Krótko i na temat: najnowsze depesze OKO.press z Polski i ze świata

„Przeprowadzane zmiany nie służą usuwaniu kogokolwiek z kart historii. Przywracają one spójność wystawie, która pokazuje specyfikę polskiego doświadczenia z fenomenem Polskiego Państwa Podziemnego na czele, prezentując ją na tle porównawczym” – czytamy w deklaracji solidarności z twórcami i dyrekcją Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Na początku kwietnia br. dyrektorem Muzeum II Wojny został prof. Rafał Wnuk. Szybko zapowiedział przywrócenie wystawie stałej poprzedniego kształtu, takiego, „jaki miała ona w momencie otwarcia placówki przez prof. Pawła Machcewicza, pomysłodawcę i pierwszego dyrektora tej placówki, usuniętego ze stanowiska wkrótce potem przez rząd Prawa i Sprawiedliwości”.

Działania w tym kierunku – m.in. usuwanie ekspozycji dotyczących o. Maksymiliana Marii Kolbego czy rodziny Ulmów – zostały źle odebrane przez prawicowych polityków. W sprawę zaangażowali się też politycy PSL.

Więcej o sporze historyczno-politycznym pisał na łamach OKO.press Maciej Sandecki:

29 czerwca Muzeum II Wojny poinformowało, że „do ekspozycji stałej zostaną włączeni o. Maksymilian Kolbe i rodzina Ulmów”. Natomiast „zostaną one zaprezentowane w sposób godny, rzetelny i zgodny z najnowszymi badaniami”.

W deklaracji solidarności naukowcy wyrażają sprzeciw wobec prowadzonej nagonki na twórców i obecne kierownictwo muzeum.

„Z żalem dostrzegamy, że część liderów rządzącej koalicji, która doszła do władzy na fali sprzeciwu wobec tendencji autorytarnych poprzedników, nie tylko nie stanęła w obronie atakowanych badaczy, ale przyznała rację atakującym, poddając się »patriotycznemu» szantażowi emocjonalnemu ze strony PiS” – utrzymują naukowcy. „Apelujemy do nich o wycofanie się z tego stanowiska i poszanowanie autonomii historii, kultury i nauki, które zapowiadali przed wyborami”.

Źródło: Więź.pl

Podczas wieczornego głosowania radnym sejmiku małopolski znów nie udało się wybrać marszałka. Mimo większości, 21 z 39 mandatów, PiS nie jest w stanie przepchnąć kandydatury Łukasza Kmity. Kandydat Kaczyńskiego zebrał 16 głosów (podczas porannej sesji było ich 14).

Wystawiony przez opozycję, Trzecią Drogą i Koalicję Obywatelską, Krzysztof Klęczar uzyskał poparcie 19 osób.

Impas trwa. Kolejną sesję zaplanowano we wtorek 2 lipca. Przewodniczący sejmiku Jan Duda już wcześniej zapowiedział, że radni będą głosować do skutku. „Jeśli na tej sesji nie wybierzemy nowego marszałka, to zamknę ją i po pół godziny rozpocznę kolejną, na której wybór zostanie powtórzony” – mówił Duda.

Ale czas się kurczy. Zgodnie z przepisami, marszałek województwa musi zostać wyłoniony w ciągu trzech miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów. Termin upływa za tydzień, 9 lipca. Jeśli do tego czasu każde kolejne głosowanie zakończy się fiaskiem, Małopolskę czekają przedterminowe wybory. A to oznacza, że skłócony w regionie PiS ryzykuje utratę większości.

Co nas czeka we wtorek?

Kandydat zgłoszony przez Trzecią Drogą i KO zapowiedział, że z rywalizacji o fotel marszałka się wycofa.

"Raz jeszcze bardzo serdecznie dziękuję za wszystkie oddane na mnie głosy. Niniejszym oświadczam, że projekt, z którym wyszliśmy został przetestowany. Uzyskał wynik przyzwoity, jednak nie uzyskał akceptacji – stwierdził Krzysztof Klęczar podczas sesji sejmiku województwa.

„W związku z powyższym w dalszym ciągu ja ścigał kolegi Kmity nie będę i jestem głęboko przekonany, że już niedługo większość sejmikowa zgłosi kandydata na marszałka, który uzyska szeroką aprobatę i nie będzie to moja skromna osoba” – dodał.

W poniedziałek 1 lipca 2024 amerykański Sąd Najwyższy uznał, że były prezydent Donald Trump jest objęty „absolutnym” immunitetem w zakresie swoich podstawowych uprawnień konstytucyjnych. Jednocześnie przyznał, że immunitet, chroniący przed zarzutami karnymi, nie obejmuje działań, które byli prezydenci podejmują w celach prywatnych. O tym, które działania Trump podejmował oficjalnie i nieoficjalnie ma zdecydować sąd okręgowy.

Komentatorzy zgodnie uznają, że poniedziałkowy wyrok Sądu Najwyższego opóźni federalną sprawę karną przeciwko Trumpowi. Były prezydent miał być sądzony w Waszyngtonie za organizację spisku mającego na celu podważenie wyniku wyborów z 2020 roku i powstrzymanie przekazania władzy po przegranej Republikanów. Według prokuratora Jacka Smitha ówczesny prezydent celowo „wzniecał niepokój” w społeczeństwie oraz naciskał na władze stanowe, by te doprowadziły do zmiany wyników w kluczowych stanach, takich jak Arizona, Pensylwania, Georgia, Michigan i Wisconsin. Kulminacją działań Trumpa miał być szturm jego zwolenników na Kapitol.

Objęcie Trumpa częściowym immunitetem i scedowanie sprawy do sądów niższych instancji uniemożliwi osądzenie kandydata Republikanów przed listopadowymi wyborami.

„Wielkie zwycięstwo naszej konstytucji i demokracji. Jestem dumny z bycia Amerykaninem” – napisał w mediach społecznościowych Donald Trump.

„Król stojący ponad prawem”

Orzeczenie wydała szóstka konserwatywnych sędziów. Zdania odrębne zgłosiły trzy, liberalnie zorientowane osoby.

Sędzia Sonia Sotomayor stwierdziła, że wyrok czyni z Donalda Trumpa „króla stojącego ponad prawem”. Nowy immunitet urzędniczy jest według niej jak „naładowana broń” – może służyć każdemu prezydentowi, który będzie chciał przedłożyć własny interes polityczny lub finansowy ponad dobro narodu. Sotomayor twierdzi, że zgodnie z sentencją wyroku, prezydent, wykorzystując oficjalne uprawnienia w jakikolwiek sposób, nawet do przyjęcia łapówki czy przeprowadzenia zamachu stanu, może być chroniony przed postępowaniem karnym.

Ketanji Brown Jackson w zdaniu odrębnym napisała, że jej konserwatywni koledzy „odrzucają” od dawna obowiązującą w USA zasadę, że „nikt nie stoi ponad prawem”. „Ta podstawowa zasada od dawna zapobiega przekształcaniu się naszego narodu w despotyzm” – oświadczyła Jackson. „Jednak Trybunał zdecydował się teraz opuścić poręcze prawa dla jednej niezwykle potężnej kategorii obywateli: każdego przyszłego prezydenta, który ma wolę lekceważenia ustalonych granic Kongresu”.

1 lipca 2024 roku odbyła się kolejna sesja sejmiku województwa małopolskiego. Radni mieli wybrać marszałka województwa. Kandydowali zgłoszony przez PiS Łukasz Kmita oraz obecny wojewoda Krzysztof Jan Klęczar z ramienia Trzeciej Drogi i KO. Po wyborach samorządowych większość w regionie zdobyło Prawo i Sprawiedliwość, uzyskując 21 z 39 mandatów. KO dysponuje 12 głosami, PSL – ma cztery mandaty, a Polska 2050 – dwa.

W poniedziałkowym głosowaniu Kmitę poparło zaledwie 14 radnych, Klęczara – 18. Reszta głosów była nieważna

Łukasz Kmita (wojewoda Małopolski w latach 2020-2023) został namaszczony przez prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego. Ale lokalni radni podzielili się na dwie frakcje, w poniedziałkowym głosowaniu aż siedem osób, nazywanych „buntownikami”, wstrzymało się od głosu.

„Myśmy do tej pory nie zgłaszali kandydata na marszałka, bo stwierdziliśmy, że skoro PiS wygrał wybory, to niech PiS wybierze marszałka. Dziś mówimy dość. Dość zabawy Małopolską – komentował Stanisław Sorys z klubu Trzecia Droga – PSL.

Ta ryzykowna gra w lokalnych strukturach PiS może się skończyć przy urnach wyborczych. Zgodnie z przepisami, marszałek województwa musi zostać wybrany w ciągu trzech miesięcy od dnia ogłoszenia wyników wyborów. Ten termin upływa 9 lipca. Wówczas Małopolskę czekają przedterminowe wybory.

O wystawieniu listu gończego za Waldemarem Bonkowskim poinformował sędzia Mariusz Kaźmierczak, rzecznik prasowy Sądu Okręgowego w Gdańsku. „Oznacza to, że od tego momentu pan Bonkowski jest poszukiwany na terenie całego kraju przez wszystkie jednostki policji” – podkreślił.

Prawomocny wyrok sądu w głośnej sprawie o znęcanie się nad psem ze szczególnym okrucieństwem zapadał w kwietniu 2024 roku. Byłemu senatorowi postawiono zarzut „znęcania się nad psem ze szczególnym okrucieństwem w ten sposób, że przywiązał zwierzę do haka holowniczego samochodu, ruszył i zwiększając prędkość, tak że pies nie nadążył, przewrócił się i był ciągnięty”. Do zdarzenia doszło w marcu 2021 roku. Pies, w wyniku poniesionych obrażeń, zmarł.

Od początku polityk związany z PiS twierdził, że jest niewinny i padł ofiarą politycznej nagonki. Sąd I instancji skazał Waldemara Bonkowskiego na rok więzienia w zawieszeniu na trzy lata. Sąd drugiej instancji zasądził łagodniejszą karę: trzy miesiące bezwzględnego więzienia i rok ograniczenia wolności polegającego na wykonywaniu prac społecznych w określonym wymiarze godzinowym.

Jak podaje Polska Agencja Prasowa, skazany nie stawił się do zakładu karnego. A policji nie udało się ustalić jego miejsca pobytu.