Polskie zdrowie zagrożone. Zamknięta nocna pomoc lekarska, jeden lekarz na kilka oddziałów. Ministerstwo bez pomysłu, co robić

Już od 1 stycznia polski system ochrony zdrowia odczuwa efekty... pracy młodych lekarzy zgodnej z kodeksem pracy.

Weszły w życie wypowiedzenia klauzul opt-out, co oznacza, że lekarze rezydenci będą pracować maksymalnie 48 godzin tygodniowo. Efekt? Nie ma kim obsadzać dyżurów.

Na pierwszy ogień poszedł tzw. NPL, czyli Nocna i Świąteczna Pomoc Lekarska, która w zamyśle miała odciążyć szpitalne oddziały ratunkowe. Tam najtrudniej będzie dostać się do lekarza.

W Rzeszowie Szpital Kliniczny nr 1 ogłosił, że w styczniu 2018 przez osiem dni nie będzie przyjmował chorych w ramach NPL.

Jedna z rezydentek tego rzeszowskiego szpitala powiedziała OKO.press: "Na razie udało się obstawić wszystkie dyżury na oddziałach – ciężar wzięli na siebie specjaliści, którzy w większości popierają nasz protest. Problem jest właśnie z NPL-em – jeśli trafi do nas nocny pacjent, który nie kwalifikuje się na SOR (Szpitalny Oddział Ratunkowy), będzie odsyłany do innych placówek".

Zdaniem lekarki, ta sytuacja pokazuje, jak "nieprzygotowana jest reforma i jak bardzo minister Radziwiłł nie zna realiów opieki doraźnej".

Inny rezydent zapewnia: "Nigdy nie podpisałem opt-outu, ale w ramach protestu zrezygnowałem z zatrudnienia w dodatkowych miejscach pracy – czyli np. w NPL-u i na SOR-ze".

Dyrekcja szpitala w Stargardzie rozwiesiła ogłoszenia, że pilnie zatrudni lekarzy do pełnienia dyżurów na tym oddziale.

Klauzulę opt-out wypowiedziało 5 tysięcy lekarzy

Rezydenci wymieniają się informacjami:

• Szpital Wojewódzki w Opolu - na urazowej części SOR i ortopedii dyżury rozpisane (przez ordynatorów). Ignorują wypowiedziane opt-outy. Batalia o to trwa. Gdyby grafik był ułożony zgodnie z prawem, brakłoby obsady na około 10 dyżurów na SOR";
• "Izba Przyjęć - szpital Barlickiego, Łódź. Okres Świąt Bożego Narodzenia i przełomu roku był potężnym problem. Dyrekcja chodziła po pokojach lekarskich prosząc o obsadę Izby kogokolwiek. Teraz szereg dni nieobsadzonych w styczniu". Pediatrka z Barlickiego pisze :

• W Bielsku-Białej zawieszono funkcjonowanie izby przyjęć w Centrum Onkologii;
• W Oleśnie zawieszono funkcjonowanie oddziału wewnętrznego;
• w Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi dyżurować będzie jeden lekarz na kilku klinikach jednocześnie, a grafiki dyżurów na styczeń cały czas nie są obsadzone.

To dopiero początek. Jak szacują rezydenci, klauzule opt-out wypowiedziało prawie 5 tysięcy lekarzy w całej Polsce, rezydentów i specjalistów.

Dlaczego brakuje lekarzy na dyżurach?

Podpisując klauzulę, lekarze wyrażali zgodę na wyłączenie się spod rygoru przepisów kodeksu pracy ograniczającego tygodniowy czas pracy do 48 godzin. Teraz wycofali taką zgodę.

Rezygnacja z op-out to kolejna – po głodówce – forma protestu medyków, którzy domagają się od rządu zwiększenia nakładów na zdrowie do 6,8 proc. PKB. Kolejna runda negocjacji lekarzy z rządem 21 grudnia 2017 zakończyła się fiaskiem. Na 3 stycznia zwołano nadzwyczajne posiedzenie sejmowej Komisji Zdrowia.

Skąd się wzięło 48 godzin pracy lekarza? Zgodnie z kodeksem pracy w Polsce obowiązuje 8-godzinny dzień pracy przez pięć dni w tygodniu. Kodeks dopuszcza jeszcze maks. 8 godzin nadliczbowych. Tak więc tygodniowy czas pracy nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Młodym lekarzom dawało to wyższe zarobki, ale ich przepracowanie stanowi zagrożenie dla pacjentów. Często przystępowali do trudnych zabiegów czy operacji po 20-30 godzinach nieprzerwanej pracy.

Ministerstwo nie ma pomysłu na rozwiązanie kryzysu

Odpowiedzią ministra Radziwiłła na protesty jest projekt rozporządzenia, które pozwala dyrektorom szpitali zlecić lekarzom dyżurowanie na kilku oddziałach w tym samym czasie.

Maciej Hamankiewicz, prezes Naczelnej Izby Lekarskiej komentował:

Oświadczenie Związku Zawodowego Anestezjologów jest dosadniejsze: rozporządzenie ministra Radziwiłła „w drastyczny sposób zwiększy ryzyko oraz częstość wystąpienia zdarzeń niepożądanych u hospitalizowanych pacjentów, spowodowanych brakiem odpowiedniej liczby personelu medycznego”.

Anestezjolodzy zapowiadają też, że będą zgłaszać do prokuratury i opinii publicznej wszystkie uszczerbki na zdrowiu i zgony pacjentów spowodowane zbyt małą liczbą personelu medycznego.

Innym pomysłem ministra na rozwiązanie sytuacji jest tzw. system pracy równoważnej, czyli lekarz pracujący więcej w styczniu, będzie miał mniej dyżurów w lutym. Pozostaje jednak pytanie: jeśli już teraz jest problem z obsadzeniem dyżurów, to kto w związku z tym będzie nas leczył w lutym i w marcu? Młodzi lekarze zapowiadają, że będą protestować do skutku.