Minister Ziobro nie odróżnia kontroli prewencyjnej od vacatio legis
Minister sprawiedliwości i prokurator generalny tak rozpędził się w krytyce wczorajszego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, że pomieszał pojęcia. Prezydenckie uprawnienie do wniosku o kontrolę prewencyjną pomieszało mu się z prawem TK do zbadania konstytucyjności ustawy zanim zacznie obowiązywać
Konstytucja mówi, że tylko w jednym przypadku jest możliwa kontrola prewencyjna. Przypisana jest Prezydentowi RP. Trybunał, wkraczając w sferę oceny ustawy zanim stała się obowiązującym prawem złamał uprawnienia prezydenta i dokonał prewencyjnej oceny.
„Kontrola prewencyjna” polega na tym, że po otrzymaniu ustawy z Sejmu, ale przed podpisaniem ustawy głowa państwa zwraca się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie, czy ustawa jest zgodna z konstytucją - jeśli ustawa jest zgodna z konstytucją, musi ją podpisać. Jeśli nie - nie może tego zrobić.
Natomiast ustawa o Trybunale Konstytucyjnym z 22 lipca, o której mówił Ziobro, została podpisana przez Andrzeja Dudę 30 lipca bez zasięgania opinii TK. „Kontrola prewencyjna” tej ustawy nie dotyczyła, ponieważ Andrzej Duda nie skierował jej - przed podpisem - do Trybunału.
Przeczytaj także:
Vacatio legis
Zbigniew Ziobro pomylił „kontrolę prewencyjną norm” z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego podczas trwania vacatio legis – czyli czasu między ogłoszeniem ustawy w dzienniku urzędowym a jej wejściem w życie.
Długość vacatio legis zależy od rodzaju prawa - standardowo wynosi 14 dni od dnia ogłoszenia, choć ustawodawca w uzasadnionych przypadkach może je skrócić, wyeliminować zupełnie, lub przeciwnie: wydłużyć - do kilku, a czasem nawet kilkunastu miesięcy, by wszyscy, których dotyczyć będzie nowe prawo, mogli się do niego przygotować.
Art. 92 najnowszej ustawy o TK stanowi, że „ustawa wejdzie w życie po 14 dniach od dnia ogłoszenia”. Ponieważ ustawę opublikowano 1 sierpnia, datą wejścia ustawy w życie jest 16 sierpnia. Trybunał natomiast wyrok w jej sprawie wydał 11-go, czyli po zakończeniu procesu legislacyjnego, ale przed wejściem prawa w życie. Właśnie w czasie vacatio legis.
Wbrew temu, co mówi Zbigniew Ziobro, nie ma żadnego prawa, które uniemożliwia Trybunałowi Konstytucyjnemu zajmowanie się ustawami podczas trwania vacatio legis. Ustawy podlegają kognicji, czyli rozpoznaniu przez Trybunał Konstytucyjny już w dniu ich ogłoszenia.
Jest dokładnie przeciwnie niż twierdzi Ziobro. "Jednym z celów vacatio legis jest właśnie umożliwienie TK kontroli zgodności ustawy z konstytucją jeszcze zanim zacznie ona wywoływać skutki" - mówił wczoraj sędzia TK
Gdyby Zbigniew Ziobro słuchał sędziów Trybunału Konstytucyjnego, usłyszałby jak wiceprezes Stanisław Biernat podał wczoraj przykład ustawy, w sprawie których zgodności z ustawą zasadniczą TK wypowiedział się właśnie w czasie trwania vacatio legis: w 2011 roku nowelizacja kodeksu wyborczego, umożliwiająca przeprowadzenie dwudniowych wyborów, została opublikowana 31 stycznia, a w przepisach wprowadzających wprowadzono sześciomiesięczne vacatio legis. Wniosek o uznanie ustawy za niezgodną z konstytucją złożyła grupa posłów PiS.
Trybunał Konstytucyjny wyrok w tej sprawie - K/9/11 - wydał 20 lipca 2011 roku, czyli na 11 dni przed wejściem ustawy w życie.
Przeczytaj także:
Socjolog, publicysta. Publikuje na łamach Gazety Wyborczej. Doktorant w ISNS UW.
Socjolog, publicysta. Publikuje na łamach Gazety Wyborczej. Doktorant w ISNS UW.
Komentarze