Dzień na żywo. Afera Funduszu Sprawiedliwości. Kaczyński zeznawał w prokuraturze, policja szuka Romanowskiego

Co się wydarzyło:

Sąd Najwyższy uwzględnił skargę Prawa i Sprawiedliwości na sierpniową decyzję Państwowej Komisji Wyborczej o odrzuceniu sprawozdania finansowego komitetu tej partii za wybory z 2023 r. – przekazał rzecznik Sądu Najwyższego Aleksander Stępkowski.

- Nie można było uznać, że uchwała PKW spełniała kryteria legalności. SN wskazał, że PKW nie sprecyzowała, na czym miałoby polegać spełnienie przesłanek wynikających z kodeksu wyborczego, które pozwoliłoby na odrzucenie sprawozdania finansowego – mówił Stępkowski.

Skargę PiS na decyzję PKW rozpatrywała w środę 11 grudnia na posiedzeniu niejawnym Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Wcześniej tego samego dnia SN odrzucił wniosek PKW o wyłączenie z postępowania sędziów powołanych do SN przez nielegalną neo-KRS.

Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych to nowa izba SN powołana do życia przez Prawo i Sprawiedliwość. Wszystkie osoby orzekające tam są tzw. neosędziami, czyli uzyskały nominacje i awanse zawodowe w procedurze przed Krajową Radą Sądownictwa po 2018 roku.

Jaki jest kontekst:

Pod koniec sierpnia Państwowa Komisja Wyborcza podjęła uchwałę o odrzuceniu sprawozdania finansowego PiS z kampanii wyborczej 2023 roku. Według PKW PiS naruszył postanowienia kodeksu wyborczego na łącznie ponad 3,6 miliona złotych. Wśród wymienionych przez PKW powodów odrzucenia sprawozdania PiS znalazły się m.in. agitacja wyborcza podczas pikników wojskowych, spot reklamowy Ministerstwa Sprawiedliwości i prowadzenie kampanii wyborczej przez pracowników Rządowego Centrum Legislacji.

Decyzja PKW oznaczała, że PiS musi zwrócić do Skarbu Państwa zakwestionowaną sumę, czyli 3,6 mln zł. Po drugie partyjna dotacja, pokrywająca wydatki na kampanię wyborczą, miała zostać pomniejszona jednorazowo o trzykrotność tej kwoty, czyli o 10,8 mln zł. Wreszcie po trzecie: zmniejszona miała zostać partyjna subwencja, wypłacana co rok przez całą kadencję. Przez wszystkie cztery lata PiS miał stracić w związku z tym 43,2 mln zł. Wszystkie te elementy składają się na stratę aż 57,6 mln zł.

To właśnie ta decyzja została dziś zakwestionowana przez SN.

18 listopada PKW podjęła jeszcze jedną uchwałę – tym razem o odrzuceniu sprawozdania finansowego PiS za 2023 rok, co oznaczać ma dla PiS całkowitą utratę subwencji do 2027 roku, czyli aż 77,3 mln złotych (3 x 25,9 mln). Również tę decyzję partia zaskarżyła już do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN. Nie wyznaczono jednak jeszcze terminu posiedzenia w tej sprawie.

Więcej na ten temat w materiale Dominiki Sitnickiej w OKO.press:

Co się wydarzyło?

Ogłoszona dziś decyzja FIFA była spodziewana od mniej więcej roku, gdy Arabia Saudyjska oficjalnie zgłosiła swą kandydaturę do organizacji turnieju a następnie FIFA przyspieszyła procedury związane z wyborem organizatora mundialu w roku 2034. W środę 11 grudnia decyzja została zatwierdzona przez aklamację przez przedstawicieli federacji piłkarskich zrzeszonych w FIFA.

Na potrzeby mundialu Arabia Saudyjska zapowiada m.in budowę 11 stadionów piłkarskich i ogromne inwestycje infrastrukturalne. Ze względu na warunki pogodowe panujące w tym kraju mundial najprawdopodobniej odbędzie się zimą.

Jaki jest kontekst?

Oferta Arabii Saudyskiej dotycząca organizacji mundialu wywołała sprzeciw organizacji broniących praw człowieka z całego świata. Arabia Saudyjska ma liczne problemy z praworządnością i drastycznie ogranicza prawa kobiet i osób LGBT. W kraju obowiązuje kodeks karny oparty na zasadach szariatu.

"Nieodpowiedzialna decyzja FIFA o przyznaniu organizacji Mistrzostw Świata 2034 Arabii Saudyjskiej bez zapewnienia odpowiedniej ochrony praw człowieka narazi wiele istnień ludzkich. Na podstawie jasnych dowodów FIFA wie, że pracownicy będą wykorzystywani, a nawet będą umierać bez fundamentalnych reform w Arabii Saudyjskiej, a mimo to postanowiła iść naprzód. Organizacja ryzykuje poniesieniem dużej odpowiedzialności za wiele naruszeń praw człowieka, które nastąpią” – tak komentował decyzję FIFA cytowany przez Guardiana dyrektor ds sportu i praw pracowniczych Amnesty International Steve Cockburn.

Co się wydarzyło?

Szef rządu ogłosił w środę, że dwie największe polskie prywatne stacje telewizyjne TVN i Polsat zostaną wpisane na listę firm strategicznych, objętych specjalną ochroną ze względu na kluczowe znaczenie dla funkcjonowania infrastruktury państwa.

„Chcę potwierdzić te plotki czy pogłoski o tym, że na Wschodzie odnajdujemy zainteresowanych ewentualnym przejęciem mediów albo wpływaniem na pracę mediów w Polsce. Ta sprawa jest bardzo poważna” – powiedział w środę Donald Tusk uzasadniając swą decyzję.

„Będziemy podejmowali decyzję w tej kwestii w sposób transparentny, one będą także podlegały zaskarżeniom, wszystko będzie jak najbardziej przejrzyste. Ale nie odpuścimy i nie pozwolimy, aby wrogie państwa ingerowały w sposób bezczelny w nasze codzienne życie, w naszą gospodarkę, czy procesy wyborcze” – mówił Tusk, podkreślając, że podobne rozwiązania funkcjonują także w innych państwach Europy Zachodniej.

W środę po południu przychylnie do decyzji premiera odniósł się na platformie X ambasador Stanów Zjednoczonych Mark Brzezinski.

„ W obliczu globalnych wyzwań związanych z obcą, szkodliwą ingerencją ważne jest, aby rządy podejmowały działania na rzecz ochrony swojej strategicznej infrastruktury przed potencjalnymi zagrożeniami dla bezpieczeństwa narodowego.” – napisał Brzeziński.

Jaki jest kontekst?

Z nieoficjalnych doniesień z ostatnich dni wynika, że przedstawiciele amerykańskiej grupy medialnej Discovery będącej właścicielem TVN mogą prowadzić rozmowy o sprzedaży stacji z węgierskim lub węgiersko-czeskim konsorcjum powiązanym z kręgiem polityczno-biznesowym premiera Węgier Viktora Orbana. Doniesienia te cieszyły polską prawicę – od lat związaną politycznym sojuszem z Orbanem – politycy PiS i Suwerennej Polski zacierali ręce, spodziewając się, że sprzedaż TVN będzie skutkowała kompletną zmianą linii redakcyjnej tej telewizji i kompletnie pomijając kwestię jednoznacznie prorosyjskiej postawy zajmowanej w polityce europejskiej i międzynarodowej przez Orbana.

Słowa premiera Donalda Tuska o tym, że „zainteresowanych przejęciem polskich mediów” można znaleźć „na Wschodzie” nie wydają się więc w tym kontekście lapsusem geograficznym, lecz w pełni świadomym nawiązaniem do związków Orbana i jego zaplecza polityczno-biznesowego z Kremlem.

Co się wydarzyło?

Prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński stawił się w środę przed południem w warszawskiej Prokuraturze Okręgowej, by złożyć zeznania dotyczące afery Funduszu Sprawiedliwości. Kaczyński zeznawał jako świadek, ale musiał tłumaczyć się ze słynnego listu, który wysłał do Zbigniewa Ziobry (ówczesnego ministra sprawiedliwości i szefa koalicyjnej wobec PiS partii Solidarna Polska) przed wyborami parlamentarnymi 2019 roku.

W liście Kaczyński zwracał się do Ziobry bardzo bezpośrednio, prosząc go „o natychmiastowe zakazanie kandydatom Solidarnej Polski korzystania z Funduszu Sprawiedliwości w kampanii wyborczej”.

„Do naszej prokuratury wpłynęło zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i między innymi jedną z osób, którą prokurator chce przesłuchać, jest prezes PiS Jarosław Kaczyński”. – mówił wcześniej w rozmowie z PAP rzecznik Prokuratury Okręgowej prok. Piotr Skiba.

„Nic państwu nie mam do powiedzenia” – rzucił wchodząc do prokuratury Kaczyński do zgromadzonych przed budynkiem dziennikarzy.

Około 12 Kaczyński opuścił budynek prokuratury.

Jaki jest kontekst

Jarosław Kaczyński w 2019 roku niewątpliwie obawiał się, że sposób, w jaki ludzie Zbigniewa Ziobry obchodzą się w kampanii wyborczej z Funduszem Sprawiedliwości, może skutkować politycznym skandalem – i w konsekwencji obniżyć wynik PiS. Kaczyński musiał mieć wiedzę o tym, jak dysponowane są środki z Funduszu Sprawiedliwości przez urzędników resortu Zbigniewa Ziobry. Ta wiedza obecnie potrzebna jest prokuraturze. Osobną kwestią jest ustalenie, czy prezes PiS był odpowiedzialny za praktyki podwładnych Ziobry lub czy nie zataił wiedzy o popełnionych w związku z Funduszem Sprawiedliwości przestępcach.

O nieprawidłowościach związanych z Funduszem donosili prezesowi PiS politycy jego partii skonfliktowani z Ziobrą – w Zjednoczonej Prawicy trwała wtedy wewnętrzna wojna o wpływy między stronnikami Ziobry a ludźmi Mateusza Morawieckiego i innymi frakcjami w PiS.

„Zwracam uwagę Pana Ministra, że przypadki, o których już w tej chwili mówi się w środowiskach naszej koalicji, o ile są prawdziwe, mogą przynieść fatalne skutki zarówno z punktu widzenia przebiegu kampanii, jak i ze względów związanych z jej rozliczeniem przed Państwową Komisją Wyborczą. Zmuszony jestem też stwierdzić, że w razie niezastosowania się do sformułowanego w piśmie zalecenia, pełna odpowiedzialność polityczna, a najprawdopodobniej także w innych wymiarach, będzie spoczywała na Panu” – pisał w swoim liście do Ziobry Kaczyński.

Co się wydarzyło?

We wtorek 10 grudnia 2024 roku rosyjskie wojsko zaatakowało Zaporoże. Jeden z pocisków trafił w klinikę medyczną w centrum miasta, uszkodzono też budynki obok, w tym biuro. „Każde takie uderzenie dowodzi, że musimy zwiększyć możliwości naszej obrony powietrznej. Świat ma wystarczająco dużo systemów, aby to zrobić. To mogłoby uratować tysiące istnień ludzkich i sprawić, że rosyjski terror przestanie mieć znaczenie” – napisał w mediach społecznościowych szef zaporoskiej administracji wojskowej Iwan Fedorow.

We wtorek wieczorem lekarzom udało się reanimować jedną z osób, która wcześniej została uznana za zmarłą. Fedorow poinformował również o 16 osobach rannych, większość z nich znajdowała się w stanie ciężkim. Podczas akcji poszukiwawczej w Zaporożu znów wył alarm przeciwlotniczy.

Według pierwszych informacji w ataku zginęło trzy osoby, a pięcioro zostało rannych, ale w środę 11 grudnia zaporoska administracja poinformowała, że niestety bilans ofiar się zwiększył: zginęło sześć osób, 22 zostało rannych.

W nocy ratownicy wyciągnęli spod gruzów dwie kobiety, które znajdowały się pod gruzami przez ponad siedem godzin, czekając na pomoc. Cztery osoby nadal znajdują się w ruinach budynku zniszczonego przez rosyjski pocisk rakietowy. 11 grudnia został ogłoszony w Zaporożu dniem żałoby. W ciągu ostatniej doby Rosjanie uderzyli 268 razy w 10 miejscowościach w obwodzie zaporoskim.

Jaki jest kontekst?

Zbliżamy się do trzeciej rocznicy pełnoskalowej agresji Rosji przeciwko Ukrainie, którą rozpoczęła się 24 lutego 2022 roku, a jej celem według rosyjskiego dyktatora Władimira Putina miała być „demilitaryzacja i denazyfikacja” Ukrainy. Rosjanie codziennie atakują ukraińskie miasta, terroryzują cywili, niszcząc infrastrukturę krytyczną i energetyczną kraju.

Według ostatnich danych Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka od 24 lutego 2022 r. w Ukrainie zginęło co najmniej 12 162 cywilów, w tym 659 dzieci. Co najmniej 26 919 cywilów zostało rannych. W związku z wojną z Ukrainy wyjechało 6,7 mln obywateli, 4,6 mln osób zostało wewnętrznie przesiedlonych. Według stanu na koniec sierpnia 2024 roku Rosja okupowała ponad 27 proc. terytoriów Ukrainy. Pod rosyjską okupacją żyje ok. 6 milionów obywateli, w tym półtora miliona dzieci.

W OKO.press od początku piszemy o rosyjskiej napaści na Ukrainę: