Piątka z Hajnówki niewinna. Wyrok w sprawie osób pomagających na granicy

Wszystkie osoby oskarżone są niewinne – ogłosił 8 września 2025 sędzia Adam Rodakowski, a po jego słowach na sali sądowej wybuchła radosna wrzawa, którą sędzia uciszał, grożąc wyproszeniem publiczności. Postępowanie toczyło się przed Sądem Rejonowym w Bielsku Podlaskim (zamiejscowy wydział karny w Hajnówce), ale z powodu sali, w której zmieściłaby się cała zainteresowana publiczność i media, rozprawy odbywają się w budynku Sądu Rejonowego w Białymstoku.

Proces dotyczący wydarzeń z marca 2022 roku rozpoczął się 28 stycznia tego roku. Na ławie oskarżonej siedziało pięć osób, oskarżonych z art. 264a § 1 kodeksu karnego, czyli o ułatwienie przebywania na terenie Polski dla korzyści majątkowej lub osobistej („Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, umożliwia lub ułatwia innej osobie pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wbrew przepisom, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”). Cztery osoby są oskarżone o przewiezienie cudzoziemców, a jedna o dostarczanie im pożywienia oraz ubrań podczas ich pobytu w lesie, udzielenie im schronienia i odpoczynku oraz przewiezienie ich w głąb kraju.

Wydarzenia, których dotyczyła sprawa, miały miejsce 22 marca 2022. Wówczas cztery osoby zostały zatrzymane przez funkcjonariuszy Straży Granicznej podczas próby pomocy dziewięcioosobowej rodzinie z Iraku oraz obywatelowi Egiptu. Zostali zatrzymani w samochodach, gdy wieźli osoby, które przekroczyły zieloną granicę. W toku sprawy oskarżono jeszcze jedną osobę, która dostarczyła cudzoziemcom pożywienie oraz ubrania, a także udzieliła im schronienia.

Wydarzenia, których dotyczyła sprawa, miały miejsce 22 marca 2022. Wówczas cztery osoby zostały zatrzymane przez funkcjonariuszy Straży Granicznej podczas próby pomocy dziewięcioosobowej rodzinie z Iraku oraz obywatelowi Egiptu. Zostali zatrzymani w samochodach, gdy wieźli osoby, które przekroczyły zieloną granicę. W toku sprawy oskarżono jeszcze jedną osobę, która dostarczyła cudzoziemcom pożywienie oraz ubrania, a także udzieliła im schronienia.

Osoby udzielające pomocy humanitarnej nie przyznały się do winy i wnioskowały o uniewinnienie, podobnie jak ich obrońca adwokat Radosław Baszuk (na zdjęciu poniżej razem z uniewinnionymi) oraz organizacje, które dołączyły do postępowania, czyli Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Naczelna Rada Adwokacka, Fundacja Wolne Sądy, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej i Obserwatorium Wyborcze.

Nie można karać za bezinteresowne pomaganie

Przedstawiając ustne motywy wyroku, sędzia podkreślił prawo do niezgadzania się na zastany stan rzeczy oraz prawo do wątpienia. „Oczywiście trzeba wątpić z sensem i tych wątpiących z sensem nie ma wielu, ale to oni zmieniają świat” – powiedział sędzia, po czym przeszedł do kwestii stricte prawnych.