Wybory 2023 na żywo. Duda o szkodliwych sojuszach, narodowcy o komunistach. Kaczyński o zawsze złych Niemcach

Lider partii Razem Adrian Zandberg wyjaśniał motywy rezygnacji swojej formacji z uczestnictwa w tworzeniu rządu. Ugrupowanie nie chciało objąć żadnego ministerialnego stanowiska, mimo że była taka możliwość. Jednocześnie parlamentarzyści Razem pozostają w klubie razem z posłami Nowej Lewicy, której przedstawiciele wejdą do rady ministrów.

„Kilka spraw było dla nas kluczowych” – wyjaśniał Zandberg wyjaśniając, że rozeszło się o podział środków na poszczególne cele nowej koalicji. – „Nie mogę objąć stanowiska wiedząc, że nie dowiozę swoich obietnic” – mówił Zandbeg. Kluczowe miały być rozbieżności w sprawie finansowania nauki i szkolnictwa wyższego, jednego procenta PKB przeznaczonego na budownictwo mieszkaniowe i 8 proc. PKB na ochronę zdrowia. – „Razem nie wyśle swoich polityków do Rady Ministrów i Razem nie wejdzie do rządu, ale wesprzemy jego powołanie i wotum zaufania. Uważamy, że ta zmiana powinna nadejść szybko” – mowił Zandberg.

W przeddzień podpisania umowy koalicyjnej przez Koalicję Obywatelską, Trzecią Drogę i Lewicę Rada Krajowa partii Razem przyjęła uchwałę, według której partia nie wejdzie do rządu Donalda Tuska. Jednocześnie Razem poprze nowy rząd.

„Moje źródła podkreślają, że w negocjacjach koalicyjnych przepadło b. dużo postulatów Razem” – napisał Ryszard Łuczyn z Polityki Insight, który na portalu X (dawniej Twitter) jako pierwszy poinformował o uchwale Razem.

Łuczyn wymienia następujące postulaty Razem, które miały przepaść w rozmowach koalicyjnych: „depenalizacja aborcji, ułatwienia dla związków zawodowych skrócenie czasu pracy, walka ze śmieciówkami, pełnopłatne chorobowe, 8% PKB na zdrowie, 3% na naukę, 1% na mieszkania”.

Razem i Nowa Lewica wspólnie w Sejmie

W poprzedniej kadencji parlamentu Razem i Nowa Lewica (czyli partia powstała z połączenia SLD i Wiosny) tworzyły wspólny klub. Teraz ma być tak samo. Do Sejmu dostało się 26 posłanek i posłów Lewicy, z czego siedmioro z Razem.

O tym, jak wyglądają wewnętrzne relacje w Lewicy po wyborach i jak nakładają się na negocjacje rządowe, pisaliśmy tutaj:

Lewica straciła poparcie w porównaniu do wyborów w 2019 roku. Wówczas uzyskała 12,56 proc., a do Sejmu wprowadziła 49 posłanek i posłów. W 2023 roku poparcie Lewicy wyniosło tylko 8,6 proc., co dało 26 posłanek i posłów. Wśród nich jest siedmioro posłów i posłanek Razem. Co znaczy, że podczas gdy cała Lewica straciła, Razem zwiększyło sejmowy stan posiadania.

Prezes PiS Jarosław Kaczyński w wywiadzie dla Polskiej Agencji Prasowej ogłosił, że nowy szef partii zostanie wybrany w 2024 roku. „Sądzę, że nie może być to ktoś z krótkim stażem w naszej partii. Musi być to ktoś młodszy ode mnie o pokolenie, sprawdzony w ogniu i lodowatej wodzie. U nas tacy ludzie są” – tłumaczył Kaczyński.

Negocjacje z PSL? „To zadanie realizowane w ciszy”

Prezes PiS pytany o szanse utworzenia rządu, stwierdził, że trzeba walczyć do końca, a misja premiera Mateusza Morawieckiego nie jest „straceńcza”.

„Najwyżej może się skończyć tym, że nie uda się uzyskać wotum zaufania, co w demokracji nie jest niczym szczególnym. Ta misja będzie odwoływała się do faktów, do sytuacji w Unii Europejskiej. Będzie się odwoływała do realnych interesów formacji politycznych, które niekoniecznie muszą być zbieżne z interesami PO. Ostateczne decyzje co do oceny interesów podejmują szefowie tych formacji” – mówił Kaczyński.

O łowieniu koalicjantów i ewentualnych negocjacjach, Kaczyński nie chciał mówić za dużo. „Nie chcę spekulować. To zadanie, które jest realizowane w ciszy. Tylko pod tym warunkiem może być efektywne” – stwierdził prezes PiS

A jeśli PiS przyjdzie być opozycją? „Będziemy na pewno opozycją zorganizowaną i plan tej organizacji już jest, ale jak to będzie dokładnie wyglądało? Proszę o chwilę cierpliwości, bo to plan na wypadek, gdyby nie udało się powołać rządu z naszym udziałem” – apelował Kaczyński.

Nowy europejski bolszewizm przeciwko wolności

Pytany o „pyrrusowe zwycięstwo” PiS w wyborach, Kaczyński odpowiadał, że przyjdzie czas na analizy i rozliczenia. „Powtórzyła się sytuacja z 2007 – nasi przeciwnicy zdołali medialnie zafałszować obraz rzeczywistości, wywołali odruch dużej części społeczeństwa przeciwko nam. Robili to metodami bardziej brutalnymi i wulgarnymi niż wówczas” – oceniał prezes PiS.

Kaczyński był też pytany o sprawę uchylenia immunitetów w Parlamencie Europejskim. Chodzi o europosłów PiS Tomasza Porębę, Beatę Kempę, Patryka Jakiego i Beatę Mazurek, którzy staną przed sądem oskarżeni o propagowanie rasistowskich treści w spocie wyborczym PiS z 2018 r.

„To jest po prostu skandal. To pokazuje, jaki będzie zakres wolności w Europie, którą niektórzy próbują budować. (...) Chodzi o to, kto jest po której stronie tej rewolucji neomarksistowskiej, tego nowego bolszewizmu – ten jest zwolniony od wszelkiej odpowiedzialności, a kto jest przeciwny – jak to się za młodych lat w Warszawie mówiło – za »cichy chód po ulicy« skazany” – stwierdził Kaczyński.

W czwartek późnym wieczorem Włodzimierz Czarzasty przekazał, że negocjacje pomiędzy Koalicją Obywatelską, Trzecią Drogą i Lewicą zostały zakończone. Umowa koalicyjna ma zostać parafowana w piątek, 10 listopada o godzinie 12:00. „Wszystko mamy dogadane” – mówił dziennikarzom Czarzasty.

Kto marszałkiem i wicemarszałkiem?

Krzysztof Gawkowski w porannej rozmowie na antenie RMF FM podkreślił, że skład rządu poznamy za trzy, cztery tygodnie. „Dzisiaj będziemy mówili o tym, jaka jest mapa programowa, co jest najważniejsze dla przyszłej koalicji, jak ma wyglądać podział stanowisk w prezydium Sejmu i Senatu” – stwierdził Gawkowski.

Przyszła koalicja rządząca miała porozumieć się w sprawie rotacyjności marszałków obu izb parlamentu. Pracami Sejmu przez pierwsze dwa lata, do czasu wyborów prezydenckich, będzie kierować lider Polski 2050 Szymon Hołownia. Po dwóch latach zmieni go Włodzimierz Czarzasty. W Senacie rządzić będzie Małgorzata Kidawa-Błońska, a zastąpi ją kolega z KO. Jak pisze Gazeta Wyborcza, najprawdopodobniej będzie to Rafał Grupiński, choć w grze jest też nazwisko dotychczasowego marszałka Senatu Tomasza Grodzkiego.

Wicemarszałkami w Sejmie mają zostać wspomniany już Włodzimierz Czarzasty z Lewicy, Piotr Zgorzelski z PSL oraz Monika Wielichowska z PO.

Co z aborcją w umowie koalicyjnej?

Jak pisaliśmy w OKO.press, do ostatniej chwili liderzy KO, Trzeciej Drogi i Lewicy dyskutowali o wpisaniu do umowy koalicyjnej kwestii aborcji. To sprawa, która najmocniej dzieli przyszły rząd.

Wiadomo, że nie ma szans, by w umowie znalazł się zapis dotyczący liberalizacji prawa do przerywania ciąży. Liderzy Koalicji Obywatelskiej i Lewicy mieli jednak naciskać, by wpisać w dokument gwarancje dotyczące „bezpieczeństwa kobiet”.

„My mamy dzisiaj udział i to mniejszościowy w tej koalicji, wygrała Platforma, a tak naprawdę Trzecia Droga ma dzisiaj pakiet taki, który pozwala jej powiedzieć, że na coś się nie zgadza. To jest tak, że jednak ktoś wygrał te wybory. Lewica tematów prawno-człowieczych nie odłoży, ale Czarzasty powiedział prawdę. W Sejmie jest taka większość, w której większość jednak ma przekonanie, że nie powinniśmy tego robić” – komentował Krzysztof Gawkowski na antenie RMF FM.

„Lewica w tej sprawie była bezkompromisowa. Myślę, że nie ma mocniejszych deklaracji, niż wczoraj, które Lewica wygłosiła na spotkaniu, niż kiedykolwiek na wiecu pan słyszał” – dodał. „My będziemy to mówili na pierwszym posiedzeniu Sejmu, ale to nie znaczy, że zmienią się w swoim horyzoncie praw człowieka czy myślenia o państwie, czy światopoglądu partnerzy z Trzeciej Drogi”.

Wiele sukcesów Lewicy?

Gawkowski dodał, że w umowie koalicyjnej udało się uregulować sprawy dotyczące polityki mieszkaniowej. „I my jesteśmy zadowoleni, bo postulaty, które proponowała Lewica, są wpisane” – dodał.

Przypomnijmy, że obietnica wyborcza Lewicy to pomysł budowy 300 tys. mieszkań pod tani najem. Koncepcja KO, choć uwzględniała inwestycje w mieszkania komunalne, opierała się na logice rynkowej: dopłaty do kredytów hipotecznych (tzw. kredyt 0 proc.) oraz czynszów.

„Bardzo dużo jest sukcesów Lewicy w tej umowie, ja jestem naprawdę z niej zadowolony. Uważam, że w politykach społecznych, ale i prawno-człowieczych, żeby była też jasność, Lewica zapisała tam bardzo dużo mocnych haseł, które przez ostatnie 8 lat nawet nie mogły się w atmosferze żadnej pojawić, a tutaj będą” – dodał Gawkowski.