Nie publikujecie sprostowań, nie wpuszczamy na konferencję. Służby prasowe MON walczą z OKO.press

W tekście „PO: Macierewicz może użyć Wojsk Obrony Terytorialnej przeciwko Polakom” pisałem, że posłowie Platformy Obywatelskiej przesadzają w interpretacji ustawy o WOT strasząc, że daje ona rządowi możliwość używania wojska - w tym Wojsk Obrony Terytorialnej - przeciwko własnym obywatelom.

Po publikacji dostałem od Katarzyny Jakubowskiej - do wczoraj p.o. rzecznika prasowego Ministerstwa Obrony Narodowej - e-mail z żądaniem sprostowania. Rzeczniczka wiadomość zakończyła ostrzeżeniem: „Rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji na temat WOT jest świadomym działaniem na szkodę systemu bezpieczeństwa państwa”.

W MON nie spodobały się pierwsze zdania tekstu, które brzmiały następująco: „Rzecznik Platformy Obywatelskiej alarmuje, że ustawa o Wojskach Obrony Terytorialnej dopuszcza użycie ich >przeciwko Polakom<. To prawda, ale tylko w wyjątkowych okolicznościach."

OKO.press nie opublikowało sprostowania MON. W tekście wyjaśniłem, że zgodnie z ustawą o WOT jednym z celów obrony terytorialnej będzie prowadzenie działań antyterrorystycznych. Gdyby ataku terrorystycznego dopuścili się Polacy, WOT mogłyby być użyte przeciwko nim - pod warunkiem, że prezydent wcześniej wprowadziłby stan wojenny lub wyjątkowy.

Zaproszenie na konferencję...

Dwa tygodnie później na stronie MON pojawiło się zaproszenie na konferencję prasową - w środę, 7 grudnia 2016, o godzinie 11:00, w podwarszawskiej Zielonce. Według MON konferencja miała być okazją do rozmowy ministra Antoniego Macierewicza z kierownictwem resortu i Sił Zbrojnych. Przede wszystkim o Wojskach Obrony Terytorialnej. Po spotkaniu zapowiedziano pokaz Jednostki Wojskowej Komandosów z Lublińca, której szefem był do niedawna obecny dowódca WOT - gen. bryg. Wiesław Kukuła.

Na stronie resortu podano adres e-mail, na który dziennikarze mogli przesyłać prośby o akredytacje oraz informację, że chętnym MON zapewni transport autokarem, który odjedzie spod budynku ministerstwa o 9:30.

Dodatkowo zadzwoniłem pod wskazany w ogłoszeniu numer, by upewnić się, że prośba zostanie zaakceptowana. - To nie ja odpowiadam za akredytacje. Jeśli koledzy będą mieli jakieś wątpliwości, skontaktują się z panem - uspokajał Artur Wróbel z Oddziału Mediów Centrum Operacyjnego MON.

Dzień przed konferencją - czyli we wtorek, 6 grudnia - próbowałem dalej. Przed południem pracownica biura prasowego MON nie potrafiła odpowiedzieć, czy dostanę akredytację, ale zapewniła mnie, że osoba odpowiedzialna do mnie oddzwoni. Po piętnastej w ministerstwie odebrał ktoś inny: „Decyzja w pańskiej sprawie nie została jeszcze podjęta. To dosłowny cytat. Nic więcej nie jestem w stanie powiedzieć” - usłyszałem. Poprosiłem, by odpowiedź - gdy już zapadnie - przesłano mi na piśmie.

"Nie odmowa, a limit miejsc"

7 grudnia o 8 rano (czyli na półtorej godziny przed planowanym odjazdem autokaru do Zielonki) zadzwoniłem do Dagmary Jarosławskiej, zastępczyni szefa Oddziału Mediów MON, która koordynowała organizację konferencji. Zapytałem, czy zostanę wpuszczony do autokaru i na konferencję.

- Jeśli nie otrzymał pan potwierdzenia, to oznacza, że tego potwierdzenia nie ma - odpowiedziała Jarosławska.

- Czyli jest odmowa? - dopytywałem.

- Nie wiem, czy odmowa. Po prostu jest limitowana liczba miejsc - usłyszałem.

Dostałem jedynie radę, że mogę się tego dowiedzieć z Twittera. Śledząc hashtag konferencji #OTak na Twitterze zobaczyłem, że na konferencję dostali wstęp m.in. dziennikarze Polskiego Radia, Radia ZET, polska-zbrojna.pl, a nawet „Polityki Insight”.

Jarosławska przekonywała mnie też, że zaproszenie do udziału w konferencji "było otwarte tylko dla kamer”. Ogłoszenie co prawda nie zawierało takiego zastrzeżenia i szkoda, że nikt mnie o to nie zapytał - bo zamierzałem na miejscu robić zdjęcia i sfilmować pokaz komandosów.

MON łamie prawo prasowe?

Zdaniem Bartosza Wilka, prawnika z Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska, MON odmawiając wstępu na konferencję mógł dopuścić się złamania prawa. „Opisana sytuacja jest skandaliczna. Jeżeli faktycznie ministerstwo nie jest w stanie zapewnić możliwości udziału w konferencji wszystkim zainteresowanym, wybór dziennikarek i dziennikarzy powinien przebiegać wedle rzeczywistych i obiektywnych kryteriów. Inaczej mamy, w mojej ocenie, do czynienia z utrudnianiem prasie funkcjonowania i zdobywania informacji, co stanowi naruszenie prawa prasowego" - tłumaczy.

MON mógł naruszyć następujące przepisy prawa prasowego:

• art. 6 ust. 4.: „Nie wolno utrudniać prasie zbierania materiałów krytycznych ani w inny sposób tłumić krytyki”.
• art. 11 ust. 3. „Kierownicy jednostek organizacyjnych są obowiązani umożliwiać dziennikarzom nawiązanie kontaktu z pracownikami oraz swobodne zbieranie wśród nich informacji i opinii”.

Dzień przed konferencją MON rozesłał komunikat podsumowujący rok jego pracy. Chwalił się w nim znakomitymi relacjami z dziennikarzami: „Kierownictwo Ministerstwa Obrony Narodowej od początku stało na stanowisku, że tylko otwarta i transparentna polityka informacyjna jest warunkiem zdobycia zrozumienia i społecznej akceptacji dla działań podejmowanych przez resort. Ta otwartość i gotowość do dialogu ze społeczeństwem wyrażała się m.in. w relacjach z mediami, w sposób naturalny pośredniczącymi w kontaktach z obywatelami”.

"Sprawdzamy status państwa instytucji"

To nie pierwsza potyczka OKO.press z MON. We wrześniu na wniosek o udzielenie informacji publicznej ministerstwo obrony odpisało OKO.press: „jesteśmy w trakcie sprawdzania statusu prawnego Państwa instytucji”, choć można go sprawdzić na naszej stronie. OKO.press jest oficjalnie zarejestrowanym tytułem prasowym, wydawanym przez Fundację Ośrodek Kontroli Obywatelskiej „OKO”.

W ciągu ostatniego roku MON złożył do prokuratury kilkaset zawiadomień “o przestępstwie na szkodę bezpieczeństwa państwa i Sił Zbrojnych RP”. Resort ogłosił też, że Antoni Macierewicz wystąpi do sądu przeciwko “Gazecie Wyborczej” “w związku z systematycznym szkalowaniem przez „Gazetę Wyborczą” Ministra Obrony Narodowej i prowadzeniem działań dezinformacyjnych mających na celu obronę aparatu sowieckiego rządzącego w przeszłości Polską”.