0:00
0:00

0:00

Pytając w sondażu IPSOS o "osobiste" i "polityczne" oczekiwania wobec 2018 roku spodziewaliśmy się innych wyników. Nie myśleliśmy, że Polacy są aż takimi optymistami co do swego życia osobistego (opisanego jako "rodzina, przyjaciele, praca"), a zwłaszcza nie spodziewaliśmy się wręcz hurraoptymizmu po ludowym elektoracie PiS. Zaskoczył nas także porażający "pesymizm polityczny" zwolenników opozycji, zwłaszcza w kontraście z - znowu - powszechnym w elektoracie PiS przekonaniem, że w polityce też będzie super, cokolwiek to dla nich znaczy.

Ale po kolei.

Nadzieje Polek i Polaków na udane życie prywatne okazały się znacznie większe niż oczekiwania wobec tego, co się zdarzy w życiu publicznym (na wykresie pominęliśmy odpowiedź "trudno powiedzieć").

IPSOS Styczeń 2018 Dobre i złe z życiu prywatnym i polityce w 2018 roku
IPSOS Styczeń 2018 Dobre i złe z życiu prywatnym i polityce w 2018 roku

Udane życie prywatne

Polacy i Polki masowo (79 proc.) oczekują, że ich życie osobiste w 2018 roku będzie udane, tylko 11 proc. obawia się, że przydarzy im się więcej złego niż dobrego.

Można było oczekiwać, że ludowy elektorat PiS - z relatywnie dużym udziałem ludzi starszych i gorzej wykształconych, a więc uboższych - będzie miał mniej "optymizmu prywatnego" niż bardziej inteligencki elektorat liberalnej opozycji czy młodsi wyborcy Kukiz'15.

Pewien ślad tych zależności wystąpił, bo optymizm było nieco rzadszy (71 proc.) wśród osób w wieku 60 plus oraz z wykształceniem podstawowym (68 proc.). Ale identyfikacja z partią władzy najwyraźniej niweluje takie efekty, bo

  • elektorat PiS niemal w komplecie spodziewa się, że rok 2018 będzie udany z perspektywy osobistej (ilustracja do tekstu pokazuje na proporcje: 89 proc. optymistów do 3 proc. pesymistów).
IPSOS Styczeń 2018 Co nas czeka w 2018 elektoraty partyjne
IPSOS Styczeń 2018 Co nas czeka w 2018 elektoraty partyjne

Jak widać na wykresie:

  • zwolennicy Kukiz'15 są optymistyczni tak jak ludzie PiS (90 proc. kontra 6 proc.), co może wiązać się z tym, że poparcie tej partii jest szczególnie wysokie wśród najmłodszych;
  • wśród zwolenników PSL jest aż 29 proc. pesymistów, co może się wiązać z nieco starszym wiekiem i nadreprezentacją ludzi z najmniejszych miast (ale prawdę mówiąc nie do końca rozumiemy ten wynik);
  • w pozostałych elektoratach przewaga optymistów jest czterokrotna, a w Partii Razem - nawet sześciokrotna.

Euforia PiS, depresja opozycji

Wykres optymizmu dotyczącego życia politycznego wygląda zupełnie inaczej. Kluczowe są afiliacje partyjne.

IPSOS Styczeń 2018 Dobre i złe w 2018 w polityce
IPSOS Styczeń 2018 Dobre i złe w 2018 w polityce

Jak widać na wykresie, wśród wyborców:

  • PiS optymistów jest 18 razy WIĘCEJ niż pesymistów;
  • Kukiz'15 - 1,9 razy więcej;
  • Wolność - optymistów jest 2,0 razy MNIEJ niż pesymistów;
  • PSL i .N - 2,2 razy mniej;
  • PO - 2,7 razy mniej;
  • SLD - 2,8 razy mniej;
  • Razem - aż 5,6 razy mniej (czyli - dokładnie odwrotnie niż z "optymizmem prywatnym").

Wyniki oddają nastroje wyborców opozycji po sondażowych sukcesach PiS i głośnej wpadce posłów i posłanek PO i .N w głosowaniu (czy raczej - niegłosowaniu) nad odesłaniem projektu "Ratujmy kobiety" do dalszej pracy w komisji. Taki pesymizm polityczny jest tym bardziej niebezpieczny, że wyraża nie tylko niewiarę we własną formację, ale może też działać na zasadzie samospełniającej się przepowiedni i np. zmniejszać motywację do udziału w wyborach samorządowych 2018.

Przeczytaj także:

Jak widać - wyborcy PiS w ogromnej większości są przekonani, że 2018 rok przyniesie same dobre rzeczy, zarówno w ich życiu prywatnym, jak publicznym. Z jednej strony jest to dowód dobrego morale i satysfakcji z działań własnej partii i rządu, z drugiej stwarza jednak klimat wielkich oczekiwań, że nastąpi dalsza poprawa sytuacji.

A to dla władz oznacza ryzyko, że zatrzymanie, czy nawet spowolnienie poprawy sytuacji materialnej może zostać odebrane jako rozczarowanie.

Tymczasem trudno np. oczekiwać dalszego spadku bezrobocia, a w każdym razie utrzymania tempa spadku od marca do grudnia 2017 (wg GUS z poziomu 8.0 proc. do 6,5 proc.). Podobnie wzrost zarobków w tempie 14 proc. w dziewięć miesięcy: od marca (4352 zł, średnia w sektorze przedsiębiorstw) do grudnia (4974 zł) z pewnością osłabnie. Nie widać też szans na jakikolwiek program prospołeczny o skali 500 plus.

Kuchciński miał prawie rację!

Podczas opłatkowego spotkania dla 800 członków i sympatyków PiS na Podkarpaciu marszałek Sejmu Marek Kuchciński oznajmił 21 stycznia, że "rok 2017 obfitował w liczne sukcesy w wielu dziedzinach: od sportu po gospodarkę". I dalej:

Miarą tej pozytywnej oceny minionych miesięcy jest nienotowany od 2007 roku poziom optymizmu w życiu społecznym, życiu rodzinnym i publicznym, jaki odnotowujemy w Polsce. Można śmiało powiedzieć, że Polacy są optymistami.

Spotkanie opłatkowe PiS na Podkarpaciu,21 stycznia 2018

Sprawdziliśmy

Prawie prawda. W życiu publicznym optymistami są już tylko zwolennicy PiS

Jak widać z naszego sondażu, optymizm Polaków dotyczy przede wszystkim ich życia osobistego, a nadzieje związane z życiem publicznym są uzależnione od poglądów politycznych. Marszałek, jako PiS-owiec jest zapewne optymistą, ale to nie znaczy np. że podobną optymistką jest wicemarszałkini Małgorzata Kidawa-Błońska z PO.

Polacy zresztą zawsze byli większymi optymistami w sprawach osobistych niż publicznych. W sondażu CBOS z grudnia 2017, do którego nawiązywał Kuchciński, zarówno oceny mijającego roku, jak i nadzieje na 2018 rok były wyższe w odniesieniu do życia osobistego, własnej rodziny czy zakładu pracy niż wobec Polski lub świata.

Sondaż IPSOS dla OKO.press 12-14 stycznia 2018, metodą CATI (telefonicznie), na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie 1017 osób. Ten sondaż mogliśmy zamówić - po kilkumiesięcznej przerwie - dzięki większym wpłatom Czytelników i Czytelniczek w grudniu 2017. Dziękujemy.

;
Na zdjęciu Piotr Pacewicz
Piotr Pacewicz

Założyciel i redaktor naczelny OKO.press (2016-2024), od czerwca 2024 redaktor i prezes zarządu Fundacji Ośrodek Kontroli Obywatelskiej OKO. Redaktor podziemnego „Tygodnika Mazowsze” (1982–1989), przy Okrągłym Stole sekretarz Bronisława Geremka. Współzakładał „Wyborczą”, jej wicenaczelny (1995–2010). Współtworzył akcje: „Rodzić po ludzku”, „Szkoła z klasą”, „Polska biega”. Autor książek "Psychologiczna analiza rewolucji społecznej", "Zakazane miłości. Seksualność i inne tabu" (z Martą Konarzewską); "Pociąg osobowy".

Komentarze