Zaczęło się. 1,5 mln kary dla TVN24 na podstawie opinii z uczelni Rydzyka, po atakach Krystyny Pawłowicz

KRRiT 7 grudnia 2017 podjęła uchwałę, w której stwierdziła, że TVN24 naruszył przepisy ustawy o radiofonii i telewizji, relacjonując wydarzenia w Sejmie i pod Sejmem w dniach 16-18 grudnia 2016 roku.

Aktualizacja: po licznych protestach i interwencji m.in. ambasady USA, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji 10 stycznia 2018 wycofała się z kary dla TVN.

Doszło wtedy do kryzysu parlamentarnego: marszałek Kuchciński bezpodstawnie wykluczył z posiedzenia Sejmu posła PO protestującego przeciwko ograniczaniu praw dziennikarzy. W jego obronie opozycja zablokowała mównicę, a w reakcji na to PiS przeniósł obrady do Sali Kolumnowej, gdzie marszałek wielokrotnie naruszył regulamin Sejmu. Przed Sejmem spontanicznie zebrali się protestujący, którzy w nocy z 16 na 17 grudnia próbowali zablokować bramy wyjazdowe.

KRRiT po przeanalizowaniu programów TVN, Polsat i TVP oraz TVN 24, Polsat News i TVP Info z 16-18 grudnia 2016 roku uznała, że TVN24 naruszył przepisy ustawy o radiofonii i telewizji "poprzez propagowanie działań sprzecznych z prawem i sprzyjanie zachowaniom zagrażającym bezpieczeństwu".

KRRiT nie wskazała w uchwale ani w komunikacie prasowym, które elementy relacji TVN24 propagowały naruszanie prawa i na czym to naruszanie miałoby polegać. Dokładniejsze uzasadnienie może znaleźć się w decyzji przewodniczącego KRRiT Witolda Kołodziejskiego, która zostanie wydana na podstawie uchwały.

Kołodziejski został powołany do Rady przez Sejm z rekomendacji PiS. Do pięcioosobowej Rady w 2016 roku PiS powołał troje swoich kandydatów, a kolejnych dwóch - prezydent.

Wyznaczając wysokość kary Rada - jak sama pisze - "rozważyła możliwości finansowe nadawcy". Zgodnie z ustawą o radiofonii i telewizji KRRiT może ukarać nadawcę karą równą 10 proc. rocznego przychodu. Według obliczeń Rady w przypadku TVN ta granica wynosi 147 929 600 zł. Kara za relację z protestów mogłaby więc być dziesięć razy wyższa.

"Powiedziałbym: zaczęło się - komentuje dla OKO.press Krzysztof Luft, członek KRRiT w poprzedniej kadencji. - Na początku ten skład Rady był w takich decyzjach stosunkowo powściągliwy, wiedząc, że one podlegają kontroli sądów. Teraz już ewidentnie nie ma hamulców.

TVN może odwołać się od decyzji KRRiT:

• w I instancji do Sądu Okręgowego w Warszawie. We wrześniu Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro powołał na prezesa tego sądu Joannę Bitner (poprzedniemu prezesowi skończyła się kadencja) i wymienił trzy wiceprezeski, skracając ich kadencje;
• w II instancji do Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Na jego prezeskę Ziobro wyznaczył Beatę Waś jeszcze w lipcu 2016 roku;
• w III instancji przez Sąd Najwyższy. Jeśli do tego czasu wejdzie w życie prezydencki projekt ustawy o SN, sprawą zajmie się nowo powstała Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Trafią do niej wyłącznie nowi sędziowie SN wyłonieni przez Krajową Radę Sądownictwa. A w KRS według prezydenckiej ustawy PiS będzie mógł obsadzić większość składu.

Polityczne zamówienie?

Adam Pieczyński, redaktor naczelny TVN24, powiedział OKO.press, że - jak wynika z akt sprawy - decyzja KRRiT została wydana na podstawie ekspertyzy pani Hanny Karp, wykładowczyni Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej, uczelni ojca Rydzyka.

"Skarga została uwzględniona w ostatnim możliwym momencie - upływa rok wydarzeń z grudnia 2016 roku" - mówi OKO.press Pieczyński.

W wydanym dzisiaj oświadczeniu TVN24 napisało, że w ekspertyzie Hanny Karp

Nie uwzględniono na przykład faktu, że w programie TVN24 szeroko relacjonowano i transmitowano wypowiedzi polityków Prawa i Sprawiedliwości, przedstawicieli władz Sejmu, klubu parlamentarnego PiS i rządu".

TVN24 zapowiedziało, że odwoła się od decyzji Krajowej Rady.

We wtorek wieczorem rozmowę z dr Hanną Karp, autorką ekspertyzy dla KRRiTV, opublikował portal wpolityce.pl. Zarzuca ona TVN, że pokazywał obrazy przemocy bez komentarza. Dodaje też: "przede wszystkim potrzebny jest drugi krok – zmiany w prawie prasowym i prawie medialnym, bo to, które mamy, jest już dosyć anachroniczne. Jeśli nie zmieni się, w jakiś realny sposób, dyscyplinowania mediów w kierunku przestrzegania podstawowych norm i zasad pracy dziennikarskiej, to niewiele się w ich pracy zmieni".

Pawłowicz chce odebrania koncesji

Na ukaranie TVN przez KRRiT wielokrotnie naciskała Krystyna Pawłowicz, posłanka PiS. Już w październiku 2016 wytykała TVN stronniczość polityczną.

KRRiT w odpowiedzi Pawłowicz "wezwał stację TVN do unikania w przyszłości tego typu narracji" i ostrzegł: "Wyraźne też było zaangażowanie się nadawcy w spór polityczny, poprzez dobór i kolejność cytatów z protestów. Tego rodzaju działania mogą stanowić przesłanki w kierunku uznania propagowania przez TVN mowy nienawiści i nawoływania do niej" - napisała wtedy Rada w komunikacie prasowym. KRRiT groziła wtedy nałożeniem kary, ale nie zrobiła tego.

Posłanka Pawłowicz uznała takie pogróżki za niewystarczające. W wywiadzie we "wSieci" z 30 października 2017 roku powołując się na 12 tys. skarg na TVN z żądaniem cofnięcia mu koncesji, skarciła Radę za zbyt łagodne potraktowanie stacji:

Rada odpowiedziała wtedy, że koncesji cofnąć nie może, bo skargi "nie zawierają sprecyzowanych argumentów, które umożliwiłyby przeprowadzenie tego rodzaju procedury".

Nie pierwszy raz

To nie pierwsza kara finansowa nałożona na TVN w tej kadencji. W lipcu 2017 roku Izba Administracji Skarbowej zażądała od TVN zapłaty 110 mln zaległego podatku za połączenie platformy „n” z Cyfrą + w 2012 roku. Stacja tłumaczy, że przed podjęciem transakcji konsultowała się w jej sprawie z Ministerstwem Finansów, a podczas kontroli podatkowej w 2013 roku nie dopatrzono się żadnych nieprawidłowości. TVN zapowiedział, że zapłaci, ale od decyzji o naliczeniu podatku odwoła się do sądu.

PiS od miesięcy zapowiada, że „zrepolonizuje” media, a TVN należy do amerykańskiego koncernu Scripps Networks Interactive. Według informacji „Newsweeka” Jarosław Kaczyński rozmawiał już z właścicielami TVN o odkupieniu TVN24. Miałoby zostać przekształcone w anglojęzyczną stację informacyjną, propagującą rządowy punkt widzenia za granicą.