Rada miliona europejskich prawników do Kuchcińskiego: nie odbierajcie sądom niezależności

W Sejmie w tym tygodniu ważą się losy polskiego wymiaru sprawiedliwości. Wczoraj, 5 kwietnia, odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez ministerstwo sprawiedliwości ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Projekt Ziobry wbrew konstytucji skraca kadencje 15 z 25 członków Rady, a wyznaczenie nowych powierza Sejmowi w miejsce gremiów sędziowskich. Oznacza to, że PiS zdobędzie możliwość wyboru nowych, sprzyjających mu sędziów i narzędzie do dyscyplinowania opornych.

3 kwietnia w sprawie ustawy o KRS napisała do marszałka Marka Kuchcińskiego Rada Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy (CCBE). To organizacja reprezentująca samorządy prawnicze z 45 państw, a za ich pośrednictwem ponad milion europejskich prawników. Prezydent CCBE Ruthven Gemmel pisze w nim, że ustawa może "prowadzić do

CCBE wzywa marszałka do powstrzymania się od wprowadzenia zapisanych w ustawie zmian i zapewnienie niezależności sądów oraz poszanowania niezawisłości sędziowskiej.

Wcześniej przeciwko planom zmian w ustawie o KRS protestowali m.in. Komisarz Praw Człowieka Rady Europy Nils Muiżnieks i Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE. Za niezgodną z konstytucją uznali ją Rzecznik Praw Obywatelskich, Sąd Najwyższy i polskie stowarzyszenia sędziowskie.

Poniżej zamieszczamy treść listu Rady Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy.

Mr Marek Kuchcinski Marszałek Sejmu Sejm ul. Wiejska 4/6/8 00-902 Warszawa [email protected]

Bruksela, 3 kwietnia 2017

dot. projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa I organizacji sądownictwa w Polsce Piszę w imieniu Rady Adwokatur I Stowarzyszeń Prawniczych Europy (CCBE), która reprezentuje samorządy prawnicze z 45 państw, a za ich pośrednictwem ponad milion europejskich prawników.

Krajowa Rada Sądownictwa jest konstytucyjnym organem państwa stojącym na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów w Polsce. Jej aktywność zapisała się w znaczący sposób w odbudowie systemu demokratycznego w Polsce. Zachowanie jej niezależności jest podstawową gwarancją utrzymania stabilności systemu prawnego w Polsce.

Proponowane zmiany w ustawie o Krajowej Radzie Sądownictwa mogą prowadzić do naruszenia zasady niezależności sądów, zasady niezawisłości sędziowskiej oraz trójpodziału władzy, co w zasadniczy sposób wpłynie na możliwość dochodzenia sprawiedliwości przez obywateli przed niezależnym, bezstronnym i niezawisłym sądem.

Proponowana zmiana sposobu funkcjonowania Krajowej Rady Sądownictwa nie gwarantuje utrzymanie odrębności władzy sądowniczej.

Standardy gwarancji niezależności sądów i niezawisłości sędziowskiej zostały potwierdzone przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w rezolucji z 1985 r. Z kolei, w art. 14 ust. 1 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych wskazano, że każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia sprawy przez właściwy, niezależny i bezstronny sąd.

Podobne stwierdzenie znajduje się w art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, której Polska jest stroną, a także w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Zachowanie zasady niezawisłości sędziowskiej daje gwarancję ochrony każdego obywatela. Gwarantuje jednocześnie stabilne funkcjonowanie państwa jako całości. Niezależność sądów i niezawisłość sędziów nie są więc przywilejami osób zajmujących stanowiska sędziowskie. Stają się gwarancją realizacji praw podmiotowych obywateli.

W trosce o te wspólne fundamentalne zasady wymiaru sprawiedliwości CCBE wzywa do zapewnienia niezależności sądów i poszanowania niezawisłości sędziowskiej oraz do powstrzymania się od wprowadzenia planowanych zmian odnoszących się do ustroju i zasad funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości jako naruszających te reguły i podważających zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa”.

Z poważaniem, Ruthven GEMMELL Prezydent CCBE