0:000:00

0:00

17 lipca 2018

TK właśnie mianował Dudę Sędzią Ostatecznym. Prezydent może przerwać każdy proces

Na wniosek Ziobry TK unicestwił granicę między władzą wykonawczą a sądowniczą. Ułaskawienie przez Dudę nieprawomocnie skazanego Mariusza Kamińskiego było precedensem łamiącym zasadę trójpodziału władzy, domniemania niewinności i prawa do sprawiedliwego sądu. Dziś ten bezprawny akt stał się oficjalnie nowym prawem RP

Google News

Trybunał Konstytucyjny 17 lipca 2018 uznał trzy przepisy: kodeksu postępowania karnego, kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia i kodeksu karnego w sprawie o wykroczenia za niezgodne z art. 139 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Powód? Przepisy te nie wymieniają aktu łaski prezydenta jako przesłanki do umorzenia postępowania i niewszczynania postępowań.

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Warszawa, dnia 17 lipca 2018 r.

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Zbigniew Jędrzejewski - przewodniczący Grzegorz Jędrejek - sprawozdawca Leon Kieres Julia Przyłębska Andrzej Zielonacki,

po rozpoznaniu, w trybie art. 92 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 2072), na posiedzeniu niejawnym w dniu 17 lipca 2018 r., wniosku Prokuratora Generalnego o zbadanie zgodności:

1) przepisów:

a) art. 59, art. 60, art. 61 § 1 i 2 oraz art. 62 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1254, ze zm.),

b) art. 390 § 1 i art. 39817 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1822, ze zm.),

c) art. 441 § 1 i 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1749, ze zm.),

d) art. 3 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1066, ze zm.),

e) art. 15 § 1 pkt 2 i 3, art. 187 § 1, art. 264, art. 267 i art. 269 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718, ze zm.)

- rozumianych w ten sposób, że gdy dana materia jest jednocześnie regulowana na poziomie konstytucyjnym i ustawowym, umożliwiają – odpowiednio - Sądowi Najwyższemu lub Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu, orzekającym w procedurze podejmowania uchwał wyjaśniających zagadnienia prawne, dokonywanie wykładni pojęć konstytucyjnych na podstawie znaczenia pojęć zawartych w aktach rangi ustawy zwykłej, z art. 8 oraz z art. 7 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

2) przepisów:

a) art. 17 § 1 ustawy powołanej w punkcie 1 lit. c,

b) art. 5 § 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2016 r. poz. 1713, ze zm.),

c) art. 15 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 2017 r. poz. 665, ze zm.)

- w zakresie, w jakim nie przewidują aktu łaski jako negatywnej przesłanki powodującej niedopuszczalność prowadzenia - odpowiednio - postępowania karnego, postępowania w sprawach o wykroczenia lub postępowania karnego wykonawczego, z art. 139 zdanie pierwsze Konstytucji,

o r z e k a:

1) art. 17 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1904, ze zm.),

2) art. 5 § 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2018 r. poz. 475, ze zm.),

3) art. 15 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. z 2018 r. poz. 652, ze zm.)

- w zakresie, w jakim nie czynią aktu abolicji indywidualnej negatywną przesłanką prowadzenia – odpowiednio – postępowania karnego, postępowania w sprawach o wykroczenia albo postępowania karnego wykonawczego, są niezgodne z art. 139 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Ponadto p o s t a n a w i a:

na podstawie art. 59 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. poz. 2072) umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie.

Orzeczenie zapadło większością głosów.

Zbigniew Jędrzejewski Grzegorz Jędrejek Leon Kieres (votum separatum) Julia Przyłębska Andrzej Zielonacki

Prezydent Rzeczypospolitej stosuje prawo łaski. Prawa łaski nie stosuje się do osób skazanych przez Trybunał Stanu.

Trybunał Konstytucyjny tym samym ostatecznie potwierdził wykreowane w 2015 roku przez Andrzeja Dudę prawo do interwencji prezydenta na każdym etapie postępowania.

Wyrok TK to nie tylko sądowe nadanie pozoru legalności decyzji Dudy w sprawie Mariusza Kamińskiego, w której to sprawie negatywnie wypowiadał się Sąd Najwyższy.

Siłowe rozszerzenie kompetencji prezydenta czyni go najpotężniejszym sędzią w Polsce. Sędzią, który może przerwać pracę każdego sądu w Polsce, wydając wyrok uniewinniający wobec każdego podsądnego.

Precedens dla Kamińskiego

Mariusz Kamiński i trzech innych funkcjonariuszy CBA zostało w marcu 2015 roku skazanych przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieście na trzy lata więzienia za przekroczenie uprawnień (sprawa dotyczyła tzw. afery gruntowej z 2007 roku). Wyrok był nieprawomocny, wszyscy skazani wnieśli apelację.

Andrzej Duda w listopadzie 2015 roku zastosował wobec nich prawo łaski, Sąd Okręgowy umorzył postępowanie. Oskarżyciele posiłkowi w procesie złożyli skargę kasacyjną do SN.

31 maja 2017 roku Sąd Najwyższy podjął jednak uchwałę, w której stwierdził, że

„prawo łaski może być realizowane wyłącznie wobec osób, których winę stwierdzono prawomocnym wyrokiem sądu”, a “zastosowanie prawa łaski przed datą prawomocności wyroku nie wywołuje skutków procesowych”, co znaczy, że takie ułaskawienie jest nieważne.

Zdaniem sędziów SN, jak i wielu prawników prezydent przekroczył swoje konstytucyjne prerogatywy.

Prezydent wyraził jednak – 12 czerwca 2017 w Super Expressie – znamienną opinię, która dobrze oddała jego brak szacunku dla prawa:

Decyzję prezydencką, jeżeli chodzi o pana Mariusza Kamińskiego i inne osoby, które zostały skazane (…), podjąłem na własną odpowiedzialność, korzystając z moich konstytucyjnych prerogatyw, ta decyzja jest podjęta i koniec.

Jak wskazuje w uchwale SN, stosowanie prawa łaski wobec nieprawomocnie skazanych narusza co najmniej trzy konstytucyjne zasady:

  • domniemania niewinności – ponieważ wydanie aktu łaski zakładało winę ułaskawionego przed zapadnięciem prawomocnego wyroku, a art. 42 Konstytucji stanowi, że każdego nieskazanego prawomocnie uważa się za niewinnego;
  • prawa do sprawiedliwego sądu (art. 45 Konstytucji) – które w tym przypadku utraciły przede wszystkim osoby uznające się za poszkodowane przez działania Kamińskiego,
  • zasady trójpodziału władz (art. 10 Konstytucji) – ponieważ prezydent de facto uniemożliwił sądowi orzeczenie w sprawie.

PiS-owski skład orzekający

Podmiotem inicjującym postępowanie był Prokurator Generalny w osobie Ministra Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry. Trybunał orzekał w sprawie w składzie pięciosobowym, w którym czterech sędziów powołanych zostało przez Sejm obecnej kadencji. Orzekali:

  • Zbigniew Jędrzejewski (przewodniczący) - wybrany na sędziego TK w kwietniu 2016 roku w atmosferze skandalu związanym z "głosowaniem na dwie ręce" przez posłankę Kukiz'15.
  • Grzegorz Jędrejek (sprawozdawca) - wybrany w lutym 2017 roku.
  • Andrzej Zielonacki - wybrany w czerwcu 2017; w 2010 roku był członkiem Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich; jest członkiem Akademickiego Klubu Obywatelskiego im. Lecha Kaczyńskiego.
  • Julia Przyłębska - niekonstytucyjna prezes TK.
  • Leon Kieres - sędzia TK od 2012 roku, do wyroku złożył zdanie odrębne.
;

Udostępnij:

Google NewsWydrukuj

Sądownictwo

Andrzej Duda

Prezydent

Trybunał Konstytucyjny

akt łaski

Duda sędzią ostatecznym

prawo łaski

Dominika Sitnicka

Absolwentka Prawa i Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Publikowała m.in. w Dwutygodniku, Res Publice Nowej i Magazynie Kulturalnym. Pisze o praworządności, polityce i mediach.

Komentarze

Nasze tematy