0:00
0:00

0:00

Prawa autorskie: Cezary Aszkiełowicz / Agencja GazetaCezary Aszkiełowicz ...

Wydawało się, że wszystkie argumenty ministra Radziwiłła o pigułce "dzień po" są już znane. Okazało się jednak, że szef MZ ma w zanadrzu nowy pomysł:

Są wyjątkowo niektóre kraje, w których jest dozwolony bez ograniczeń i bez recepty. Przytłaczająca większość krajów europejskich wprowadziła różne ograniczenia. Jeżeli blisko 20 krajów wprowadziło ograniczenia (...)

Komisja Zdrowia,06 kwietnia 2017

Sprawdziliśmy

Fałsz. Jest dokładnie odwrotnie: 20 krajów nie wprowadziło ograniczeń

I dodał: "Jeżeli blisko 20 krajów wprowadziło ograniczenia, to po prostu nie pozostawajmy w takim nieprawdziwym przekonaniu, że decyzja Europejskiej Agencji Leków oznacza, że my w sposób bezrefleksyjny musimy musimy zrealizować to literalnie tak jak zostało powiedziane. Są możliwości i to jest legalne z punktu widzenia prawa europejskiego".

Tylko ostatnie zdanie jest zgodne prawdą. Oświadczenie Europejskiej Agencji Leków nie oznacza, że pigułka "dzień po" musi być dostępna bez recepty. Państwa mogą to regulować same.

Przeczytaj także:

Jednak pierwsza część wypowiedzi ministra to kłamstwo i trudno uwierzyć, że minister nie wie, że zmyśla.

Jest dokładnie odwrotnie niż Radziwiłł powiedział:

przytłaczająca większość krajów europejskich wprowadziła możliwość zakupu tabletki ellaOne bez recepty i bez ograniczeń wiekowych.

Po tym jak w 2014 r. Europejska Agencja Leków zarekomendowała zmianę statusu ellaOne w krajach europejskich, większość krajów wprowadziła tę tabletkę bez recepty.

Bez recepty można kupić ellaOne w następujących krajach: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Irlandia, Włochy, Luksemburg, Łotwa, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Hiszpania, Szwecja, Holandia, Wielka Brytania.

Na receptę ellaOne jest

  • Na Węgrzech a także
  • Na Litwie i w Estonii, gdzie jednak inne rodzaje antykoncepcji awaryjnej (preparaty zawierające levonorgestrel) są dostępne bez recepty.

Ponadto

  • W Chorwacji, we Włoszech i w Polsce jest ograniczenie wiekowe - tabletka jest dostępna bez recepty od 18 roku życia (Chorwacja i Włochy) lub od 15 roku życia (Polska) a
  • Na ultrakatolickiej Malcie tabletka dzień po nie była dostępna i nadal nie jest.

Nie do końca wprawdzie wiadomo, co Radziwiłł miał na myśli mówiąc "różnego rodzaju ograniczenia". Ale jak widać - jeśli miał na myśli wiek i receptę, to 20 krajów nie wprowadziło żadnych ograniczeń, trzy kraje wprowadziły ograniczenia wiekowe, jeden kraj receptę (na antykoncepcję awaryjną), jeden - całkowity zakaz.

Chyba że ministrowi chodziło o dużo subtelniejsze ograniczenia. Na Łotwie na przykład antykoncepcja awaryjna nie może leżeć na półce w wolnym dostępie, ale musi być podana przez farmaceutę na prośbę klienta apteki. W porównaniu jednak z polską klauzulą sumienia (czyli tabletka nie zostanie podana w ogóle) ta przeszkoda wydaje się naprawdę niewielka.

Warto dodać, że już przed zmianą statusu ellaOne w większości krajów inne tabletki "dzień po" (np. zawierające lewonorgestrel) były dostępne bez recepty. Przed 2015 r. wszystkie rodzaje antykoncepcji awaryjnej były dostępne jedynie na receptę tylko w Chorwacji, na Węgrzech, w Niemczech, w Polsce i we Włoszech.

Co więcej, część krajów nie tylko umożliwia kupno tabletki bez recepty, ale pozwala także sprzedawać je poza apteką np. w drogerii. Tak jest w Holandii i w Szwecji. W Wielkiej Brytanii tabletkę można kupić przez internet.

Nawet występujący tego samego dnia w programie "Fakty po faktach" Tomasz Latos, wiceprzewodniczący komisji zdrowia z PiS, przyznał, że pigułka jest dostępna w prawie całej Unii Europejskiej bez recepty.

Pigułka – co warto wiedzieć

  • zgodnie z definicją WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) ciąża rozpoczyna się w momencie zagnieżdżenia zapłodnionej komórki jajowej w macicy,
  • istnieją tabletki wczesnoporonne, które są metodą (farmakologiczną) przerwania ciąży. Jako metoda „aborcyjna” tabletki te nie są w Polsce dostępne (sprzedaż jest zakazana),
  • Europejska Agencja Leków uznała, że ellaOne jest bezpieczna i dlatego w niemal wszystkich krajach UE jest dostępna bez recepty,
  • ellaOne, pigułka dzień po, dostępna w Polsce bez recepty nie jest tabletką wczesnoporonną, bo nie może spowodować przerwania istniejącej ciąży.

Mamy jajko, mamy plemnik. Ten produkt służy temu, żeby to jajko nie spotkało się z tym plemnikiem, a wy to nazywacie przerywaniem ciąży.

Fakty po faktach, TVN 24,06 kwietnia 2017

Sprawdziliśmy

Półprawda. Arłukowicz przemilcza inne działania pigułki

Działanie (jak i innych środków antykoncepcyjnych) polega na (w zależności od momentu cyklu): 1. zapobieganiu owulacji lub 2. zapobieganiu zapłodnienia komórki lub 3. zapobieganiu zagnieżdżenia zapłodnionej komórki jajowej.

Jest faktem, że działania opisane w punkcie 1 i 2 to główny cel pigułki. Jednak wielu ginekologów, m.in. dr Grzegorz Południewski, zwraca uwagę, że gdy na dwa pierwsze punkty jest już za późno, wtedy pigułka może także zapobiegać zagnieżdżeniu zapłodnionej komórki. W charakterystyce leku ellaOne (w ulotce) trzecie działanie nie jest jednak wymienione - mowa tylko o opóźnianiu owulacji.

;
Na zdjęciu Magdalena Chrzczonowicz
Magdalena Chrzczonowicz

Naczelna OKO.press, redaktorka, dziennikarka. W OKO.press od początku, pisze o prawach człowieka (osoby LGBTQIA, osoby uchodźcze), prawach kobiet, Kościele katolickim i polityce. Wcześniej pracowała w organizacjach poarządowych (Humanity in Action Polska, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Amnesty International) przy projektach społecznych i badawczych, prowadziła warsztaty dla młodzieży i edukatorów/edukatorek, realizowała badania terenowe. Publikowała w Res Publice Nowej. Skończyła Instytut Stosowanych Nauk Społecznych na UW ze specjalizacją Antropologia Społeczna.

Komentarze