Rosjanie atakują energetykę Ukrainy. Próbują pogrążyć napadnięty kraj w ciemności, zimnie i milczeniu

We wtorek (11 października) rano Rosjanie ponownie zaatakowali kilka regionów Ukrainy pociskami rakietowymi i samobójczymi dronami Szahid irańskiej produkcji. Skala ataku była zauważalnie mniejsza niż poprzedniego dnia, jednak w odróżnieniu od masowego poniedziałkowego ostrzału wymierzonego także (a może przede wszystkim) w centra dużych kijowskich miast, tym razem celami były niemal wyłącznie obiekty energetycznej infrastruktury krytycznej. Zaatakowana została między innymi (dronami Szahid) elektrownia w Ładyżynie w rejonie Winnicy oraz (pociskami manewrującymi) obiekty infrastruktury energetycznej pod Lwowem, przez co w części dzielnic miasta nie ma prądu.

Ukraińskie elektrownie, stacje przesyłowe i linie energetyczne ucierpiały również w poniedziałek – i to na tyle, że już tego dnia w wielu regionach Ukrainy utracony został dostęp do dostaw prądu.

Zaczyna się kryzys energetyczny

Na tym niestety nie koniec, bo jeszcze w poniedziałek w godzinach popołudniowych ukraińskie ministerstwo energetyki ogłosiło, że na skutek ataków kraj jest zmuszony wstrzymać eksport energii. A to już problem nie tylko Ukrainy, ale i jej sąsiadów oraz Unii Europejskiej. Ukraina jest jednym z największych producentów energii elektrycznej w Europie – w warunkach pokoju ten kraj wytwarzał ok 55 GW mocy. Nawet w trakcie wojny Ukraina pozostawała zdolna do eksportowania energii – co ma istotne znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego naszej części Europy. Głównymi odbiorcami prądu z Ukrainy są Rumunia i Słowacja a w drugiej kolejności Polska i Mołdawia. Dla systemu energetycznego naszego kraju energia z Ukrainy miewa szczególnie istotne znaczenie w sytuacjach kryzysowych - na przykład w trakcie awarii w blokach energetycznych czy sieciach przesyłowych.

We wtorek rano nie mniej niż 301 ukraińskich miejscowości pozostawało bez prądu. Za pośrednictwem mediów władze ogłosiły, że od dziś w części regionów będą obowiązywać harmonogramy dostaw energii elektrycznej – prąd ma być wyłączany na cztery godziny w ciągu doby, a koncerny energetyczne mają o tym informować z odpowiednim wyprzedzeniem.

Przerwy w dostawach prądu – i być może także rosyjskie ataki na krytyczną infrastrukturę łącznościową - wywołały zapaść ukraińskich sieci komórkowych, tym samym część Ukraińców nie ma dostępu do internetu mobilnego.

Rosjanom marzą się „mroczne czasy" dla Ukrainy

Uderzenia w ukraińską infrastrukturę energetyczną nie są żadną nowością w tej wojnie – poszczególne jej elementy są atakowane pociskami rakietowymi i dronami przez Rosjan niemal codziennie. Tym razem jednak ataki mają znacznie szerszą skalę i są lepiej skoordynowane niż do tej pory.

Wygląda to na próbę realizacji koncepcji, która już od tygodni krążyła po rosyjskiej infosferze, a którą zwięźle wyłożył w ostatnią niedzielę (9 października) naczelny kremlowski propagandysta Władimir Sołowjow.

„Ukraina musi pogrążyć się w mrocznych czasach. Mosty, zapory, linie kolejowe, elektrownie, elektrociepłownie i inne obiekty infrastruktury muszą zostać zniszczone na całym terytorium Ukrainy” – mówił w swoim programie Sołowjow.

Na szczęście dla Ukrainy wysoką skuteczność utrzymuje jej obrona przeciwlotnicza – oczywiście w dużej mierze dzięki dostawom broni z Zachodu. W trakcie poniedziałkowych ataków Ukraińcom udało się zestrzelić ponad 40 z użytych przez Rosjan pocisków i ok 27 dronów. We wtorek nad samym Kijowem zestrzelono co najmniej jeden pocisk manewrujący i kilka Szahidów. W rejonie miasta Dnipro Ukraińcy mieli zaś zestrzelić nie mniej niż cztery pociski manewrujące.

Ukrainie pomaga też niska celność rosyjskich „precyzyjnych” pocisków. Część z nich po prostu nie trafia bezpośrednio w najważniejsze obiekty infrastruktury energetycznej, przez co wyrządzone przez eksplozje szkody są relatywnie łatwe do naprawienia. Dla przykładu – z dwóch pocisków manewrujących, które spadły w poniedziałek na teren elektrowni cieplnej w Kijowie, żaden nie trafił w jej główne zabudowania. Choć więc w wyniku ataku elektrownia przestała dostarczać prąd, skutki obu eksplozji będą odwracalne w dość krótkim terminie.

Prawdopodobnie znacznie bardziej celną bronią od rosyjskich pocisków manewrujących są obecnie irańskie drony-samobójcy Szahid (amunicja krążąca). To właśnie dlatego Rosjanie na coraz szerszą skalę wykorzystują je przeciwko ukraińskiej infrastrukturze energetycznej. Szczęśliwie dla Ukrainy drony z Iranu pozostają celami osiągalnymi dla obrony powietrznej.

Odpowiedź Zachodu: Więcej broni dla Ukrainy

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski apeluje o przyspieszenie i zwiększenie przez Zachód dostaw broni przeciwlotniczej i antyrakietowej dla Ukrainy.

„Są to zbrodnie wojenne zaplanowane z dużym wyprzedzeniem i mające na celu stworzenie warunków nie do zniesienia dla ludności cywilnej – to świadoma strategia Rosji od miesięcy.” – napisał z kolei na Twitterze minister spraw zagranicznych Ukrainy Dmytro Kułeba.

Prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden jeszcze w poniedziałek wieczorem po rozmowie telefonicznej z Zełeńskim ogłosił, że Ukraina otrzyma kolejne „zaawansowane systemy obrony powietrznej” – szczegóły nie zostały podane do publicznej wiadomości.

Po poniedziałkowych atakach rakietowych zwiększenie dostaw broni przeciwlotniczej dla Ukrainy zapowiedziały także Niemcy – być może miało to bezpośredni związek z faktem, że rosyjski pocisk manewrujący uderzył w wieżowiec w Kijowie, w którym znajdowało się niemieckie biuro wizowe.

We wtorek po południu spotyka się w trybie online na wniosek prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego grupa G7. Przywódcy G7 mają dziś wysłuchać wystąpienia Zełeńskiego, a następnie wspólnie zareagować na rosyjskie ataki wymierzone w infrastrukturę energetyczną Ukrainy.

Premier Wielkiej Brytanii Liz Truss zainicjowała natomiast zwoływanie nadzwyczajnego szczytu NATO poświęconego sytuacji w Ukrainie.