Wyrok na 7 tysięcy dzików w parkach narodowych. OKO.press ujawnia rozdzielnik: ile dzików ma być zabitych w każdym parku

Z początkiem sierpnia 2017 ministerstwo środowiska Jana Szyszki wydało nowe przepisy, które znoszą wszelkie ograniczenia dotyczące polowań na dziki. Można polować przez cały rok i można strzelać do loch (samic dzika) w ciąży, choć nawet wśród myśliwych jest to postrzegane jako nieetyczne polowanie.

Ten desperacki krok resortu jest związany z rozwijającą się od kilku lat epidemią Afrykańskiego Pomoru Świń we wschodniej Polsce. Na tę bardzo zaraźliwą, śmiertelną i nieuleczalną chorobę umierają również świnie domowe. Na wirus ASF nie ma szczepionki, więc w przypadku odkrycia w jakimś gospodarstwie ogniska choroby, wybija się wszystkie zwierzęta.

Z roku na rok resort nakazuje odstrzał dziesiątków tysięcy dzików, ale epidemia coraz bardziej rozszerza. Stąd pomysł na zniesienie wszelkich ograniczeń w polowaniu na te zwierzęta. Problem jednak w tym, że

Zgodnie z nowymi pomysłami resortu, dziki mają być zabite również w prawie wszystkich parkach narodowych. Właśnie to było przedmiotem spotkania Ministerstwa Środowiska z dyrektorami parków narodowych 11 sierpnia 2017.

Pół dzika na kilometr

Akcja ma być zakwalifikowana jako działanie w ramach zadań ochronnych poszczególnych parków, a nie jako nadzwyczajne czynności zoosanitarne, które wynikają z przepisów o ochronie zdrowia zwierząt.

Zebranym zakomunikowano, że do listopada 2017 powinni łącznie odstrzelić 7 tys. dzików. To prawie 5 proc. krajowej populacji tych zwierząt. (W Polsce żyje ok. 144 tys. dzików - wg danych ministerstwa środowiska z 2016).

"Rzeź dzików mają wykonać w ramach obowiązków służbowych pracownicy parków posiadający odpowiednie uprawnienia" - pisze Klub Przyrodników. Na koszt parków.

Ministerstwo Środowiska chce, by wielkość populacji dzików nie przekraczała "docelowo" w parkach narodowych 0,1 osobnika na km kw. na wschód od Wisły i 0,5 osobnika na km kw. na zachód od Wisły.

"W parkach narodowych nie ma takiej sytuacji, że dzików jest za dużo. Dopiero jak zwierzęta wychodzą na tereny podmiejskie i na pola uprawne, to może być odczuwalne" - dodaje.

Szweda-Lewandowski zobowiązał dyrektorów parków na narodowych do:

1. zintensyfikowania odstrzału redukcyjnego dzików w tych parkach, w których się ich dokonuje i - następnie - zaplanowania kolejnego, jeśli w wyniku poprzedniego nie uda się osiągnąć wspomnianego wyżej limitu;
2. wprowadzenia odstrzału dzików w tych parkach, które dotąd tego nie robiły;
3. poszukiwania martwych, padłych na ASF osobników.

Najwięcej dzików zginie w Drawieńskim, Kampinoskim i Wielkopolskim

Podczas spotkania z dyrektorami Szweda-Lewandowski wskazał również konkretne liczby odstrzelonych dzików, z których muszą się wywiązać dyrektorzy parków. Do nich również dotarło OKO.press.

• Najwięcej, bo aż 1596 dzików, ma być odstrzelonych w Drawieńskim Parku Narodowym.
• W pierwszej trójce są również Kampinoski i Wielkopolski Park Narodowy - do odstrzału kolejno 1113 i 918 dzików.

W Drawieńskim Parku Narodowym docelowa populacja tego gatunku ma liczyć zaledwie 60 osobników, w Kampinoskim - 338, a w Wielkopolskim - 38 dzików.

Tylko w Biebrzańskim i Białowieskim Parku Narodowym zwierzęta nie mają być strzelane. Powód? W Biebrzańskim jest 40 osobników, a więc poniżej zakładanej wartości docelowej (61). Jeśli zaś chodzi o drugi z wymienionych parków, to - jak zauważył Klub Przyrodnika - nie podał on wiosennej liczebności wiosennej dzików, w związku z czym MŚ uznało wielkość populacji na poziomie... zero (!).

Ministerstwo liczy, czyli sufitologia stosowana

Niezbyt realistyczny jest również sposób, w jaki wyliczono, ile zwierząt należy odstrzelić. Zrobiono to według równania:

Przyjęto więc ad hoc, że - pisze Klub Przyrodnika - "przyrost zrealizowany wynosi wszędzie 100 proc.". To sufitologia.

Bezsensowna rzeź

Organizacje ekologiczne i naukowcy już biją na alarm i krytykują irracjonalność całego pomysłu, motywowanego walką z Afrykańskim Pomorem Świń.

"Parki narodowe nie są źródłem ASF. Przypadki padłych dzików, u których wykryto ASF dotyczą głównie województw podlaskiego i lubelskiego, gdzie już wcześniej prowadzono depopulację dzika.

"Pomysł jest absurdalny i nie usprawiedliwia go nawet to, że w Polsce mamy ASF" - mówi w rozmowie z OKO.press dr Tomasz Podgórski z Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży. To jego wyniki badań zmanipulowało MŚ, tworząc uzasadnienie dla masowego odstrzału, o czym pisaliśmy tu.

Naukowiec z PAN przypomina również, że średnia powierzchnia parku narodowego w Polsce to 137 km2. To znaczy, że te obszary są tak małe, że nie mogą być rozsadnikami ASF. "A do tego parki są rozproszone po całej Polsce, a więc pozostają we wzajemnej izolacji, co nie sprzyja ekspansji choroby" - komentuje dla OKO.press.

Trudne do przewidzenia konsekwencje

"Ministerialny nakaz odstrzału dotyczy również tych parków, gdzie polowania są zakazane jak np. w Bieszczadzkim Parku Narodowym, bądź tych gdzie nie strzela się do dzików, jak w Magurskim Parku Narodowym" - mówi Średziński. Tam redukcji liczebności dzików dotąd dokonywały duże drapieżniki i trudne warunki życiowe. Wejście myśliwych w te ekosystemy doprowadzi do zaburzenia ich dotychczasowego funkcjonowania.

Ponadto - przypomina Średziński -

Problem nie tylko dzików

Propozycja resortu środowiska oznacza nie tylko "kłopot" dla dzików, ale również dla innych gatunków. Nowe przepisy nie zabraniają na przykład organizowania polowań zbiorowych w parkach narodowych, które - podkreśla Średziński - byłyby zdecydowanie najgorszym rozwiązaniem.

Z kolei dr Podgórski podkreśla, że więcej polowań oznacza intensywne płoszenie zwierząt. "Ich reakcją będzie stres, który zapewne odbije się na ich kondycji ogólnej. To w konsekwencji może doprowadzić np. do spadku ich rozrodczości, czy nawet przeżywalności młodych osobników" - wyjaśnia.