaszcza te, które cięły najcenniejsze obiekty przyrodnicze, w najcenniejszych miejscach” – mówiła Paulina Henning-Kloska. „Pracujemy nad systemowym rozwiązaniem, w którym znajdzie się więcej obszarów i które będzie konsultowane z przedstawicielami Lasów Państwowych, samorządami i lokalnymi społecznościami” – zapowiedziała.

10 najcenniejszych przyrodniczo obszarów

Na mapie udostępnionej w mediach społecznościowych przez wiceministra Mikołaja Dorożałę widać, o które obszary chodzi. Wyłączone z wycinki będą m.in: lasy reliktowe Puszczy Karpackiej, lasy Puszczy Boreckiej i Romnickiej w województwie warmińsko-mazurskim, a także podlaskie lasy w Puszczy Augustowskiej i Knyszyńskiej. Na liście są też lasy wokół aglomeracji miejskich Trójmiasta i Wrocławia. A do tego: Puszcza Świętokszyska, bieszczadzkie lasy i te w rejonie uzdrowiska Iwonicz-Zdrój.

W większości z tych miejsc w ostatnich latach trwały oddolne protesty przeciwko masowej wycince i niszczeniu unikatowych ekosystemów.

Jak pisze „Gazeta Wyborcza”, dla przyrodników z woj. zachodnio-pomorskiego zaskoczeniem jest nieobecność podszczecińskiej Puszczy Bukowej na liście najcenniejszych lasów objętych zakazem. Szczególnie, że jeszcze kilka dni temu post zapowiadający redukcję wycinek na tym obszarze w mediach społecznościowych udostępnił sam wiceminister Dorożała. Sukces, po deklaracji nowego wojewody, świętowali już lokalni aktywiści. Pisał o tym w OKO.press Marcel Wandas:

Przeczytaj także:

Tematem spotkania było wygaśniecie mandatów poselskich byłych szefów CBA. 20 grudnia 2023 Maciej Wąsik i Mariusz Kamiński zostali prawomocnie skazani za nadużycia w śledztwie dotyczącym afery gruntowej. Prezydent Andrzej Duda stoi na stanowisku, że skutecznie ułaskawił Kamińskiego i Wąsika w 2015 roku. A sądy, dalej procedując sprawę, przekroczyły swoje uprawnienia.

Przeczytaj także:

W oświadczeniu dla prasy po spotkaniu z Szymonem Hołownią prezydent Andrzej Duda podkreślał, że sytuacja jest ustrojowo i prawnie bardzo trudna. Duda przypomniał też swoje stanowisko.

„Po wydaniu wyroku zdecydowałem o ułaskawieniu skazanych osób. To ułaskawienie zostało uznane za podręcznikowe. Była to dokładna realizacja prerogatywy prezydenckiej, jaką jest prawo łaski, w połączeniu z tym, co jest zapisane w podręcznika dla studentów wydziałów prawa – są dwa możliwe ułaskawienie abolicyjne i amnestyjne. To uwalniające od ściagania to abolicyjne. I początkowo ta decyzja w żaden sposób nie była kwestionowana” – mówił prezydent.

Duda proponuje „zamknięcie sprawy”

W ocenie Andrzeja Dudy dalsze działania sądów, które prezydent określił mianem „politycznych”, doprowadziły do „straszliwej komplikacji prawnej”. Jej pochodną jest dyskusja o wygaśnięciu mandatów posłów Kamińskiego i Wąsika. „Zaprosiłem marszałka Sejmu, żeby wyjaśnić moje stanowisko. Jest ono jednoznaczne – prerogatywa prezydencka została skutecznie wykonana w 2015 roku, wszyscy zostali skutecznie ułaskawieni. To zamknęło sprawę w sposób definitywny. Nie mam żadnych wątpliwości, że panowie mają dziś mandaty poselskie przydane przez obywateli i mają prawo je wykonywać” – stwierdził prezydent Duda.

Przeczytaj także:

Podkreślał, że jest dziś w Polsce grupa sędziów, która za wszelką cenę chcą, żeby do zakładu karnego trafili ludzie, którzy realizowali swoje zadania w zakresie walki z korupcją.

„To kwestia państwowa. I to także powiedziałem marszałkowi Hołowni. Jeśli weźmiemy to pod uwagę, jeśli weźmiemy element spokoju i ładu społecznego oraz ustrojowego, jedynym sensownym rozwiązaniem jest zamknięcie tej sprawy. W inny sposób ta sytuacja jest nierozwiązywalna” – mówił Andrzej Duda.

Prezydent przekazał, że mimo dyskusji, która przebiegała w dobrej atmosferze, nie doszło do porozumienia. „Dalsze decyzje będzie ponosił marszałek Sejmu w związku z pełnionym urzędem” – dodał.

Dziś rano na niemieckie drogi wyjechały tysiące ciągników, by rozpocząć ogólnokrajowy protest niemieckich rolników. Do demonstracji nawoływał Niemiecki Związek Rolników oraz Federalny Związek Transportu Drogowego, Logistyki i Utylizacji.

Przewodniczący NZR Joachim Rukwied powiedział w wywiadzie dla magazynu „Stern”:

"Przez to, że będziemy poruszać się traktorami, nieuchronnie dojdzie do zakłóceń w ruchu drogowym. Prosimy o zrozumienie. Nie chcemy utracić wielkiego wsparcia i solidarności, którymi darzy nas spora część społeczeństwa” – dodał. Wedle jego słów, rolnicy nie zgodzą się na kolejne podwyżki podatków dla rolników.

Kryzys budżetowy i cięcia dotacji

Głównym katalizatorem protestów są cięcia dotacji rolniczych, na które rząd zdecydował się w związku z kryzysem budżetowym. Sędziowie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego zakwestionowali w listopadzie 2023 roku przesunięcie w budżecie na 2021 rok 60 mld euro do Funduszu Klimatu i Transformacji. Była to część 240 mld zł dodatkowego zadłużenia na poczet walki z kryzysem. 60 mld euro zostało jednak niewykorzystane, a niemiecki rząd chciał wykorzystać je w dłuższym terminie na transformację energetyczną. Trybunał Konstytucyjny zakwestionował to posunięcie i zmusił rząd do cięć. Ofiarami padli między innymi rolnicy.

W czwartek rząd złagodził planowane wcześniej ograniczenia, między innymi zrezygnował ze zniesienia zwolnień z podatku od pojazdów silnikowych. To jednak niewystarczające ustępstwa, i rolnicy przystąpili do protestu, który może sparaliżować część kraju.

Blokady dróg

W poniedziałek rano w Niemczech donoszono o kolejnych blokadach ważnych dróg. Na autostradzie A7 między Hamburgiem a Danią zablokowano wiele wjazdów. Rolnicy zablokowali też wjazd na autostradę w Cloppenburgu w północno-zachodniej Dolnej Saksonii. Dziś rano zablokowane były wjazdy do autostrad A2, A9, A10, A11, A12, A13, A113 oraz A115 w Brandenburgii. Pod Bramą Brandenburską w Berlinie zbierali się już od wieczora w niedzielę 7 stycznia.

Protestujący rolnicy mają też w planie blokadę polsko-niemieckiego przejścia granicznego w Lubieszynie

Na razie obyło się bez poważnych incydentów i starć z policją, ale część władz ostrzega, że będzie reagować na łamanie prawa.

„Nie będziemy tolerować, że poszczególni rolnicy i grupy wzywają w mediach społecznościowych do niezgłaszania swoich zgromadzeń i blokowania skrzyżowań traktoram” – powiedział minister spraw wewnętrznych Bawarii Joachim Herrmann.

Niemiecki rząd czeka bardzo trudny początek roku – w tym tygodniu Niemcy czekają też inne duże protesty.

Kolejne strajki

Między 10 i 12 stycznia protestować będą też niemieccy kolejarze. Związek zawodowy maszynistów GDL chce, jak pisze Deutche Welle, „zwiększyć presję w sporze płacowym i wywalczyć przede wszystkim krótszy czas pracy dla pracowników zmianowych przy pełnym wynagrodzeniu”. Deutche Bahn uznaje, że strajk jest nielegalny. „Wynika to z faktu, że związek zawodowy maszynistów utracił zdolność do negocjacji zbiorowych poprzez założenie spółdzielni pracowników leasingowych” – mówi Deutche Welle Martin Seiler, dyrektor do spraw zasobów ludzkich w Deutche Bahn.

W styczniu strajki zapowiadają również Federalne Stowarzyszenie Transportu Towarowego i Logistyki, i związek pracowników handlu Verdi.

Nie ma mowy o ustępstwach

Rząd obawia się protestów, ale na razie nie ma mowy o dalszych ustępstwach.

„Ostatecznie to rząd musi podejmować decyzje i rządzić, i nie da się w ten sposób zadowolić wszystkich” – powiedział w poniedziałek rano rzecznik niemieckiego rządu.

Ze strony rządu widać też obawę o dalszą radykalizację protestu i jego polityczne konsekwencje.

„Słyszymy o fantazjach na temat przewrotu, organizują się grupy ekstremistyczne, na protestach widać ento-nacjonalistyczne symbole” – mówi w nagranym wideo wicekanclerz i minister gospodarki Robert Habeck z partii Zielonych. W zeszłym tygodniu rolnicy próbowali wtargnąć na prom, na którym przebywał Habeck.

Polityczne konteksty

Polityczny kapitał na proteście będzie próbowała zbić skrajnie prawicowa AfD.

„Niemiecki rząd zapomina o wielu trudnych konsekwencjach jego polityki deindustrializacji” – powiedział w związku z protestami rzecznik AfD i dodał, że jego partia jest gotowa, by przejąć odpowiedzialność za rządzenie. Najbliższe wybory parlamentarne odbędą się w Niemczech w 2025 roku. W sondażach AfD jest dziś drugą partią i ma około 22-25 proc. poparcia.

Szef Niemieckiego Związku Rolników przestrzega jednak przed skrajnymi działaczami, którzy mogą chcieć wykorzystać protest dla swoich interesów.