Wyższa akcyza na alkohol: konieczność, nie desperacja
Podniesienie akcyzy na alkohol to nie tylko dodatkowe wpływy do budżetu, ale też konieczny ruch w walce z nadmiernym spożyciem alkoholu – piszą w OKO.press eksperci Instytutu Badań Strukturalnych Piotr Lewandowski i Karol Madoń
Zapowiedziana przez Ministerstwo Finansów dwuetapowa podwyżka akcyzy na alkohol – o 15 proc. w przyszłym roku i kolejne 10 proc. w 2027 roku – ma oczywiście motywacje fiskalne. Rząd szuka dochodów, by łatać deficyt (prezydent zapowiedział jednak, że taką ustawę zawetuje).
Ale akcyza na alkohol to nie tylko instrument budżetowy. To także narzędzie zatrzymania epidemii problemów alkoholowych, która rozwija się w Polsce od dwóch dekad.
Polska w czołówce spożycia i kosztów alkoholu
Według danych Eurostatu w 2021 roku polskie gospodarstwa domowe wydawały na alkohol aż 3,7 proc. wszystkich wydatków konsumpcyjnych – dwukrotnie więcej niż średnia unijna. Wyżej uplasowały się tylko Estonia i Łotwa.
Według danych Eurostatu w 2021 roku polskie gospodarstwa domowe wydawały na alkohol aż 3,7 proc. wszystkich wydatków konsumpcyjnych – dwukrotnie więcej niż średnia unijna. Wyżej uplasowały się tylko Estonia i Łotwa.
Za wysokimi wydatkami idzie wysokie spożycie. WHO podaje, że przeciętny dorosły Polak wypił w 2019 roku 11 litrów czystego alkoholu, przy średniej unijnej 10,1 l. To równowartość 440 dużych piw, 122 butelek wina lub 55 półlitrówek wódki. Co więcej, podczas gdy w większości krajów UE konsumpcja spada, w Polsce rośnie. Jeszcze na początku lat dwutysięcznych. wynosiła ok. 7 litrów rocznie.
Kluczowym powodem jest rosnąca dostępność ekonomiczna alkoholu, która od 2000 roku się podwoiła. Zarobki i dochody rosły szybciej niż ceny, a alkohol stawał się relatywnie coraz tańszy. Efekt: kultura taniej i masowej konsumpcji.
Absolwent międzynarodowego kierunku Models and Methods of Quantitative Economics (QEM) koordynowanego przez Université Paris 1 w Paryżu oraz ekonomii w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Tematyka bieżących zainteresowań obejmuje ocenę aktywnych polityk rynku pracy, lukę płacową oraz wpływ robotyzacji na poziom zatrudnienia.
Absolwent międzynarodowego kierunku Models and Methods of Quantitative Economics (QEM) koordynowanego przez Université Paris 1 w Paryżu oraz ekonomii w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Tematyka bieżących zainteresowań obejmuje ocenę aktywnych polityk rynku pracy, lukę płacową oraz wpływ robotyzacji na poziom zatrudnienia.
Absolwent Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, w latach 2005-2010 pracownik Katedry Ekonomii I SGH. W przeszłości współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz UNDP Polska. Jeden z fundatorów Instytutu Badań Strukturalnych. W latach 2006-2009 przewodniczący Rady Fundacji IBS, później główny ekonomista, a od 2013 roku Prezes Zarządu IBS. W pracy badawczej zajmuje się ekonomią pracy (w szczególności instytucjami rynku pracy, segmentacją rynku pracy i wpływem technologii na zatrudnienie), emeryturami i zabezpieczeniem społecznym, analizą gospodarek krajów transformacji, modelowaniem makro- i mikroekonomicznym społecznych i zatrudnieniowych efektów polityki klimatycznej i energetycznej.
Absolwent Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, w latach 2005-2010 pracownik Katedry Ekonomii I SGH. W przeszłości współpracownik Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz UNDP Polska. Jeden z fundatorów Instytutu Badań Strukturalnych. W latach 2006-2009 przewodniczący Rady Fundacji IBS, później główny ekonomista, a od 2013 roku Prezes Zarządu IBS. W pracy badawczej zajmuje się ekonomią pracy (w szczególności instytucjami rynku pracy, segmentacją rynku pracy i wpływem technologii na zatrudnienie), emeryturami i zabezpieczeniem społecznym, analizą gospodarek krajów transformacji, modelowaniem makro- i mikroekonomicznym społecznych i zatrudnieniowych efektów polityki klimatycznej i energetycznej.
Komentarze